Μια είδηση που βγήκε από το Πατριαρχείο Μόσχας τράβηξε την προσοχή μας και έδωσε την αφορμή για αυτό το κύριο άρθρο προς τους αναγνώστες μας.
Στις 30 Ιουνίου 2019, η Θεία Λειτουργία - η πιο ιερή προσφορά προς τον Κύριό μας και η υψηλότερη έκφραση της χριστιανικής ενότητας - τελέσθηκε «για τη ρωσική κοινότητα στο Μπέλεκ» (Τουρκία) με την...
«ευλογία του Αγιώτατου Πατριάρχου Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κυρίλλου». Αυτό, κατά την ταπεινή μας γνώμη, είναι απαράδεκτο σε πολλαπλά επίπεδα.
Κατά πρώτον, η Θεία Λειτουργία δεν πρέπει ποτέ να τελείται μόνο για μία συγκεκριμένη «κοινότητα», είτε πρόκειται για Ρωσική, Ελληνική, Ρουμανική, Ουκρανική ή οποιαδήποτε άλλη. Αυτό είναι ασυμβίβαστο και αντίθετο με την υπέρτατη και σωτηριώδη Θυσία του Χριστού, που έγινε για τη σωτηρία όλων!
Δεύτερον, δεν υπάρχει απολύτως καμία διαφωνία ή αμφισβήτηση ότι το έδαφος της Τουρκικής Δημοκρατίας υπάγεται στην αποκλειστική κανονική δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Φυσικά, μπορεί κάποιος να αντιτείνει ότι η Μόσχα δεν είναι πλέον σε ευχαριστιακή κοινωνία με την Κωνσταντινούπολη, άρα έχει κάθε δικαίωμα να εγκαθιδρύσει ενορίες και να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των «δικών της» πιστών οπουδήποτε επιθυμεί. Η Κωνσταντινούπολη, όμως, και αυτό είναι σημαντικό, δεν έχει διακόψει την ευχαριστιακή κοινωνία με τη Μόσχα - πράξη πνευματικής εμπειρίας και σοφίας.
Αν ακολουθήσουμε αυτή τη λογική, πιθανότατα θα καταλήξουμε σε μια ατέρμονη προσέγγιση «οφθαλμόν αντί οφθαλμού», όπου μια Τοπική Εκκλησία καταφρονεί τα κανονικά όρια της άλλης, οδηγώντας σε μια «Άγρια Δύση» της Ορθοδοξίας, η οποία θα εξυπηρετήσει μόνο την απομείωση της ενότητας της Εκκλησίας και -για να το πούμε χοντρά- στο να εμφανιζόμαστε ακόμη περισσότερο γελοίοι στους εξωτερικούς παρατηρητές. (Ευτυχώς, η Κωνσταντινούπολη δεν έχει υιοθετήσει αυτήν την προσέγγιση).
Αναγνωρίζουμε ότι κάποιος θα μπορούσε ακόμη να αντιτείνει το επιχείρημα ότι η Κωνσταντινούπολη «το ξεκίνησε» με τις ενέργειές της στην Ουκρανία και με την χορήγηση καθεστώτος Αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξο Εκκλησία της Ουκρανίας. Δεν είμαστε εδώ για να αποφανθούμε για το μεγαλύτερο ζήτημα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ορθοδοξία. Αυτό που σίγουρα γνωρίζουμε είναι ότι δύο λάθη (ή ακόμη και ένα!) δεν κάνουν ένα σωστό και, ως Χριστιανοί, θα έπρεπε να διατηρούμε τους εαυτούς μας σε πολύ υψηλότερο επίπεδο.
Στη συγκεκριμένη περιοχή που εξετάζουμε, την Αττάλεια, ο Μητροπολίτης Πισιδίας Σωτήριος, ο Ιεράρχης του Οικουμενικού Θρόνου που προΐσταται ποιμαντικά εκεί, έχει γράψει ελεγκτικά για τις ενέργειες του Πατριαρχείου Μόσχας καθώς και για την ποιμαντική φροντίδα που επιδεικνύει για όλους τους Ορθοδόξους πιστούς στην περιοχή.
Δυστυχώς, έχουμε γίνει μάρτυρες παρόμοιων ανταγωνιστικών ενεργειών της Μόσχας και αλλού, συμπεριλαμβανομένης της Κορέας.
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι τελικά - ναι, θα χρειαστεί λίγος χρόνος - η εκκλησιαστική κατάσταση στην Ουκρανία θα εξομαλυνθεί. Μέχρι να συμβεί αυτό, όλες οι Τοπικές Εκκλησίες όχι μόνο θα πρέπει να αποφύγουν να προκαλέσουν πρόσθετη βλάβη, αλλά και (διπλωματικά) να αποδοκιμάσουν τους αδελφούς τους ιεράρχες που το κάνουν - ακόμα και εκείνους που έχουν βαθιές τσέπες...