Βλέπουμε με πόνο και συνοχή καρδίας την, από κοινού, προσπάθεια πολλών, που με το πρόσχημα της Εκκλησιαστικής τάξεως, στην ουσία μετατρέπουν το σώμα του Χριστού, την Εκκλησία, σε στάδιον εθνικών διεκδικήσεων. Και όλο αυτό το μένος στρέφεται κυρίως κατά του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου.
Το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, πάντα υπεράνω
όλων των επί γης διεκδικήσεων και σεβόμενο την εθνική οντότητα και φυσιογνωμία
κάθε λαού, προέβη κατά καιρούς στην παραχώρηση αυτοκεφαλίας σε κάθε κατά τόπους
Εκκλησία, που πολλές φορές ήταν βαρεία και δυσβάστακτος για το ίδιο.
Η Αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Ελλάδος, επί
παραδείγματι, δεν ήταν ένα γεγονός χαροποιό ή και αυτονόητα αποδεκτό για το Πατριαρχείο.
Προέβη όμως με θλίψη πολλή στην παραχώρηση αυτοκεφαλίας, για χάρη της ειρήνης
και των απαιτήσεων της τοπικής Εκκλησίας.
Η Εκκλησία της Αλβανίας επίσης αναστήθηκε με το
χαροποιόν κέλευσμα του Οικουμενικού Πατριάρχου, που με πολλή φρόνηση και σύνεση
φρόντισε να ανακαλύψει από τα βάθη της Αφρικανικής Ηπείρου τον Ανδρούσης
Αναστάσιο, γιατί πραγματικά εγνώριζε ότι ήταν ο πλέον κατάλληλος για το δύσκολο
εγχείρημα.
Θυμούμαστε πολύ καλά όλοι, εκείνα τα δύσκολα χρόνια,
εν μέσω ενός ολοκληρωτικού και επισφαλούς καθεστώτος, ετόλμησε το Ιερόν
Φανάριον να αναστήσει εκ των ερειπίων την Αυτοκέφαλον Αλβανικήν Εκκλησίαν. Επιλείψει
με ο χρόνος διηγούμενον πώς για κάθε αυτοκέφαλον Εκκλησία Αυτό και Μόνον το
Φανάριον ανελἀμβανε την ευθύνη για την ίδρυσή της.
Αν για όλες τις άλλες Εκκλησίες ήταν άξιον και
δίκαιον η παροχή της αυτοκεφαλίας, ποιος ο λόγος η μη ανάδειξη της Εκκλησίας
της Ουκρανίας εις Αυτοκέφαλον; Εντόνως αντέδρασε η Εκκλησία της Ρωσίας στο
γεγονός αυτό.
Βεβαίως δεν είναι παράξενο τούτο. Γνωρίζουμε
ήδη από τον 16ον αιώνα την επιδίωξη της Ρωσίας να κυριαρχεί επί
παντός. Όπως γνωρίζουμε επίσης και τη συμπόρευση της Εκκλησίας της Ρωσίας και
τη στράτευσή της στον σκοπό των εθνικών της συμφερόντων.
Εμείς οι Αγιορείτες μοναχοί γνωρίζουμε πολύ
καλά τα σχέδια των Ρώσων για το Άγιον Όρος, την στρατικοποίηση της Μονής του
Αγίου Παντελεήμονος, από προσέλευση ή ούτως ειπείν «απόβασιν» χιλιάδων
«μοναχών» που εξαπλώθηκαν σε κάθε γωνιά του Άθωνος - συνευδοκούσης της
Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις επεκτατικές αυτών τάσεις, καθότι το Άγιον Όρος
ήταν υπό την κατοχή της – ως και στη συστηματική αλλοίωση στην αρχιτεκτονική
του Αγίου Όρους, στην Αγιογραφία και απαξαπλώς σε κάθε μορφή και έκφανση της
Αγιορειτικής παραδόσεως.
Και αυτό για να καταστεί το Όρος προτεκτοράτο
της Ρωσίας.
Δεν νομίζω να κομίζω «γλαύκας εις Αθήνας»˙ τα γνωρίζετε
όλα αυτά πολύ καλά. Ευτυχώς τότε η Παναγία εφύλαξε το Περιβόλι Της και διεσώθη
από τον πειρασμό αυτόν μετά το 1917.
Με την περεστρόικα το 1980 και μετά το Άγιον
Όρος ξαναζεί μία άκρως επικίνδυνον περιπέτειαν με τα ιμπεριαλιστικά σχέδια της
Μόσχας αμπαλαρισμένα και πάλι με βαθειά θρησκευτικότητα και Μοναχικήν
ενδυμασίαν.
Ποιος δεν γνωρίζει το σχέδιο των Ρώσων για τους
Αγίους Τόπους, που δημιούργησε ολόκληρη εταιρία φίλων (βλέπε σταυροφορίες) για
να επεκτείνουν την κυριαρχία τους και εκεί με θεμιτούς και, κυρίως, με
αθέμιτους τρόπους.
Μιλά η Μόσχα για πιέσεις του Οικουμενικού
Πατριαρχείου στις άλλες εκκλησίες, όταν ο ίδιος ο Οικουμενικός Πατριάρχης με
θλίψη αλλά και καύχηση εν Χριστώ αναφέρει
ότι: «οι μόνοι που μας υποστηρίζουν είναι ο Θεός και η ιστορία. Ποια ισχύ έχει
ο Πολιορκημένος;». Αλλά και από τους ορθοδόξους ποιος αγαπά το Οικουμενικό
Πατριαρχείο άδολα και αγνά;
Η Εκκλησία της Μόσχας εμεγάλυνεν, επί της
Μητρός Εκκλησίας, πτερνισμόν. Εξέχασε ότι και αυτή από τα σπλάχνα του
Οικουμενικού Πατριαρχείου εγεννήθη. Θέλει δε και να αγνοεί την εξάρτηση της
Ουκρανικής Εκκλησίας από το ίδιο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Κλείνει τα μάτια στην
ιστορική αλήθεια και χρησιμοποιεί τον νόμο του ισχυρού, για να υποτάσσει κάθε
ανίσχυρο αντίπαλό του.
Ποιος δεν γνωρίζει ότι ως αντίπαλο βλέπει το
Οικουμενικό Πατριαρχείο και υποσκάπτει αυτό, για να αναλάβει την «ηγεσία» της Ορθοδόξου
Εκκλησίας!
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αν και πολιορκημένο
και αιχμάλωτο από τον Τουρκικό και βάναυσο ζυγό για 500 και πλέον χρόνια δεν
προσκυνεί τον κατακτητή και κάθε βάρβαρο έθνος, το τους πολέμους και έριδας
θέλον. Γι ̓ αυτό και δεν κλίνει το γόνυ στις παράλογες απαιτήσεις όσων έχουν
την ισχύν, γνωρίζοντας καλά ότι «ούτοι εν άρμασι και ούτοι εν ίπποις, ημείς δε
εν ονόματι Κυρίου Θεού ημών μεγαλυνθησόμεθα».
Προσηλωμένο στις αρχές της Εκκλησιαστικής του
ευθύνης και παραδόσεως, θέλει να διασώζει το ποίμνιο «ό ο Κύριος περιεποιήσατο
τω ιδίω Αυτού αίματι».
Πολλά εκατομμύρια πιστοί, που για πολλούς και
σοβαρούς λόγους δεν θέλουν να ανήκουν στην Εκκλησία της Ρωσίας, η Ρωσία τους
αγνοεί και τους καταδικάζει σε αιώνια καταδίκη, απλώς και μόνο για τα εθνικά
της συμφέροντα.
Ποιος αγνοεί ότι πολλοί Ουκρανοί, για να μην
ανήκουν στην Εκκλησία της Ρωσίας, γίνονται Ουνίτες; Αλλά η εκκλησία της Ρωσίας
κλείνει τα μάτια της σ ̓ αυτά και αναδεικνύεται από μάνα σε μητριά.
Επικαλείται λοιπόν κάποιους κανόνες της
Εκκλησίας για να τους χρησιμοποιεί όπως αυτή θέλει. Ο Άγιος Νικόδημος ο
Αγιορείτης, ερμηνεύοντας αυτούς τους κανόνες, χρησιμοποιεί την Οικονομία για να
σώσει το πλήρωμα. Την ίδια θέση έχει και ο Μέγας Βασίλειος για σοβαρές αιρέσεις.
Θα ήθελα να θυμίσω τέλος, μια θέση του
μακαριστού και Αγίου πλέον Ιουστίνου Πόποβιτς. Έλεγε ο Άγιος πως: «για τους
κανόνες της Εκκλησίας θυσιάζω τα πάντα ˙ για μια όμως εικόνα του Θεού, που
είναι ο άνθρωπος, θυσιάζω όλους τους κανόνες».
Είναι πλέον καιρός κάθε ορθόδοξος, και
ιδιαίτερα οι τα σκήπτρα κατέχοντες, να καταλάβουν όχι μόνο την αδελφοκτόνο, αν
όχι μητροκτόνο, στάση της Μοσχοβίτικης
Εκκλησίας και να ενώσουν τα χέρια με την αλήθεια και την δικαιοσύνη που
εκπροσωπεί και εκπορεύεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τη Μητέρα Εκκλησία όλων
μας.
Δοξάσαμε τον Θεό βλέποντας τον Μακαριώτατο
Πατριάρχη Αλεξανδρείας, τους Μακαριωτάτους Αρχιεπισκόπους Αθηνών και Κύπρου να
μνημονεύουν τον κανονικό Αρχιεπίσκοπο Ουκρανίας κ. κ. Επιφάνειο, συντασσόμενοι
με την δικαία απόφαση της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας.
Ας μην μας στερήσουν και οι λοιπές Άγιες
Εκκλησίες αυτήν την χαρά και την ελπίδα της ενότητος του Αγίου Σώματος του
Σωτήρος Χριστού.
Γένοιτο! Γένοιτο!
Ιερομόναχος Λουκάς Ξενοφωντινός
Για τον π.
Λουκά, παραθέτω το εξαίρετο δημοσίευμα της δημοσιογράφου κ. Μαρίνας
Ζιώζιου στο «ΕΘΝΟΣ».
Λουκάς Ξενωφοντινός: Ο μαθηµατικός που ζωγραφίζει θησαυρούς της Ορθοδοξίας
23.04.2019,
Μαρίνα Ζιώζιου
Μέσα από µια ξεχωριστή έκθεση, µε τίτλο
«Ξενοφωντινό καλλιτεχνικό εργαστήρι», µας προσκαλεί σε µια µέθεξη στην Τέχνη,
την αγιογραφία, τη βυζαντινή ζωγραφική.
Ο Αγιορείτης
µοναχός, η φήµη του οποίου έχει ξεπεράσει τα σύνορα της Ελλάδας, µιλά για
την καλλιτεχνική φλέβα που κληρονόµησε από τους γονείς του, την απόφασή του να
ασχοληθεί µε την αγιογραφία και τονίζει πως «η τέχνη µπορεί να συµφιλιώνει».
Η χορήγηση της αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας φαίνεται πως αποτέλεσε αφορµή και ταυτόχρονα πηγή έµπνευσης για δύο ανθρώπους που -ο καθένας από το δικό του µετερίζι- αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάµεις τους. Ο ένας φιλοτέχνησε την πατριαρχική περγαµηνή του Τόµου Αυτοκεφαλίας και ο άλλος, έχοντας µια σχέση ζωής µε τη συγκεκριµένη Μονή, εντυπωσιάστηκε από αυτό το µοναδικό κοµψοτέχνηµα.
Πρόκειται για
τον υφυπουργό Εξωτερικών Μάρκο Μπόλαρη και τον Αγιορείτη
αγιογράφο Λουκά Ξενοφωντινό, οι οποίοι µέσα από µια ξεχωριστή έκθεση,
µε τίτλο «Ξενοφωντινό καλλιτεχνικό εργαστήρι», µας προσκαλούν σε µια
µέθεξη στην Τέχνη, την αγιογραφία, τη βυζαντινή ζωγραφική, όπως αυτή
αναπαράγεται και προάγεται µε τα πινέλα των αγιορειτών µοναχών από τη Μονή
Ξενοφώντος.
Ετσι, λοιπόν,
στο Σισµανόγλειο Μέγαρο, ιστορικό σηµείο αναφοράς για τη Ρωµιοσύνη στην
Κωνσταντινούπολη, εβδοµήντα έργα, αγιογραφίες και µικρογλυπτική µε περίκλειστα
βυζαντινά σµάλτα, εµπνευσµένα από τη βυζαντινή παράδοση, πίνακες ζωγραφικής,
πορτρέτα Πατριαρχών, αγιοπότηρα, καθώς και έργα αφιερωµένα στη Μεγάλη Εβδοµάδα
και στο Αγιο Πάσχα βγαίνουν για πρώτη φορά από το Αγιον Ορος και εκτίθενται στο
ευρύ κοινό έως τις 30 Απριλίου.
Ο µοναχός Λουκάς Ξενοφωντινός είναι ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους αγιογράφους, το έργο του οποίου διαπνέεται από θεολογικούς προβληµατισµούς και ανησυχίες, που διαµορφώνουν παράλληλα και την καλλιτεχνική του ταυτότητα.
Γεννήθηκε στη Λάρισα, σπούδασε µαθηµατικός, αλλά σε αυτήν την πόλη ο π. Λουκάς ονειρεύεται και συγκεντρώνει, χωρίς να το γνωρίζει, το «λίπασµα» της µελλοντικής του εξέλιξης. «Από µικρό παιδί, από τότε που θυµάµαι τον εαυτό µου, ζωγράφιζα.
Το γεγονός ότι σπούδασα µαθηµατικός θα µπορούσα να πω ότι έχει µέσα του το στοιχείο της αναπαράστασης αλλά και το στοιχείο της µεθοδικότητας που είναι βασικό για την τέχνη, και αυτό µε βοήθησε αρκετά» αναφέρει στο «Εθνος της Κυριακής» ο π. Λουκάς.
Κληρονόµησε την καλλιτεχνική φλέβα από τους γονείς του, παρότι ο πατέρας του ήταν µηχανικός και η µητέρα του µοδίστρα. Τους άρεσε να ζωγραφίζουν, ενώ η µητέρα του, όπως λέει µε συγκίνηση, «είχε φοβερό ταλέντο στο κέντηµα. ∆εν αντέγραφε, δηµιουργούσε δικά της σχέδια και κάθε φορά που τα έβλεπα µε εντυπωσίαζαν».
Οσο για το πώς
µπήκαν ο µοναχισµός και η αγιογραφία στη ζωή του φαίνεται πως η µοίρα του ήταν
προκαθορισµένη.
Αν και κράτησε
τα πρώτα πινέλα ζωγραφικής στην ηλικία των 10 ετών, καθοριστικό ρόλο για την
πορεία του στους χώρους της µοναχικής πολιτείας του Αγίου Ορους έπαιξε η
επιλογή του αδελφού του -π. Σεραφείµ- να γίνει µοναχός στη Μονή Ξενοφώντος. Οι
µεταφυσικές του αναζητήσεις, το ταλέντο του στην αγιογραφία, οι συζητήσεις µε
τον αδελφό του, η γνωριµία του µε τον γέροντα στο µοναστήρι «έδιωξαν» κάθε
σύννεφο αµφιβολίας και ο π. Λουκάς άφησε το φως του µοναχισµού να µπει στη ζωή
του.
Έφτιαξε τη δική
του… σχολή
Οι παλαιές τοιχογραφίες του Πανσελήνου και του Θεοφάνους (14ος-16ος αιώνας) έγιναν το σχολείο του και τον βοήθησαν να εντρυφήσει στα µυστικά της τέχνης της αγιογραφίας, αλλά του έδωσαν και την ώθηση να ανοίξει τα φτερά του και να δηµιουργήσει τη δική του... σχολή. Και βέβαια όχι τυχαία, αφού το Αγιον Ορος είναι ένας θησαυρός όχι µόνο πνευµατικών, αλλά πολιτισµικών και εικαστικών αξιών.
«Ολα αυτά τα ζητήµατα που µε απασχολούσαν, συνειδητοποίησα ότι µπορούσα να τα ‘‘κατακτήσω’’ µέσα από τον µοναχισµό» λέει µε αφοπλιστική ειλικρίνεια ο µοναχός Λουκάς. Και συνεχίζει: «Ειδικά στο µοναστήρι µας που έχουµε τον ηγούµενό µας, τον π. Αλέξιο, ο οποίος είναι ένα ανοιχτό πνεύµα, µας βοήθησε να µπούµε µέσα στην ουσία της πίστης µας χωρίς εξαναγκασµούς».
Μέχρι σήµερα ο
π. Λουκάς και η Ξενοφωντινή αδελφότητα έχουν ιστορήσει το νέο καθολικό της
Μονής Ξενοφώντος, την αγιογράφηση του κυρίως ναού της γυναικείας Μονής του
Τιµίου Προδρόµου Ακριτοχωρίου Σιδηροκάστρου, την τράπεζα της Μονής Ιβήρων, την
αγιογράφηση του καθολικού της Σιµωνόπετρας, την τράπεζα της Μονής
Παντοκράτορος.
Η φήµη του π. Λουκά και του αγιογραφικού του εργαστηρίου εκτείνεται και εκτός Ελλάδος, καθώς του έχει ανατεθεί η αγιογράφηση του Ναού των Αγίων Αποστόλων στο Λονδίνο, κατά την έκθεση παλαιών εικόνων του Αγίου Ορους στο Παρίσι παρέδωσε µαθήµατα αγιογραφίας στο Petit Palace, ενώ αυτόν τον καιρό αγιογραφεί επίσης τις τοιχογραφίες και τις φορητές εικόνες του Ιερού Ναού του Αγ. Νικολάου στο Μανχάταν, στο «Σηµείο Μηδέν».
Φορητές εικόνες αγιογραφεί και έχει αποστείλει σε όλο τον κόσµο. Μία από αυτές είναι και η εικόνα της Παναγίας της Πορταΐτισσας της Ιεράς Μονής Ιβήρων, για την οποία δέχθηκε αίτηµα από την Εκκλησία της Ρωσίας να αγιογραφηθεί ξανά, καθώς η εικόνα βρισκόταν στην είσοδο του Κρεµλίνου. Οπερ και εγένετο...
Ο π. Λουκάς υπηρετεί αυτήν την τέχνη µε σεµνότητα και ταπείνωση, όπως ταιριάζει σε έναν µοναχό, αλλά µε εξαιρετική ποιότητα στο αποτέλεσµα. Οπως σηµειώνει και ο ίδιος, «η τέχνη στην Εκκλησία δεν είναι προνόµιο µόνο των παρελθόντων αιώνων. Η τέχνη µπορεί να ενώνει, να συµφιλιώνει και να δείχνει δρόµους επικοινωνίας προς κάθε κατεύθυνση».
Κρατάω για το
τέλος τα λόγια του υφυπουργού Εξωτερικών Μάρκου Μπόλαρη, ο οποίος µιλώντας για
την έκθεση υπογράµµισε ότι «η Ελλάδα στον τοµέα του πολιτισµού και των τεχνών είναι
µια πυρηνική δύναµη στον κόσµο!».
