Τι θα συμβεί, εάν η Εκκλησία της Γεωργίας αναγνωρίσει την αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Ουκρανίας;
Ανάλυση του Lasha
Deisadze-Sharvashidze, Διδάκτορα της Ιστορίας
Γνωστοποιήθηκε ότι στο
Τσχινβάλι της Γεωργίας λειτουργεί ναός που υπάγεται στη δικαιοδοσία του
Πατριαρχείου της Μόσχας, όπου υπηρετούν κληρικοί της Εκκλησίας της Ρωσίας.
Επιπλέον, στον επίσημο ιστότοπο της Ρωσικής Εκκλησίας δημοσιεύτηκε η επίσημη
επιστολή συλλυπητηρίων του Καθολικού-Πατριάρχη πάσης Γεωργίας για την εν Κυρίω
εκδημία του Έξαρχου της Εκκλησίας της Ρωσίας στην Λευκορωσία μακαριστού
Μητροπολίτη Φιλαρέτου, η οποία υπογράφηκε από τον επικεφαλής της Αποστολικής
Εκκλησίας της Γεωργίας με τον πλήρη τίτλο του, ενώ η Εκκλησία της Ρωσίας δημοσίευσε
μια διαστρεβλωμένη και τροποποιημένη μορφή της, αφαιρώντας αυθαίρετα το
«Μητροπολίτης Μπιτσβίντα και Σοχούμ-Αμπχαζίας» από τον τίτλο του Προκαθημένου
του Πατριαρχείου Γεωργίας.
Έχοντας υπόψιν αυτά τα πιο πρόσφατα συμβάντα, αξίζει να εξετάσουμε
ξανά και να αξιολογήσουμε, κατά πόσο η σημερινή στάση της Εκκλησίας της Ρωσίας
απέναντι στην Εκκλησία της Γεωργίας θα γίνει ακόμη πιο δύσκολη και
καταστροφική, εάν το Πατριαρχείο Γεωργίας αναγνωρίσει την αυτοκεφαλία της
Εκκλησίας της Ουκρανίας. Απαντώντας στην ενέργεια αυτή το Πατριαρχείο της
Μόσχας θα εντάξει επίσημα την Αμπχαζία και το Τσχινβάλι στην δικαιοδοσία του;
Σήμερα, στις περιοχές της Αμπχαζίας και του Τσχινβάλι, το Πατριαρχείο
της Μόσχας αναπτύσσει τις εξής πολιτικές δράσεις και ενέργειες:
• Η Εκκλησία της Ρωσίας αναγνωρίζει την Αμπχαζία και τη λεγόμενη Νότια
Οσετία ως ανεξάρτητα κράτη. Ο Ρώσος Πατριάρχης Κύριλλος συνηθίζει να στέλνει
συγχαρητήρια γράμματα ή άλλες επίσημες επιστολές στους λεγόμενους «προέδρους»
τους.
• Ο Ρώσος Πατριάρχης δέχεται τους ηγέτες αυτών των αποσχισθεισών δομών
ως αρχηγούς-προέδρους επίσημων κρατών.
• Στις περιοχές της Αμπχαζίας και του Τσχινβάλι υπάρχουν κληρικοί, οι
οποίοι χειροτονήθηκαν από τους αρχιερείς της Εκκλησίας της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένου
και του ηγέτη μιας από τις εκκλησιαστικές παρατάξεις, που υπάρχουν στην
Αμπχαζία, του ιερέως Βησσαρίωνα Απλία (Πιλία: αυτός χειροτονήθηκε από την
Εκκλησία της Γεωργίας), ο οποίος είναι αποδεκτό πρόσωπο στο Πατριαρχείο Μόσχας
και μάλιστα έχει και εκκλησιαστικά οφφίκια από τον Ρώσο Πατριάρχη. Ο ιερέας
Βησσαρίων κατά τις ιερές ακολουθίες μνημονεύει τον Πατριάρχη Μόσχας και πάσης
Ρωσίας. Ο τελευταίος, φυσικά, ποτέ δεν έκανε παρατήρηση στον Απλία, ότι εκεί,
όπου το κανονικό έδαφος και το ποίμνιο δεν υπάγονται στην Εκκλησία της Ρωσίας,
αλλά βρίσκονται κάτω από το ωμοφόριο του Καθολικού-Πατριάρχη της Γεωργίας, δεν
πρέπει να μνημονεύεται ο Πατριάρχης της Ρωσίας.
• Ο ηγέτης της άλλης παράταξης, ο Αρχιμανδρίτης Δωρόθεος (Ντμπάρ)
αποτελεί, σύμφωνα με αρκετά βάσιμες υποθέσεις, ένα καλοδουλεμένο συγκεκαλυμμένο
εναλλακτικό σχέδιο του Πατριαρχείου Μόσχας στην Αμπχαζία. Η Ρωσική Εκκλησία,
μαζί με την εκκλησιαστική κατοχή της Αμπχαζίας, επιδιώκει να επιδεινώσει τις
σχέσεις μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του Πατριαρχείου Γεωργίας,
μέσα από την παραπληροφόρηση του κόσμου, ότι δήθεν η παράταξη του Ντμπαρ θα
λάβει αυτοκεφαλία από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, κάτι το οποίο δεν έχει την
παραμικρή σχέση με την πραγματικότητα.
• Το Πατριαρχείο Μόσχας και ο Πατριάρχης Ρωσίας, μέχρι και σήμερα,
εσκεμμένα δεν αναγνωρίζει τον πλήρη τίτλο του Καθολικού-Πατριάρχη πάσης
Γεωργίας ως «Μητροπολίτη Μπιτσβίντα και Σοχούμ-Αμπχαζίας», ούτε κατά τις ιερές
ακολουθίες, ούτε κατά την επίσημη προσφώνηση, ούτε στις επίσημες επιστολές.
• Στο Τσχινβάλι, το οποίο είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένο κανονικό
έδαφος και δικαιοδοσία της Εκκλησίας της Γεωργίας, παραβιάζοντας κατάφωρα το
εκκλησιαστικό δίκαιο, η Εκκλησία της Ρωσίας έχει κτίσει ένα ναό της
δικαιοδοσίας της, στον οποίο κατά τη διάρκεια των ιερών ακολουθιών μνημονεύεται
το όνομα του Πατριάρχη Μόσχας και πάσης Ρωσίας ως Προκαθημένου. Επομένως, η
Ρωσική Εκκλησία κατέκτησε το κανονικό έδαφος της Εκκλησίας της Γεωργίας,
κτίζοντας και εγκαινιάζοντας τον ναό της στην κανονική δικαιοδοσία του
Πατριαρχείου Γεωργίας.
• Οι κληρικοί της Εκκλησίας της Γεωργίας δεν μπορούν να εισέλθουν ούτε
στην Αμπχαζία, ούτε στο Τσχινβάλι, ενώ οι κληρικοί της Εκκλησίας της Ρωσίας
μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα και να λειτουργούν στα κατεχόμενα από τη Ρωσία
εδάφη της Γεωργίας.
• Από την εποχή που ο Πατριάρχης Κύριλλος εξελέγη προκαθήμενος της
Ρωσικής Εκκλησίας, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο ηλικιωμένος
Καθολικός-Πατριάρχης της Γεωργίας Ηλίας Β΄ τέσσερις φορές επισκέφθηκε την
Μόσχα. Ποτέ, όμως, ο Ρώσος Πατριάρχης Κύριλλος δεν τον υποδέχτηκε στο
αεροδρόμιο, αλλά περιορίστηκε μόνο στην αποστολή κάποιων αρχιερέων. Ο
Πατριάρχης Μόσχας δεν έχει επισκεφθεί ποτέ την Γεωργία, ενώ κατά την διάρκεια
της πατριαρχίας του έχει ταξιδέψει σε άλλες χώρες του Καυκάσου.
Η υπάρχουσα αντίληψη, ότι, σε περίπτωση που η Αποστολική Εκκλησία της
Γεωργίας αναγνωρίσει την αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Ουκρανίας, το
Πατριαρχείο Μόσχας επίσημα πλέον θα προσαρτήσει στην δικαιοδοσία του την
Αμπχαζία και το Τσχινβάλι, στερείται κάθε είδους λογικής. Διότι, εάν το
Πατριαρχείο Μόσχας φερθεί με αυτόν τον τρόπο, απλά θα αλλάξει τον λιθοβολισμό
με πυροβολισμό και τίποτα παραπάνω, επειδή ουσιαστικά το Πατριαρχείο Μόσχας
έχει ήδη εντάξει την Αμπχαζία και το Τσχινβάλι στην δικαιοδοσία του εδώ και
πολλά χρόνια, κάτι το οποίο καταδεικνύεται από τις υπάρχουσες συνθήκες που
προαναφέρθηκαν.
Εάν κάποιος πιστεύει ότι, σε περίπτωση που η Εκκλησία της Γεωργίας
αναγνωρίσει την αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Ουκρανίας, η Εκκλησία της Ρωσίας
θα διορίσει αμέσως τους επισκόπους της στις περιοχές της Αμπχαζίας και του
Τσχινβάλι, θα απαντήσω, ότι το Πατριαρχείο Μόσχας το έχει κάνει αυτό ήδη. Το
κατεχόμενο Τσχινβάλι, από άποψη εκκλησιαστικής διοικήσεως, διοικείται
ουσιαστικά από τον αρχιερέα της Εκκλησίας της Ρωσίας, τον Αρχιεπίσκοπο Βλαντικαβκάς
και Αλανίας Λεωνίδα, στον οποίο υπάγονται οι κληρικοί που διαμένουν στο
Τσχινβάλι και λειτουργούν σε ναούς που έκτισαν οι ίδιοι. Στην Αμπχαζία, από την
άλλη, ο εν ενεργεία ιερέας Βησσαρίων Απλία (και όχι μόνο αυτός, αλλά υπάρχουν
και πολλοί άλλοι Ρώσοι κληρικοί) δρα εκεί και λαμβάνει εκκλησιαστικά οφφίκια
απευθείας από τον επίσκοπο της Μόσχας, τον Πατριάρχη Μόσχας και πάσης Ρωσίας.
Κατά συνέπεια, σε περίπτωση που το Πατριαρχείο Γεωργίας θα αναγνωρίσει
την αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Ουκρανίας, το Πατριαρχείο της Μόσχας στην
πραγματικότητα δεν θα μπορέσει να επιδεινώσει τίποτα περισσότερο από την
τρέχουσα κατάσταση στην Αμπχαζία και την περιοχή Τσχινβάλι.
Η δε αναγνώριση της αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας από τη
Εκκλησία της Γεωργίας θα σημάνει, ότι το Πατριαρχείο Γεωργίας δεν φοβάται το
ρωσικό κράτος και την κατοχή των περιοχών της Αμπχαζίας και του Τσχινβάλι εκ
μέρους του Πατριαρχείου Μόσχας και, παρόλα αυτά, αναγνωρίζει την αυτοκεφαλία
της Εκκλησίας της Ουκρανίας και, με αυτόν τον τρόπο, τα εμπόδια, που έχει
στήσει το Πατριαρχείο Μόσχας, θα χάσουν εκείνη την σημασία, η οποία έχει τεθεί
και στην πολιτική και εκκλησιαστική κατοχή της Αμπχαζίας και του Τσχινβάλι εκ
μέρους της Ρωσίας.
Επιπρόσθετα, πιστεύω, ότι μετά την αναγνώριση της αυτοκεφαλίας της
Εκκλησίας της Ουκρανίας το Πατριαρχείο Γεωργίας θα έχει ακόμη πιο ενεργή και
σταθερή υποστήριξη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στα κανονικά του εδάφη, στις
διοικήσεις Μπιτσβίντα και Σοχούμ-Αμπχαζία και Τσχινβάλι-Νικόζι (και σε πολλές
άλλες κατευθύνσεις).
Η αρχαία Αποστολική Εκκλησία της Γεωργίας, η οποία ιδρύθηκε από τον
Απόστολο Ανδρέα τον Πρωτόκλητο και είναι το μοναδικό Πατριαρχείο, εκτός από τα
Πρεσβυγενή Πατριαρχεία και την Εκκλησία της Κύπρου, που δεν έχει λάβει
αυτοκεφαλία από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αλλά η αρχαιότερη αυτοκεφαλία του
Θρόνου της Γεωργίας αναγνωρίστηκε από τον Οικουμενικό Θρόνο (ανά τους αιώνες
και ξανά το 1990), θα έπρεπε να ενδιαφέρεται προπαντός για την ισχυρή συνεργασία με την Αρχαία Αποστολική
Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, που ιδρύθηκε,
επίσης, από τον Απόστολο Ανδρέα τον Πρωτόκλητο, πράγμα το οποίο δίνει ακόμη
μεγαλύτερη βαρύτητα στη σημασία της αναγνώρισης της αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας
της Ουκρανίας από το Πατριαρχείο Γεωργίας.
Με βάση τα κανονικά και εκκλησιολογικά, αλλά και ιστορικά και σύγχρονα
δεδομένα, η συνύπαρξη και η σχέση μεταξύ των δύο αρχαίων εκκλησιών που
ιδρύθηκαν από τον ίδιον Απόστολο (Ανδρέα τον Πρωτόκλητο) πρέπει να είναι πολύ
πιο κοντινή και πολύ πιο ισχυρή παρά η σχέση της Εκκλησίας της Γεωργίας με την
Εκκλησία της Ρωσίας, που κατά το 1811-1814 σφετερίστηκε και κατήργησε
αντικανονικά την αρχαιότερη αυτοκεφαλία της Εκκλησίας μας και την αναγνώρισε
μόλις το 1943, αφού η Εκκλησία της Γεωργίας με πολλές δυσκολίες την είχε αποκαταστήσει
από το 1917.
Δρ. Lasha Deisadze-Sharvashidze
Κουτάϊσι, Γεωργία
17.01.2021
Μετάφραση: WENews.ge
Πηγή: Εκκλησιαστικά Νέα
της Γεωργίας
Πρωτότυπη δημοσίευση: wenews.ge
