Ἐξηγήσεις καί ἐπεξηγήσεις ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας καί δεοντολογίας γιά τό Οὐκρανικό

Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γουμενίσσης κ. Δημητρίου

Ἔχει προκληθεῖ τεχνητή μεγάλη ἔνταση γιά τήν Οὐκρανία. Ἡ Οὐκρανία ὅμως γιά τό Διορθόδοξο χῶρο εἶναι κάτι σάν προπέτασμα καπνοῦ.

Κατά τήν ταπεινή μας γνώμη, σάν Σῶμα Ἱεραρχίας ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, πρέπει νά ξεκαθαρίσουμε ἐπιπλέον στίς συνειδήσεις μας ὁπωσδήποτε δύο πράγματα: πίσω ἀπό τό Οὐκρανικό, κρύβεται (α^ον) ὁ ἡγεμονισμός τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας καί (β^ον) οἱ μόνιμες ἐπεκτατικές πρακτικές της (ἡ μεγάλη ἰδέα τῶν Ρώσων καί οἱ ἐφαρμογές της σέ βάθος χρόνου).

Καί, ἀντί νά ἀπολογοῦνται οἱ Ρῶσοι ἀδελφοί μας γι᾽ αὐτά τά δύο, περιστρέφουν τό μέτωπο στά περιφερειακά ζητήματα (πού ἡ εὐθύνη τους βαρύνει πρωτίστως τούς ἴδιους).

Ἀκόμη καί οἱ… κατάλογοι βαρέων ἁμαρτημάτων σέ δημόσιες ἀναρτήσεις καί οἱ πληροφορίες γιά τήν ἀμφίβολη προέλευση Οὐκρανῶν ἐπισκόπων εἶναι μιά μέθοδος ἀποπροσανατολισμοῦ ἀπό τό πρόβλημα. Εἶναι μιά τεχνική πολεμικῆς. Αὐτή ἡ τεχνική ἀπάδει πρός τήν ἱερότητα καί τήν ἰδιοπροσωπία τῆς Ἐκκλησίας. Προσιδιάζει μόνον στήν ἐκκοσμικευμένη ἀντίληψη περί τῆς Ἐκκλησίας πού τήν ἀπεκδύει ἀπό τήν Θεοσύστατη ἀποκαλυπτική της διάσταση καί τήν ἐγκλωβίζει στά στενά καί καταθλιπτικά ὅρια τοῦ χωροχρόνου ἡ τεχνική προπαγάνδας. Μιά διεγνωσμένη τεχνική προπαγάνδας μπορεῖ νά πείθει προσωρινά. Ἀλλά σέ βάθος χρόνου θά ἀποδειχθεῖ κατεγνωσμένη, θά προκαλέσει πολλήν ἀπέχθεια γιά τή μέθοδο, πολλά δάκρυα καί οἶκτο μεγάλο γιά τούς τολμητίες!

Πρέπει νά τό καταλάβουμε. Οἱ Ρῶσοι παγιδεύτηκαν καί μᾶς δείχνουν τήν προβληματικότητά τους: ἐχθροποιοῦν ἀσύδοτα τόν κοινό Ἐκκλησιαστικό μας Γενάρχη (τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο), καί παγιδεύουν ἀναίσχυντα τήν Πανορθόδοξη Διαγνώμη. Δέν τά λένε ὅλα. Λένε τά περιφερειακά μόνο, γιά νά προκαλέσουν ἐντυπώσεις καί θόρυβο. Στρέφουν ἀλλοῦ τήν προσοχή ἀπό τό κύριο πρόβλημα.

Γιά τρεῖς αἰῶνες ἔχουμε στήν Ὀρθοδοξία ἕναν κηρυγμένο ἀκήρυκτο πόλεμο: τόν πόλεμο τῆς ἁρπαγῆς ἐκκλησιαστικῶν ἐδαφῶν καί ἐκκλησιαστικῶν δικαιοδοσιῶν καί τόν πόλεμο ἁρπαγῆς τῆς ἀρχηγίας, ἀπό μέρους τῶν “ὑβριδικῶν” Ἐκκλησιῶν. Ἦταν πόλεμος χαρακωμάτων, τώρα ἔφθασε νά γίνει πόλεμος ἄκρως ἐπιθετικός!

Καί ἕναν τέτοιον πόλεμο (ἄν τό καλοσκεφθοῦμε μέ τήν κοινή λογική) δέν τόν διενεργεῖ ὅποιος ἔχει τά νόμιμα, ἀλλά ἐκεῖνος πού θέλει νά ἁρπάξει παράνομα δικαιοδοσίες καί δικαιώματα πού δέν τοῦ ἀνήκουν. Γι᾽ αὐτό “προσχηματίζεται” καί “μετασχηματίζεται” σέ πληγωμένο πολεμιστή τῶν δικαιωμάτων τοῦ Θεοῦ! Ἄν εἶναι δυνατόν!

Τί θέλω νά πῶ;

Καταρχήν διευκρινίζω πώς ἀναφερόμαστε στούς διαχειριστές τῆς θρησκευτικῆς ἐξουσίας καί τῆς πολιτικῆς ἐξουσίας (ἐνῶ σεβόμεθα εὐλαβικά τούς πολλούς ἐκεῖ Ἁγίους, Ἁγίους τῆς Οἰκουμενικῆς Ὀρθοδοξίας). Λοιπόν!

Ἄς δοῦμε πάρα πολύ συνοπτικά κάποια πολύ λαθεμένα ἱστορικά βήματα πού προκάλεσαν σταδιακά μιά γονιδιακή νοοτροπία μεγαλομανίας καί τροφοδοτοῦν τακτικές ἐπεκτατισμοῦ στούς Ρώσους ἀδελφούς μας.

[ Α^ο μέγα ἱστορικό λάθος ] Οἱ Ρῶσοι πῆραν τήν αὐτοκεφαλία ἐκβιάζοντας (σχεδόν φυλακίζοντας) τόν τότε Οἰκουμενικό Πατριάρχη γιά ἕνα χρόνο, σέ ἐποχές ταλαιπωρίας τῆς Μητέρας Ἐκκλησίας. Αὐτό εἶναι τό πρῶτο μεγάλο λάθος τῆς ἐκκλησιαστικῆς τους ἱστορίας. Εἴχαμε μιά δοκιμή ἰσχύος καί ἐξαναγκασμοῦ τῆς θυγατέρας ἐναντίον τῆς Μητρός Ἐκκλησίας. Καί αὐτό τό λάθος δέν θέλουν νά τό ἐξομολογηθοῦν δημοσίως οἱ αὐτόκλητοι κριτές.

[ Β^ο μέγα ἱστορικό λάθος ] Ὁ Μέγας Πέτρος, πού κάποια στιγμή βρέθηκε στήν Ὀλλανδία, πῆρε ἀπό ἐκεῖ τά θρησκευτικά πρότυπα ὀργάνωσης καί τά μετέφερε στή Ρωσία. Ὅρισε τρόπο διοίκησης πού ἔμοιαζε σέ Προτεσταντικά πρότυπα. Τίς ἀλλαγές τοῦ Μεγάλου Πέτρου τίς ἐπεκτείνει ἡ ἐγγονή του ἡ Ἐλισάβετ. Στή Ρωσία καταργεῖται τό Πατριαρχεῖο, καί ἐγκαινιάζεται ἡ Συνοδική διοίκηση, δηλαδή μιά δομή θρησκευτικῆς ἐξουσίας ὑποτίθεται πιό συμμετοχική (Προτεσταντίζουσα), πού ὅμως ἐξελίσσεται σέ κάτι ἄκρως συγκεντρωτικό (Παπίζουσα). Καθιερώνεται ἕνα μεταλλαγμένο μικρό καί διορισμένο “Συνοδικό σχῆμα” πού δέν θυμίζει Ὀρθόδοξη Συνοδικότητα, ἀλλά Προτεσταντική συμμετοχικότητα, μεταλλαγμένη σέ Παπικό αὐστηρό συγκεντρωτισμό. [Σήμερα ἡ Ρωσική Διαρκής Σύνοδος ἔχει 15 Μέλη, τά 10 μόνιμα καί τά 5 ἐναλλασσόμενα, ἀπό ἕνα πολύ μεγάλο πλῆθος Ἀρχιερέων. Κατανοεῖτε τί γίνεται, ὅταν ἀνά πᾶσαν στιγμή μετατίθενται ὑποχρεωτικά οἱ Ἐπίσκοποι ἤ ἀναβαθμίζονται ἀπό ἕδρα σέ ἕδρα… Ὁ Μητροπολίτης Τύχων Σεφκουνώφ ἀπό Βικάριος τῆς ἐπαρχίας Μόσχας μετατέθηκε τό Μάϊο τοῦ 2018 στό ἀπόμακρο Πσκώφ, γιατί ἦταν θιασώτης τῆς μετριοπάθειας ἔναντι τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου].

Αὐτό τό Ρωσικό πρότυπο διοίκησης τό πῆρε ἡ Ἀντιβασιλεία τῶν Βαυαρῶν καί τό ἐπέβαλε στήν Ἑλλάδα τό 1833, θέλοντας νά ἀποκόψει τήν ἐλεύθερη Ἑλλάδα ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί βεβαίως νά ἐλέγχει θρησκευτικά τή νεότερη Ἑλλάδα.

[ Γ^ο μέγα ἱστορικό λάθος ] Πάνω στή διοικητική ἀλλοίωση συγκεντρωτισμοῦ στή Ρωσική Ἐκκλησία προστέθηκε ἔπειτα καί ἡ Ρωσική μεγαλομανία. Τό δεύτερο κακό μεγαλύτερο ἀπό τό πρῶτο. Τό πταῖσμα τοῦ Ἀδάμ σέ νέα ἔκδοση. Ἡ ἐκτροπή τῆς Ἐκκλησίας σέ κοσμικό μεγαλο-μεγαλεῖο! Οἱ Ἐπίσκοποι τῆς διορισμένης μικρῆς Διαρκοῦς Συνόδου γίνονται κάποια στιγμή καί ὄργανα τῆς Κρατικῆς πολιτικῆς. Καί ἀπό αὐτούς περνάει ἡ Τσαρική πολιτική σέ ὅλους τούς Ἐπισκόπους. Ὅλοι οἱ Ἐπίσκοποι ὑποχρεώνονται νά ἀκολουθοῦν τήν ἀπόλυτη ἐξουσία τῆς Ρωσικῆς Συνόδου καί τήν αὐστηρά ἐθνική Κρατική πολιτική. Γίνονται κάτι σάν “Ὑφυπουργοί ἐσωτερικῆς καί ἐξωτερικῆς πολιτικῆς”. Ἔχουμε μιά σταδιακή ἐκκοσμίκευση τῶν κριτηρίων.

Τελικά, ἡ αὐτοκρατορική Ρωσική μεγάλη ἰδέα περνάει σάν ἰδέα στή Ρωσική Ἐκκλησία. Ἡ Ρωσική ἐκκλησία γίνεται (καί) ὄργανο τῆς ἐσωτερικῆς καί ἐξωτερικῆς Ρωσικῆς πολιτικῆς.

Αὐτό τό φρόνημα διατηρεῖται μέχρι σήμερα. Χωρίς Πανορθόδοξη ἀπόφαση, σάν ἀπόλυτος δικαιοῦχος, ἡ Ρωσία ἁπλώνεται σέ ἀνακηρύξεις αὐτονομίας π.χ. στή Μολδαβία, στή Λευκορωσία, στήν Οὐκρανία, ἁπλώνεται σέ Ἐξαρχίες στήν Ἀμερική ἐγκαθιδρύοντας αὐτόνομη τοπική Ἐκκλησία φιλτραρισμένη μέ τήν τοξικότητα τοῦ ἐθνικισμοῦ πού καμιά ἄλλη Ἐκκλησία δέν ἔχει ἀναγνωρισει καί στήν Εὐρώπη καί στήν Ἄπω Ἀνατολή. Καί ἀπό τήν ἄλλη ἁπλώνεται ἀκόμη πιό γρήγορα σήμερα (ναί, σήμερα) μέ κατακτητικά βήματα στά Ἱεροσόλυμα, στήν Ἀφρική, στήν Κύπρο καί ἀλλοῦ…, μέ μιάν ἐπιθετική ἐξωτερική πρακτική τῶν Ρώσων. Μιά καταφρόνηση τοῦ μυστηρίου τοῦ Χριστοῦ.

[ Δ^ο μέγα ἱστορικό λάθος ] Στό 2^ο μισό τοῦ 19^ου αἰώνα ἔχουμε ἕναν γιγαντισμό τοῦ Πανσλαβισμοῦ, στή Βαλκανική καί στήν Ἀνατολική Εὐρώπη, πού ἐξαπλώνεται σταδιακά καί στή Δύση (σάν ἐπίσημες ὀργανώσεις καί ἄτυπα προξενικά ἐργαλεῖα σέ ὅλη τή Δύση). Ὁ Πανσλαβισμός ἦταν καί εἶναι “ἐργαλεῖο” τοῦ Ρωσικοῦ ἐπεκτατισμοῦ, ἐργαλεῖο ἐξωτερικῆς πολιτικῆς.

Ἡ μικρά Διαρκής Ρωσική Σύνοδος (καί ἀπό τό 1941/42 ἐκ νέου τό Πατριαρχεῖο Μόσχας μαζί ὅμως μέ τή Μικρά Σύνοδο) μπολιάστηκε καί αὐτό μέ τόν Πανσλαβισμό. Αὐτό πού σήμερα οἱ διπλωμάτες τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Κρεμλίνου προσπαθοῦν μέ χίλιες δυό μεθόδους νά καταλογίσουν στό Σταυρωμένο Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο τῆς Ὀρθοδοξίας ὅλης, στήν οὐσία εἶναι ὁ ἐπεκτατικός Ρωσικός ἑαυτός τους, εἶναι μιά “αὐτεξομολόγηση”. 

* Αὐτό ἔχει μακρά ἱστορία μέ τραγικότατες συνέπειες. Ἡ Ρωμηοσύνη (ἡ πνευματική ἀνάδοχος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας καί τῶν λοιπῶν νεότερων Ἐκκλησιῶν) καί τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο (ἡ Μητέρα Ἐκκλησία) παραθεωροῦνται, γίνονται στόχοι ἐξασκήσεως τοῦ Ρωσικοῦ ἐπεκτατισμοῦ. Αὐτό πού σήμερα ἐπιχειροῦν οἱ Ρῶσοι καί οἱ ὑποκινημένοι Σλάβοι γιά τό Οὐκρανικό, τό ἔχουν ξανατολμήσει μέ περισσότερη ἀγριότητα στό παρελθόν!

* Μέ ὑποκίνηση τῶν Ρώσων ξεκινοῦν οἱ ἀγριότητες τῆς Βουλγαρικῆς Ἐξαρχίας στήν Ἑλληνική Μακεδονία, ὁ ἐγκληματικός ἐκβιασμός ἀμέτρητων πληθυσμῶν νά ὑπαχθοῦν στή Βουλγαρική Ἐξαρχία καί στό Βουλγαρικό Κομιτάτο (δηλαδή ἔχουμε μιά κοινή ἐπίθεση πολιτικῆς καί θρησκευτικῆς γραμμῆς στό Βουλγαρισμό, κι ἀπό πίσω τόν σπρώχνει ὁ Ρωσισμός). Εἶναι μιά πολύ μεγάλη καί καταβοῶσα τραγωδία στά σπλάχνα τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἡ Ἑλληνική Κυβέρνηση σιωπᾶ. Μόνο τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο σπεύδει νά σώσει τά παιδιά του τῆς ἀκέραιης Ρωμηοσύνης, καί νά διορθώσει τά ἄλλα παιδιά του (τούς φανατικούς Βούλγαρους μέ τά ἀναρίθμητα τερατώδη ἐγκλήματα). Ἄρα, πίσω ἀπό τήν ἀνακήρυξη τῆς Βουλγαρικῆς Αὐτοκεφαλίας κρύβονται οἱ πολιτικές ἀνίερες πιέσεις τοῦ Βουλγαρισμοῦ, καί στό βάθος τοῦ Πανσλαβισμοῦ (ποιός Ὀρθόδοξος λαός ἔσπευσε τότε νά σεβαστεῖ τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο; νά σεβαστεῖ τήν ἀλήθεια; νά σεβαστεῖ τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ;)

* Τά Ρωσικά σχέδια πρίν ἀπό ἕνα αἰώνα ἁπλώνονται (καί) στό Ἅγιον Ὄρος καί ἁλώνουν μέ μάζες μοναχῶν τό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος. Οἱ ἐντάσεις πολλές. Οἱ ἑλληνικῆς καταγωγῆς μοναχοί ἀποχωροῦν. Ἀναγκάζεται νά ἀποχωρήσει ὁ περιώνυμος Γραμματεύς τῆς Μονῆς ὁ Γέροντας Δανιήλ ὁ Σμυρναῖος καί νά μεταβεῖ στήν Μικρά Ἁγία Ἄννα, ἔνθα ἡ Ἀδελφότης τῶν Δανιηλαίων (ὁ πολύσοφος καί φίλος τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου). Οἱ Ρῶσοι μέ τό χρῆμα ἐξαγοράζουν κελλιά, στήνουν Σκῆτες. Κι ἄν δέν εἶχε προκύψει στούς Ρώσους μοναχούς ἡ αἵρεση τῆς ὀνοματολατρίας, ποιός ξεύρει τί ἄλλες ἐπεκτάσεις θά εἴχαμε. Ἄν δέν εἶχε μεσολαβήσει ὁ Κομμουνισμός, ποιός ξεύρει πόσες ἄλλες ἐπεκτατικές Μονές θά δημιουργοῦνταν, σάν τήν Σκήτη τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου.

Στίς ἀναθεωρητικές συζητήσεις τοῦ 1946-49 γιά τό Σύνταγμα καί στίς συντακτικές συζητήσεις ἐπιτροπῶν καί ὁλομέλειας τῆς Βουλῆς τοῦ 1975, παρατίθενται εὐθέως πλήρως ἐνημερωμένα στοιχεῖα πολιτικῆς Ρωσικῆς διεκδίκησης γιά ἀπόκτηση ἐλλιμενισμοῦ στόν Ἄθωνα, μέ τήν πρόσβαση σέ Μονές (βλ. Ἀναστασίου Β. Νικόπουλου, «Τό εἰδικό καθεστώς τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί ἡ ἔννοια τῶν “Ἁγιορειτικῶν καθεστώτων” (Συμβολή στήν Ἑρμηνεία τοῦ ἄρθρου 105 Συντ)», Νομοκανονική Βιβλιοθήκη 35, Κατερίνη 2017, σσ. 195ἑξ. καί σσ. 207ἑξ.). Κατανοοῦμε λοιπόν τήν πολλαπλή (θρησκευτική καί πολιτική) χροιά τῶν προσφάτων ὑποδείξεων τοῦ Ρωσικοῦ Πατριαρχείου στούς κληρικούς καί λαϊκούς των, “νά ἐπισκέπτονται μόνο τό δικό τους μοναστήρι” (sic!), στό ὁποῖο ἄλλωστε μνημονεύεται πρωτίστως καί ἀντικανονικῶς ὁ Ρωσίας Κύριλλος. Ξανατονίζω: τό Οὐκρανικό εἶναι μιά ἀφορμή-εὐκαιρία ἐφαρμογῆς τῆς πάγιας ἐπεκτατικῆς μεγάλης Ρωσικῆς ἰδέας, μέ ἐπένδυση θρησκευτική, κάτι ὡσάν θέσφατο. Καί αὐτό εἶναι ὕβρις στό μυστήριο τῆς σωτηρίας. Εἶναι εὐθεία προσβολή τῆς βιβλικῆς καί λειτουργικῆς θεοπνευστίας (πρβλ. τό ἁγιογραφικό καί λειτουργικό “ὑπέρ ἡμῶν καί πολλῶν ἐκχυνόμενον”), κι ἄς τήν ἐπικαλοῦνται μέ ὑποκριτικό ἠθικισμό, ἐνῶ τήν ἀπαρνοῦνται καί τήν ἀναιροῦν…

Παρεμπιπόντως, μετά  τό  1920-22, σέ ὧρες Ἑλληνικῆς ἀδυναμίας οἱ “σύμμαχοί” μας Σέρβοι διεκδικοῦν δικαιώματα στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης καί ἐλεύθερη χερσαία πρόσβαση. Ὁ Βενιζέλος, τό 1928  μέ μιά πολιτική κίνηση φιλίας μέ τήν Ἰταλία ἀνατρέπει τίς πιέσεις τῶν φίλων μας Σέρβων (ὅλα ἔχουν τό νόημά τους καί τή σημασία τους).

* Τά Ρωσικά σχέδια ἁπλώνονται στήν Ἀντιόχεια (μέ τό Ρωσικό στόλο στά παραθαλάσσια τῆς σημερινῆς Συρίας-Τουρκίας καί μέ τήν εὐθεία στήριξη τῆς Ἀραβόφωνης ἀποκλειστικότητας, ἐξαναγκάζεται νά φύγει ὁ τελευταῖος Ἕλληνας Πατριάρχης Ἀντιοχείας καί νά καταφύγει στούς Ἁγίους Τόπους, ὁ μακαριστός Σπυρίδων). Πῶς νά μήν ὑποστηρίζονται σήμερα οἱ ἀδελφοί μας Ρῶσοι μέ τούς ἀδελφούς μας Ἀντιοχειανούς; Οἱ Ἀντιοχειανοί δίνουν προτεραιότητα στήν Ἀραβόφωνη ἔκφραση τῆς πίστης μας, καί οἱ Ρῶσοι συνεχίζουν νά ἁπλώνονται σέ μιά διπλωματική ἐπέκταση ρόλων.

* Ὁ Ρωσισμός σάν κίνητρο θρησκευτικῆς διπλωματίας σταματᾶ πρός ὥραν μέχρι τό Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ἀλλά ξαναγυρίζει δριμύτερος μέ τήν ἀλλαγή τῆς θρησκευτικῆς πολιτικῆς τοῦ Στάλιν, μετά τόν Β΄ Π.Π. καί τήν πολύτιμη μητρική συμβολή τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας στίς ὀδυνηρές περιπέτειες τοῦ λαοῦ.

Τή δεκαετία τοῦ ᾽50, ὁ Σταλινισμός καί ἡ KGB υἱοθετοῦν τόν Ρωσικό ἐπεκτατισμό διά τῆς Ἐκκλησίας. Ὅμως, σύνδεσμος τοῦ Σταλινικοῦ κράτους μέ τό Ρωσικό Πατριαρχεῖο εἶναι ὁ ἐπικεφαλῆς KGB, ὁ πολιτικός ὑπεύθυνος ἀναρίθμητων δολοφονιῶν … Ἄς μήν ἐπεκταθῶ ἐπ᾽ αὐτοῦ (τά γράφει αὐτά ὁ ἅγιος Ναυπάκτου).

[ Ε^ο ἱστορικό λαθεμένο βῆμα ] Μέσα σ᾽ αὐτόν τόν Ρωσικό ἡγεμονισμό (τόν πολιτικά δικαιολογημένο, ἀλλά ἐκκλησιαστικά προβληματικό καί θεολογικά ἀρρωστημένο) ἐντάσσεται καί τό ἐκκλησιαστικό ζήτημα τῆς Οὐκρανίας. Τό Οὐκρανικό ἔχει πολλές ρίζες, ὅμως ἀντιμετωπίζεται ἀπό τό Ρωσισμό σάν ἰδιόκτητο πεδίο δράσεως.

Οἱ Ρῶσοι πού προκάλεσαν τόσες αὐτοκεφαλίες, ἀπό πολλές δεκαετίες ἀρνοῦνται νά προχωρήσουν σέ ἕνα τέτοιο βῆμα στήν Οὐκρανία (ἔστω καί ἀντικανονικά). Διότι καί τήν τεράστια Οὐκρανία καί τή γειτονική Μολδαβία καί τήν παραπέρα Ἀμπχαζία καί Ὀσετία τίς θέλουν σάν ἐκκλησιαστικό χῶρο ἐξουσίας, γιατί ἐξυπηρετοῦν τελικά πολιτικά σχέδια, τήν Ρωσική πολιτική ἐπέκτασης, τή Μεγάλη Ρωσική Ἰδέα.

Ἡ Οὐκρανία σάν ἐκκλησιαστικός χῶρος εἶναι μιά μεγάλη θυγατέρα-ἐκκλησία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, πού ταλαιπωρήθηκε γιά 300 χρόνια ἀπό τήν θρησκευτική καί τήν πολιτική ἰδιοτέλεια τῆς ἄλλης μεγάλης θυγατέρας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου (τῆς Ρωσίας).

Ὅπως γιά 300 χρόνια ἡ Ρωσία-θυγατέρα παλεύει μέ πολλήν μεγαλομανία νά ἁρπάζει, ὅλο νά ἁρπάζει καί συνεχῶς νά ἁρπάζει τήν μητρική ἰδιότητα ἀπό τήν πνευματική ἐκκλησιαστική Μητρότητα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, μέ πρακτικές κατοχικές, μέ πρακτικές ἁρπακτικές. Ὄχι γιά νά ὑπηρετήσει κάποια δίκαια τῆς ἀδελφικῆς της ἐκκλησίας (τῆς Οὐκρανικῆς), ἀλλά γιά νά ἀναγορευτεῖ ἀκόμη πιό ἀνώτερη κι ἀπό τήν κοινή πνευματική τους Μητέρα, τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο.

Μάλιστα, δέν ἀρκεῖται νά ἁρπάξει μόνο τήν ἀδελφική της Οὐκρανική ἐκκλησία, ἀλλά καί νά ἀλλάξει τήν ἀδελφική ἰσονομία τῆς Οὐκρανίας σέ μιά “ἀναγκαστική ὑποτακτική σχέση”. Αὐτό ἐξυπηρετεῖ τή Ρωσική πολιτική, πού ἤδη κατέλαβε τρεῖς ἀνατολικές ἐπαρχίες τῆς Οὐκρανίας (τήν Κριμαία καί ἄλλες δύο).

Παντοῦ προβάλλεται ὁ Ρωσικός ἡγεμονισμός μέ θρησκευτικό ἐπενδύτη. Πρόκεται γιά μιάν ἀπίστευτη καινότητα καί κενότητα θρησκειακῆς πίστης, τέτοιας πού, ἄν ζοῦσαν σήμερα οἱ συγγραφεῖς τῶν λειτουργιῶν ἅγιοι Πατέρες καί οἱ πρό αὐτῶν ἅγιοι Ἀπόστολοι, θά τήν ἐπιτιμοῦσαν μέ τούς πιό δριμεῖς χαρακτηρισμούς τῆς Παύλειας χειρουργίας. 

[ καταβοῶντα λάθη ] Ἔχουμε πάρα πολλά καταβοῶντα νεότερα παραδείγματα:

*  Μέσα στήν ἀχανή Ρωσική Ὁμοσπονδία, στήν Οὐκρανία, στή Μολδαβία, στή Λευκορωσία, στίς Ρωσικές ἐνορίες τῆς διασπορᾶς, σέ κάθε τόπο ὅπου στήνεται “θυσιαστήριο Ρωσικῆς λατρείας” τοῦ Θεοῦ (sic!), μνημονεύεται ὀνομαστικά πρῶτος ἀπαραίτητα ὁ Ρῶσος Πατριάρχης καί ἔπειτα ὁ οἰκεῖος Ποιμενάρχης! Ἔχουμε μιάν κατάλυση τῆς εὐχαριστιακῆς θεολογίας, τῆς ὀρθόδοξης λειτουργιολογίας, τῆς ἑνότητας τῆς ἐκκλησιολογικῆς, καί τῆς Συνοδικο-Ἱεραρχικῆς ἱερότητος τῆς Ἐκκλησίας. Ἀκόμη καί στό μυστήριο τῆς εὐχαριστίας τοῦ Θεοῦ προβάλλεται ὡς ἐθνικός καί παγκόσμιος κυριάρχης ὁ Πατριάρχης Μόσχας, κάτι σάν ἀπόλυτος Πάπας. Μέ τέτοιες πρακτικές, πού καταχωνεύονται ἐθιμικά στό ὑποσυνείδητό τους, πῶς νά μήν ἐπαίρονται οἱ φίλοι μας οἱ διπλωμάτες τῆς Ρωσικῆς ἐκκλησιολογίας;

*  Στά Ρωσικά κανάλια καί στό διαδίκτυο (face–book) ἐμφανίζονται τόν τελευταῖο καιρό Ρῶσοι πολίτες πού ἐπικαλοῦνται τή μεγάλη ἀριθμητική ἰσχύ τοῦ ἐθνικιστικοῦ τους χώρου. Καί μάλιστα ἀποροῦν μέ κάθε ἱεροκανονική ἐπίκληση. Ἀκούγεται π.χ. ἤ ἀναρτᾶται στό διαδίκτυο ἀπό Ρώσους: “Τί εἶναι αὐτοί οἱ κανόνες; Ἐμεῖς εἴμαστε τώρα! Δέν ὑπάρχει Κωνσταντινούπολη. Αὐτή εἶναι Τουρκική. Ἐμεῖς ἔχουμε τήν ἐξουσία καί τή δύναμη. Τότε πού εἶχαν αὐτοί τήν ἐξουσία, ἔκαναν Οἰκουμενικές Συνόδους καί κανόνες. Τώρα ἐμεῖς ἔχουμε τήν δύναμη ”.

Κατανοεῖτε, τί σημαίνουν ὅλα αὐτά; Κατανοεῖτε, τί εἴδους θρησκευτική λογική ἔχει περάσει στήν κοινή λογική ἑνός λαοῦ; Εἶναι ὁ καρπός τῶν ἱστορικῶν μεταβολισμῶν τῆς μεγάλης Ρωσικῆς ἰδέας μέ θρησκευτικό ἐπικάλυμμα… Ὅταν οἱ Ρῶσοι κληρικοί δημοσίως μιλοῦν γιά Κωνσταντινούπολη μόνο, ὅταν μιλοῦν ἁπλά γιά (κάποιο) Πατριαρχεῖο τῆς Κωνσταντινούπολης, ὅταν ἁπλά μιλοῦν γιά (κάποιον) Βαρθολομαῖο ἤ ἔστω γιά πατριάρχη Βαρθολομαῖο, ὅλα αὐτά εἶναι ἡ ἴδια λογική τοῦ Ρωσικοῦ ἐπεκτατισμοῦ, τῆς Ρωσικῆς μεγαλομανίας. Στέκονται “πολεμικά” ἔναντι τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου τῆς Βασιλεύουσας, καί τόσων Οἰκουμενικῶν Συνόδων πού συγκροτήθηκαν εἴτε στήν Πόλη εἴτε στίς κατ᾽ αὐτήν Ἀρχιεπισκοπές καί Μητροπόλεις, πάντως στό Κανονικό ἔδαφος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχικοῦ Θρόνου.

***

Θά σταθῶ καί σέ μερικά ἄλλα ἱστορικά δεδομένα, γιά νά Σᾶς ξεκουράσω ἤ μᾶλλον νά καταπονήσω τήν ἀπογοήτευσή Σας.

*  Ὁ Οὐκρανός ἐπίτιμος πατριάρχης Φιλάρετος (πού συγχειροτόνησε τόν Κύριλλο), ὁ συνυποψήφιος γιά Πατριάρχης μέ τόν μακαριστό Λευκορῶσο πατριάρχη Ἀλέξιο, τιμωρήθηκε δύο καί τρεῖς φορές ἀπό τήν θρησκευτική πολιτική τοῦ Ρωσικοῦ Πατριαρχείου πού ἐξυπηρετεῖ τή Ρωσική Ὁμοσπονδιακή πολιτική. Ἄσχετα ἀπό τά πολυδιαφημισμένα Ρωσικά “ἄλλοθι”, πρυτάνευσαν πρωτίστως καί κυρίως δυναστικά πολιτικο-θρησκευτικά κριτήρια.

Ἀλλιῶς, ἄν ἕνας τόσο προβεβλημένος στελεχιακός Ἱεράρχης ἀποδείχθηκε ―πάντα κατά τούς Ρώσους― τόσο ἐπιρρεπής στήν ἀρχομανία, ἀσφαλῶς αὐτό δέν προσμετρᾶται εἰμή στήν προέλευση/ποιότητα τῆς χειροτονίας του, στήν προέλευση/ποιότητα τῆς θεολογίας του, στήν προέλευση/ποιότητα τῆς ἀρχικῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀναφορᾶς του, στήν προέλευση/ποιότητα τῆς εὐσέβειάς του: στό Ρωσικό Πατριαρχεῖο, ἕνα Πατριαρχεῖο πού “κατεξουσιάζει τῶν κλήρων” στό ἐσωτερικό καί ἐπιχειρεῖ ἀνενδοίαστα ἐξαγωγή ἐμπορευματικότητας τῶν θρησκειακῶν ἐξουσιαστικῶν προϊόντων του καί στήν Οὐκρανία καί σέ τόσες αὐθαίρετες αὐτοκεφαλίες ἤ αὐτονομίες καί τελικά σέ ὅλη τήν Ὀρθοδοξία.

Γι᾽ αὐτό ἄλλωστε, ἐνῶ συμφώνησε ὁ Μόσχας καί ὑπέγραψε ὅτι θά μετεῖχε στήν Μεγάλη Σύνοδο τῆς Κρήτης, μέσα σέ λίγους μόνο μῆνες διαφοροποιήθηκε κάθετα, γιά νά κάνει ἐπίδειξη ἐξουσίας. Μάλιστα ὁ Μητροπολίτης Ἰλαρίων τῶν ἐξωτερικῶν ὑποθέσεων (δειγματοληψία τίτλου ἐκκοσμίκευσης), συνοδός τοῦ Πατριάρχη του στήν τελική ἐκείνη συμφωνία, βρέθηκε τόν Ἰούνιο τοῦ 2016 στίς Σεϋχέλες. Προτραπείς ἀπό τόν Μητροπολίτη Σεϋχελῶν Δημήτριο, ὅποτε ἤθελε, νά λειτουργήσει ἐκεῖ στίς Σεϋχέλες διότι ὁ Δημήτρος θά πήγαινε στό Κολυμπάρι, τοῦ ἀποκρίθηκε ὁ Ἰλαρίων: “Ἦρθα γιά διακοπές στίς Σεϋχέλες, ὄχι γιά λειτουργίες!”

Ἄς διαλέξουν οἱ Ρῶσοι ἀδελφοί μας κι ἄς λάβουν ὅ,τι τούς ταιριάζει περί αὐτῶν. Εἴτε τά μέν εἴτε τά δέ, ἀναδίδουν ὀσμή κοσμικότροπης φθορᾶς καί ὄχι ἐκκλησιαστικῆς εὐπρέπειας.

*  Ὅπως τό γνωρίζουν καί τό ὁμολογοῦν Ἐπίσκοποι τοῦ Πατριαρχείου Ἀλεξανδρείας (ὁ Κινσάσα Νικηφόρος), οἱ Ρῶσοι σέ διάφορες Ἀφρικανικές χῶρες ζητοῦν νά ἔχουν τό δικαίωμα παρουσίας Ρώσων ἱερέων πού θά λειτουργοῦν στίς Ρωσικές Πρεσβεῖες τῆς Ἀφρικῆς.

Αὐτό εἶναι μιά τρανή ἀπόδειξη τοῦ ἀσυγκράτητου ἡγεμονισμοῦ καί ἐπεκτατισμοῦ. Πέτυχαν ἄδεια τοῦ Πατριάρχη Ἀλεξανδρείας γιά μερικές χῶρες τῆς Ἀφρικῆς, κάτι σάν ἐξαρχίες, καί τώρα θέλουν νά ἐξαπλωθοῦν περισσότερο, κάτι σάν ὙπερΠατριαρχεῖο!

Φαίνεται ὅτι τό πέτυχαν στήν Κύπρο, μέ ἄδεια τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, τό ἅπλωσαν ἀκόμη καί στήν Κατεχόμενη Κύπρο, παρόλο πού ἐπισήμως διαψεύδουν καί ἀρνοῦνται κάθε σχέση μέ κάποιες Ρωσικές ἀποστολές κληρικῶν στό ἔδαφος τῆς Κατεχόμενης Κύπρου. Ὅμως, καί ἔχουν σχέση καί αὐτοί προωθοῦν τή δράση τέτοιων ὁμάδων στό Κυπριακό ἔδαφος.

*  Οἱ Ρῶσοι ἱερεῖς ἀνά τόν κόσμο μνημονεύουν ἀπαραιτήτως πρῶτο τόν Μόσχας, ἔπειτα τόν τοπικό Μητροπολίτη καί τόν τυχόντα τοπικό Ἐπίσκοπο (ἄν ὑπάρχει) καί ἀκολούθως τόν τυχόν παρεπιδημοῦντα…

Ἄρα ἔχουμε μιά πρωτοφανή πρακτική πού γεννᾶ καί διατρέφει ἀμφοτέρωθεν (στόν Μόσχας ἀπό τή μιά, καί στήν ὁμαδοποίηση τῶν Ἐπισκόπων καί  τῶν κληρικῶν ἀπό τήν ἄλλη) μιά ἐξουσιαστική καί ἰδιοκτησιακή αἴσθηση περί τό χάρισμα τῆς Ἱερωσύνης τοῦ Χριστοῦ καί τή λειτουργία τοῦ χαρίσματος αὐτοῦ στήν Ἐκκλησία.

Τηροῦν καί τό ἑξῆς παπικό τυπικό. Δύναται ὁ Μόσχας σέ ἐπισκέψεις του, κατά τό δοκοῦν, νά χειροτονήσει κάποιον Ἐπίσκοπο ἄνευ προγενεστέρας Συνοδικῆς ἐκλογῆς, τήν ὁποία λαμβάνει ἐκ τῶν ὑστέρων.

Εἶναι ἐν λευκῷ ἐξουσιοδοτημένος Ὑπερεπίσκοπος! Κάτι σάν Πάπας τῆς Ἀνατολῆς.

Καί εἶναι ἐνδεικτικό τῆς ἐξουσιαστικῆς αἴσθησης καί διαχείρισης τῆς Ἱερωσύνης, ὅτι στόν τίτλο του ὁ Μόσχας φέρει καί τόν ὅρο “Ἀρχιμανδρίτης τῶν σταυροπηγιακῶν Μονῶν”.

Αὐτό εἶναι μέν ἔλασσον ἔναντι τῆς Ἀρχιερωσύνης, ἀλλά προξενεῖ τήν αἴσθηση τήν ὑπεροχική στόν ἴδιο καί στούς ἀκούοντες καί στά μοναστήρια ἀνά τήν Ρωσική ἐπικράτεια. 

Ἐνῶ κατηγοροῦν δημοσίως στήν ὑπόθεση τῆς Οὐκρανίας τήν ἀναγνώριση καθηρημένων Ἐπισκόπων ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ἡ ἴδια ἡ Ρωσική Ἐκκλησία δέχεται σέ κοινωνία καθηρημένους κληρικούς ἀπό ἄλλα Ἐκκλησιαστικά Κλίματα καί τούς ἀναβαθμίζει. Μέ ἄλλα λόγια, ἡ Ρωσική Ἐκκλησία συνέχεται ἀπό τήν ἀγωνία τῆς ἐπέκτασης μέ κάθε τρόπο καί μέ κάθε μέσον. Αὐτό εἶναι τό μοναδικό ἐκκλησιολογικό της μέτρο, ἡ ἀμετρία (γιά τήν ἴδια) καί ἡ ἀμετροέπεια (γιά τούς ἄλλους). Ἄν κάτι εἶναι Ρωσικό, αὐτομάτως γίνεται σωστό. Ἄν κάτι δέν εἶναι Ρωσικό, αὐτομάτως ἀντιμετωπίζεται ὡς ἐπικίνδυνο γιά τήν πάγια ἐκκλησιαστική τους πολιτική. 

*  Περί τήν καθαίρεση καί τόν ἀφορισμό τοῦ Φιλαρέτου, αὐτές οἱ διπλές καταδίκες ἐπιβλήθηκαν καθ᾽ ὑπέρβασιν κάθε Κανονικῆς εὐαισθησίας. Δέν παρέβη θέματα τῆς πίστεως, ἀλλά θέματα τῆς τάξεως. Πῶς λοιπόν ἐπέβαλαν ἀφορισμό; Γιά τό ἴδιο Κανονικό παράπτωμα τοῦ ἐπέβαλαν καί καθαίρεση, καί (ἐπειδή ἐπέμενε ὁ Φιλάρετος) ἐπέβαλαν ἐπιπλέον τόν ἀφορισμό. Ὅμως, ἀφορισμός ἐπιβάλλεται γιά θέματα πίστεως, ὄχι γιά θέματα Κανονικῆς ἐκτροπῆς ἤ καί ἠθικῆς ἐκτροπῆς. Πῶς λοιπόν ἐπέβαλαν διπλές ποινές γιά τήν διαφοροποίηση τοῦ Φιλαρέτου.

Αὐτό ἀπηχεῖται κατά κάποιον τρόπο στό ἐκκλησιαστικό πλήρωμα 15.000.000 ἀνθρώπων πού ἀκολουθοῦσαν τόν Φιλάρετο, ἐπισκόπων, κληρικῶν, μοναχῶν καί λαϊκῶν. Γιά νά ἐξαναγκάσουν εἴτε τόν ἴδιο εἴτε τήν ἐκκλησιαστική του παράταξη νά κύψουν τόν αὐχένα, γιά λόγους ποιμαντικῆς περιμάνδρωσης τοῦ ὑπόλοιπου κόσμου τῆς Οὐκρανίας καί γιά τήν ἔξαρση τῆς ὑπεροχῆς τῆς Μόσχας. Ἔχουμε παντοῦ μιά ἐξουσιαστική λογική καί πρακτική, τό τονίζω καί τό ξανατονίζω. Μιά λογική καί πρακτική νέων Κανονισμῶν στόν ἐκκλησιαστικό χῶρο, ἔξω καί πάνω ἀπό τίς Ἁγίες Συνόδους τῆς Ὀρθοδοξίας. Καί ἐπαναπαύονται στήν ἀναγκαστικά χορηγημένη αὐτοκεφαλία καί πατριαρχική ἀξία τοῦ 16^ου αἰώνα, τήν ὁποία διευρύνουν κατά τό δοκοῦν σέ ἔκταση καί βάθος. Ἔχουμε κάτι σάν μιά νέα Ὀρθοδοξία, ὡσάν νά εἶχε σβήσει ἡ διαπατριαρχική παλαίφατη Ἀποστολική Ὀρθοδοξία, καί ἐκεῖνοι ἀναδομοῦν μιά νέας δόμησης καί λογικῆς Ὀρθοδοξία. Σάν τίς κοσμικές πολιτικές μεταλλαγές.

*  Σάν ὑπερορθοδοξία τό Φεβρουάριο τοῦ 2016 ὁ Μόσχας ἔκανε ἀποκλειστικό διάλογο στήν Ἀβάνα καί ὑπέγραψε κοινή δήλωση μέ τόν Πάπα ὡσάν Πρῶτος τῆς Ἀνατολῆς. Ἐνῶ ἐπέκειτο ἡ κοινῶς ἀποφασισθεῖσα Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος στό Κολυμπάρι. Αὐτή ἡ κίνηση τοῦ Μόσχας δέν ἦταν ἡ μοναδική. Πρίν ἀπό ἕνα μήνα, οἱ Ρῶσοι εἶχαν ἐπίσημο θεολογικό διάλογο μέ τούς Συρο-ϊακωβίτες. Παραμέρισαν κάθε ἔννοια εὐπρέπειας καί δεοντολογίας, διότι (τό λιγότερο) ἕναν τέτοιον ἄμεσο διάλογο θά κατανοούσαμε νά τόν διενεργοῦσε τό Πατριαρχεῖο τῆς Ἀντιοχείας στό κοινό καί οἰκεῖο πολιτικό ἔδαφος (δηλαδή ἡ Ὀρθοδοξία στή Συρία μέ τούς Συροΐακωβίτες). Ἡ Ρωσική Ἐκκλησία ποιόν ἐκπροσωπεῖ; Ἡ Μόσχα μέ τέτοιες κινήσεις δείχνει ἕναν ἀσυγκράτητο ἡγεμονισμό.

Καί ὅλα αὐτά ἐξηγοῦν καί τήν λογική τῆς πολιτικῆς ἐξουσιομανίας καί τοῦ ἡγεμονισμοῦ πού διατρέχει τή Ρωσία. Ὅλα αὐτά ἐξηγοῦν τόν παραλογισμό περί τήν “διακοπή τῆς κοινωνίας”, κάτι σάν “ποινή τῆς ἀκοινωνησίας” πού ἐπέβαλε ἡ θυγατέρα Ἐκκλησία τοῦ 10^ου καί 16^ου αἰώνα πρός τήν Μητέρα μας Ἐκκλησία τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων! Δέν ἦταν οἱ Κανόνες (κι ἄς τούς ἐπικαλοῦνται κατόπιν ἑορτῆς), ἀλλά ὁ ξεκάθαρος Ρωσικός ἡγεμονισμός καί οἱ τακτικές ἐπιβολῆς του, αἰτία αὐτῆς τῆς διακοπῆς κοινωνίας. Κατά κάποιον τρόπο ἔχουμε μιάν ἀσυγκράτητη ἀναίδεια καί μιάν εὐθεία προσβολή ὄχι ἁπλῶς σέ κάποιους Κανόνες (ὅπως ἐγκαλοῦν τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο), ἀλλά σέ ὅλο τό σύστημα τῶν Κανόνων καί σέ ὅλο τό σύστημα τῶν Ἁγίων Οἰκουμενικῶν καί Τοπικῶν Συνόδων πού πρακτικά ἤ ἐξαγγελτικά καταφάσκει στήν Πατριαρχική ἀξία τοῦ Οἰκουμενικοῦ καί τῶν ἄλλων παλαιφάτων Πατριαρχείων. 

*  Ὁ Ρωσισμός σιγά-σιγά “ροκανίζει” τήν ἱστορική πορεία τῆς Ὀρθοδοξίας, μέ κάθε ἐπικοινωνιακό μέσον. Ἔτσι ἐξηγεῖται ἡ ἐμμονή διατήρησης “Ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν” τοῦ Ρωσικοῦ Πατριαρχείου, κάτι πού ξεκίνησε τή Σταλινική περίοδο καί σήμερα εἶναι παγιωμένο.

*  Ἔτσι ἐξηγεῖται ἡ προπαγάνδα στό δυτικό κόσμο καί εἰδικά στήν Ἀμερική μέ ἐκδόσεις στά ἀγγλικά πού διαφημίζουν τήν περίεργη Πανσλαβική ἰδέα πώς ἡ Ἑλληνόφωνη Ὀρθοδοξία ἔσβησε πρό πολλοῦ σάν αἴγλη, καί ὅτι τήν Ὀρθόδοξη πνευματικότητα τήν ἐκφράζει σήμερα ὁ Σλαβικός καί εἰδικά ὁ Ρωσικός κόσμος. Πρόκεται γιά μιά τουλάχιστον ἄθλια ἀπόπειρα (πού καταπολεμεῖ τό μυστήριο τῆς Ἐνανθρωπήσεως καί τῆς Πεντηκοστῆς καί ἀχρειώνει τά τελευταῖα ἄρθρα τοῦ “Πιστεύω”). Σ᾽ αὐτές τίς ἀγγλόφωνες ἐκδόσεις τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς τῆς Ρωσικῆς ἔπαρσης ἔδωσε ἀπάντηση ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδερός στά ἀγγλικά…

*  Κάτι ἀνάλογο μέ τόν Μ. Ἀλέξανδρο καί τά Σκόπια, ἔχουμε καί στή Ρωσική Ἐκκλησία μέ μύθους περί Ἀποστολικῶν ριζῶν. Στό νησιωτικό σύμπλεγμα τοῦ Βαλαάμ, ἔξωθεν τοῦ μοναστικοῦ συγκροτήματος, εἶναι ὑψωμένο ἄγαλμα τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου, καί λένε προφορικά πώς τάχα ὁ Πρωτόκλητος Ἀπόστολος εἶχε φθάσει ἕως ἐκεῖ.

Δέν ἀποκλείεται νά ἀπηχεῖται ἡ εὐλάβεια κάποιου ἡγουμένου ἤ ἐπισκόπου πρός τόν Ἀπόστολο, ὅμως πλαγίως δηλώνουν οἱ ἐκεῖ μονάζοντες πώς εἶχε φθάσει μέχρις ἐκεῖ ὁ Ἀπόστολος! Χρησιμοποιεῖται δηλαδή μιά ἀναλήθεια, ἴσως γιά πνευματικούς καί ποιμαντικούς σκοπούς, πρός ἔμπνευσιν μοναχῶν ἱεραποστόλων. Ἡ ἐπεκτατική ὅμως ρωσική προπαγάνδα δέν μᾶς ἐπιτρέπει νά ἔχουμε καί σ᾽ αὐτό σημεῖο “καλούς λογισμούς”.

*  Ἄς προχωρήσουμε καί σέ ἄλλες κινήσεις, πού δείχνουν μιάν καθαρά πολιτική καί κοσμική αἴσθηση τοῦ μυστηρίου τῆς Ἐκκλησίας.

Πρόσφατα ἀπέδωσαν στόν Μπάτσκας Εἰρηναῖο τοῦ Πατριαρχείου Σερβίας τόν τίτλο τοῦ ἐπίτιμου διδάκτορα στή Θεολογική Ἀκαδημία Πετρουπόλεως. Δημοσίευσαν πλῆθος φωτογραφιῶν στό διαδίκτυο, ἐπιμένοντας μέ κάθε τρόπο νά ἐπηρεάσουν τήν κοινή γνώμη στήν Ἑλλάδα, ὡς πρός τό ὅτι καί θεολογικές ἀκαδημίες ἔχουν, καί ἑκατέρωθεν παραδοχή ἀπό τίς ἄλλες Ἐκκλησίες διαθέτουν, καί ἔχουν κάτι ὡσάν ὥριμη θεολογική ἐπιστημονική παιδεία στό χῶρό τους, ὥστε νά διαλέγονται καί σέ ἐπιστημονικό θεολογικό ἐπίπεδο. Παρέλκει νά μνησθῶ τῆς στάσεως τοῦ ἁγίου Παϊσίου ἔναντι καί τῶν ἐπωνύμων ἀδελφῶν στή γείτονα Ἐκκλησία, γιά νά μή σκανδαλίσω πλείονας.

*  Οἱ φορεῖς τῆς μοσχοβίτικης ἐκκλησιαστικῆς πολιτικῆς (κατά πάγια γραμμή ἀπό τό 1948 καί ἔπειτα, τά λέει ὁ ἀδελφός ἅγιος Ναυπάκτου) δέν διστάζουν νά συλλειτουργοῦν ἀκόμη καί μέ Καθολικούς ἱερεῖς. Πρότριτα ὁ ὑπουργός τῶν ἐξωτερικῶν παρουσίασε διαπρεπή Καθολικό θεολόγο κληρικό στή Θεολογική Ἀκαδημία τῆς Μόσχας ὡς διαπρεπή ἐπιστήμονα (ὥς ἐδῶ, οὐδέν τό μεμπτό), καί τήν ἑπομένη στή θ. Λειτουργία τόν δέχθηκε ὡς πρωτοπαπά συλλειτουργό μεταξύ τῶν συλλειτουργῶν του Ὀρθοδόξων κληρικῶν. Μέ ἄλλα λόγια ἐφαρμόζουν καί στίς διαχριστιανικές σχέσεις προωθημένες πρακτικές χωρίς στοιχειώδεις φραγμούς.

*  Στή Μολδαβία ὑπάρχει ἀνακηρυγμένη ἀπό τούς Ρώσους Αὐτόνομη Ἐκκλησία, σέ δικαιοδοσία πού διεκδικεῖ καί τό Πατριαρχεῖο Ρουμανίας. Ἡ Βεσσαραβία π.χ. εἶναι συγγενής τῶν Ρουμάνων καί ὄχι τῶν Ρώσων. Σάν ἀντίπραξη στήν ρωσική ἐπεκτατική στάση, ὁ Πατριάρχης Ρουμανίας ἀποδέχθηκε σέ κοινωνία Ἐπίσκοπο ἤ Ἱερέα καθηρημένο ἀπό τούς Ρώσους καί τόν ἀπέστειλε ἐκεῖ σάν σύνδεσμο μεταξύ Ρουμανίας καί Μολδαβίας (εἶναι ὁ Πέτρος Βεσσαραβίας, Ρῶσος τήν καταγωγή καί τήν ἀρχική ἐκκλησιαστική προέλευση, καθαιρεθείς ἀπό τούς Ρώσους, ἀναδεδεγμένος πλέον ἀπό τούς Ρουμάνους).

Περί αὐτοῦ σιγᾶ περιέργως ἡ Μόσχα.

Αὐτό δείχνει τά κίνητρα τῶν ὑποθετικά ἐκκλησιαστικῶν ἀντιδράσεων τῆς Μόσχας (εἶναι κίνητρα πολιτικῶν χειρισμῶν καί διεκδικήσεων, δέν εἶναι κίνητρα ὑπέρ τῆς ἀληθείας ἤ τῶν κανόνων ἤ τῆς ἐκκλησιαστικῆς εὐταξίας).

Ἄλλωστε καί ἡ ὅλη στάση τῆς Ρουμανικῆς Ἐκκλησίας ἔναντι τοῦ Οὐκρανικοῦ ὑπαγορεύεται ἀπό τό πρόβλημα τῆς διεκδικούμενης Μολδαβίας. Ἔχουν πείρα οἱ Ρουμάνοι τοῦ Ρωσικοῦ ἐπεκτατισμοῦ, τώρα πιά δέν ὑφίσταται ὁ ἐξαναγκασμός τοῦ Κομμουνισμοῦ σάν κίνητρο ἐπικοινωνίας, καί διεκδικοῦν ἐλευθέρως αὐτό πού τούς ἀνήκει, ἐνῶ ἡ Ρωσική ἐκκλησία ὑπαγορεύεται ἀπό τά συμφέροντα τοῦ Κρεμλίνου. Οἱ Ρῶσοι τήν θέλουν δική τους σάν πολιτικό χῶρο καί σάν ἐκκλησιαστική περιοχή, ἡ Ρουμανία τήν θεωρεῖ δική της σάν πατρῶο χῶρο καί σάν ἐκκλησιαστική ἔκταση.

Αὐτό ἐπιπλέον δείχνει ὅτι ἡ Ρωσική Ἐκκλησία ἁπλώνει τά πόδια της παγκοσμίως μέν, ἀλλά μέχρις ἐκεῖ πού τῆς ἐπιτρέπεται ἀπό τίς ἄλλες τοπικές Ἐκκλησίες. Καί ἡ ὅλη στάση ἀρκετῶν τοπικῶν Ἐκκλησιῶν ὑπαγορεύεται πρωτίστως ἀπό κίνητρα ἐθνικῆς δεοντολογίας. 

*  Ἄς προχωρήσουμε καί στήν πρόσφατη “ἀπειλή” τῆς πολιτικῆς ἀναίδειας τῶν ἀδελφῶν μας Ρώσων. Ἔμμεσα ὁμιλοῦν γιά προσοικείωση τῶν παρατάξεων τοῦ Παλαιοῦ Ἡμερολογίου τῆς Ἑλλάδος. Αὐτό δέν τό εἶπε εὐθέως ὁ Βολοκολάμσκ, ἀλλά πλαγίως, σέ συνέντευξή του σέ ρωσικό δίαυλο, πού ἀμέσως δημοσιεύθηκε σέ ἑλληνικό ἱστότοπο, παραμονές τῆς δικῆς μας Ἱεραρχίας. Τόσον καιρό δέν εἰπώθηκε κάτι τέτοιο, γιατί ἐπιστρατεύονταν ἄλλες πιό εὐέλικτες μέθοδοι πιέσεων στόν Μακαριώτατο καί στήν Ἑλλαδική Ἱεραρχία καί στό ἐκκλησιαστικό πλήρωμα. Τώρα, στά πρόθυρα μιᾶς συζήτησης καί μιᾶς ἐνδεχόμενης ἀπόφασης, ἐντέχνως ἐνσπείρεται καί αὐτός ὁ ἐκφοβισμός ἀπό τόν Ρῶσο ἐπίσκοπο καί ὑπουργό ἐξωτερικῆς πολιτικῆς τῆς Μοσχοβίτικης Ἐκκλησίας!

Αὐτό ἐν πρώτοις δείχνει τήν ἀδίστακτη ἐμμονή τῶν Ρώσων ἀδελφῶν μας σέ μεθόδους ἐκβιασμῶν τῆς Πανορθόδοξης Διαγνώμης. Καί ὡς τοιαύτη ἐμμονή εἶναι ἐξοβελιστέα ἀπό τό ὀρθόδοξο ἐκκλησιαστικό ἦθος. Θυμίζει Παπικές πρακτικές τοῦ πρώτου σχίσματος ἐπί Μ. Φωτίου, γιά τίς τόσο εὐλογημένες καί εὐεργετικές κινήσεις τῆς Κωνσταντινουπόλεως σέ σχέση μέ τίς ἀπαρχές τοῦ ἐκχριστιανισμοῦ τῶν Σλάβων. Ἀσφαλῶς καί ὑπῆρχαν τότε πολιτικά κίνητρα, ἀλλά τό γνήσιο ἐκκλησιαστικό φρόνημα καί ἡ παραδεδομένη θεολογική πληρότητα τῶν Πατέρων τῆς Οἰκουμενικῆς Ὀρθοδοξίας ἔβλεπε πολύ πιό μακριά ἀπό τά πολιτικά κίνητρα τοῦ τότε αὐτοκράτορα. Οἱ Ἅγιοι δέν ἔβλεπαν πρεσβυωπικά οὔτε μυωπικά, δέν ἦσαν πολιτικοί καιροσκόποι, ἀλλά διέβλεπαν μέ φωτισμένη τήν καρδιά τους καθ᾽ ὑπακοήν Πνεύματος Ἁγίου.

Τουναντίον, ὑπό τόν ἔμμεσο ἐκβιασμό γιά τήν “εἰσβολή” στό Κανονικό ἔδαφος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἡ ἐξωτερική πολιτική τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τεχνηέντως προαναγγέλλει καί τίς ἀνάλογες παρεμβάσεις στήν Ν. Ὀσετία, μέ ἐργαλεῖο τούς Ἕλληνες τοῦ παλαιοῦ ἡμερολογίου πού δροῦν ἐκεῖ.

***

Ἔφθασε πιά ἡ ὥρα νά ἀνατρέψουμε μέ ἁπλά σύγχρονα παραδείγματα καί τίς ἀναστολές περί τήν τέως σχισματική Οὐκρανική παράταξη, πού σήμερα συνιστᾶ τήν Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας. Ὅπως καί τίς ἄλλες εὐκαιριακές μομφές πρός τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο γιά ἀνάλογα θέματα.

Βεβαίως, ἐπιστήμονα ἀνάλυση περί τήν Ἀποστολική Παράδοση καί τήν Ἀποστολική Διαδοχή καί τήν προτεραιότητα τοῦ μυστηρίου τῆς Ἐκκλησίας (μέσα στήν ὁποία διασώζονται) ἔχει παρουσιάσει ἐπισταμένως πάλιν ὁ ἅγιος Ναυπάκτου σέ μελετήματα τά ὁποῖα ἀναδημοσίευσε στό πρόσφατο βιβλίο του γιά τό Οὐκρανικό, πού ἔχουμε ὅλοι μας.

Εἰσαγωγικά νά εἰπῶ ὅτι ἡ χειροτονία τοῦ ἁγίου Γεωργίου τοῦ Καρσλίδη τελέστηκε σέ περίοδο πού ἡ Γεωργιανή Ἐκκλησία βρισκόταν σέ διακοπή σχέσεων (κάτι σάν ἀπόσχιση) πρός τή Μόσχα. Ὁ ἅγιος ἦταν ἤδη χειροτονημένος, ὅταν τό 1937 κατόρθωσε καί ἦρθε στήν Ἑλλάδα, ἐνῶ ἡ Γεωργιανή Ἐκκλησία ἀποκατέστησε σχέσεις ἀναγνώρισης καί κοινωνίας μέ τήν Ρωσική Ἐκκλησία τό 1938. Μήπως δέν εἶχε χειροτονία ὁ Ἅγιος;

Θέλω νά πῶ ὅτι σέ περιστάσεις ἀναταραχῶν ἡ Ἐκκλησία ἐνεργεῖ πολλές φορές καθ᾽ ὑπέρβασιν τῶν Κανονικῶν θεσμίων. Καί ὅμως· τό Πνεῦμα τό Ἅγιο συγκαταβαίνει σ᾽ αὐτήν τήν ἀναγκαστική ἐκκηλσιαστική τακτική.

*  Ἀπό τόν μακαριστό Γερμανό Βερυκόπουλο, ἕναν Ἐπίσκοπο τῶν Παλιοημερολογιτῶν, εἶχε χειροτονηθεῖ ὁ μακαριστός γέρων Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης, ὑποτακτικός δύο ζηλωτῶν Ἁγιορειτῶν, ἀλλά ἀνάστημα τοῦ ὁσιωμένου Ἰωσήφ τοῦ Ἡσυχαστοῦ. Στά 42 χρόνια τῆς ἱερατικῆς του ζωῆς, ἔβλεπε πάντοτε αἰσθητά τή θεία Χάρη νά καλύπτει τά Τίμια Δῶρα (μόνο μία φορά δέν τήν εἶδε). Ὅταν σύν Θεῷ ἐπανῆλθαν σέ κοινωνία μέ τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί μνημόνευε τόν Πατριάρχη, ἄρχισε νά βλέπει καθαρότερα αὐτό τό μυστήριο τῆς αἰσθητῆς παρουσίας τῆς θείας Χάριτος. Προηγουμένως, ὅσο ἦταν ἐνταγμένος στούς ζηλωτές, τήν ἔβλεπε θαμπά, ὅπως ὁ ἴδιος ἔλεγε καί κατηχοῦσε.

Καί μάλιστα, στήν ἐνθρόνιση τοῦ μακαριστοῦ Ἐφραίμ ἡγουμένου τῆς Μονῆς Ξηροποτάμου, ὁ παπα-Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης συλλειτούργησε μέ τόν Ἐπίσκοπο Ροδοστόλου Χρυσόστομο καί ὁμολογοῦσε ὅτι ἔβλεπε ἔντονα τό μυστήριο τῆς αἰσθητῆς παρουσίας τῆς θείας Χάριτος πάνω στόν τελετουργό Ἐπίσκοπο.

*  Βοηθός Ἐπίσκοπος τοῦ Ἀμερικῆς ἦταν ὁ Ἀβύδου Γεράσιμος, θεῖος τοῦ μακαριστοῦ Στυλιανοῦ Παπαδόπουλου, τοῦ Καθηγητοῦ τῆς Πατρολογίας, πού ἔγινε στά τέλη τῆς ζωῆς του μοναχός στή Μονή Δοχειαρίου καί πρός τιμήν τοῦ θείου του τόν ὀνομάτισαν Γεράσιμο μοναχό (καί ὁ γιός τοῦ Καθηγητοῦ ἱερομόναχος Δωρόθεος εἶναι στή Δοχειαρίου). Ὁ τάφος του εἶναι στήν αὐλή τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Τιμίου Σταυροῦ (μαρτυροῦνται θαύματα σέ προσκυνητές τοῦ τάφου του).

Ὁ Ἐπίσκοπος προερχόταν ἀπό τούς Καρτσωναίους τῆς Σκήτης Ἁγίας Ἄννης, ἔτσι ξεκίνησε. Τόν προσκάλεσαν κάποτε στήν πανήγυριν τῆς Ἁγίας Ἄννης. Ἡ παρουσία του ὅμως, ἐπειδή ἦταν μέ λίγα γένια καί μαλλιά (ὅπως συμβαίνει στό ἐξωτερικό), σκανδάλιζε ἀρκετούς μοναχούς, πού σέ ὅλη τήν ἀγρυπνία τόν σχολίαζαν δυσμενῶς! Αὐτός ἐπί θρόνου ἱστάμενος δέν ταραζόταν, δεχόμενος βεβαίως τήν εὐλάβεια πολλῶν ταπεινῶν μοναχῶν. Προσῆλθε καί ἕνας χαριτωμένος Καρουλιώτης ὁ γερο-Γαβριήλ, κουρελιάρης καί φτωχικός ὅπως περιφερόταν. Ρώτησε “Ποιός εἶναι ὁ Δεσπότης στό θρόνο;” “Ἄ! Μήν τόν προσκυνήσεις. Εἶναι ἕνας φραγκόπαπας” εἶπαν μερικοί. Στό τέλος τῆς ἀγρυπνίας λέει ὁ ἀσκητής: “Ἐγώ, πατέρες μου, δέν ξέρω ἄν ἦταν Φραγκόπαπας. Ἐγώ εἶδα δύο πράγματα ἀπόψε στήν ἀγρυπνία. Τό ἕνα νά χορεύει ὁ διάβολος μέσα στό Καθολικό, καί τό ἄλλο νά στέκεται τό Ἅγιο Πνεῦμα σάν περιστέρι στό κεφάλι αὐτοῦ τοῦ Δεσπότη”! 

*  Ἄς δοῦμε καί τό ζήτημα τῆς μιᾶς παρατάξεως τῆς σημερινῆς Αὐτοκεφάλου Οὐκρανικῆς Ἐκκλησίας. Ὁ ἡγέτης τῆς μικρότερης παρατάξεως, γιά τόν ὁποῖο ἠγέρθησαν τόσες αἰτιάσεις περί τοῦ ἄν καί κατά πόσον ἕλκει τή χειροτονία του ἀπό Κανονικούς Ἐπισκόπους, εἶναι ὁ Μακάριος. Αὐτός λοιπόν ξεκάθαρα τόνιζε ὅτι, πρίν προχωρήσει τό αἴτημα στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, βρισκόταν σέ διάλογο μέ τήν παράταξη τοῦ Μακαριωτάτου Ὀνουφρίου τῆς Μοσχοβίτικης Οὐκρανικῆς Ἐκκλησίας, γιά νά τούς δεχθοῦν ἄνευ χειροτονίας!

*  Καί μόνο τό γεγονός τοῦ ἀλληλοασπασμοῦ μεταξύ Ὀνουφρίου καί Ἐπιφανίου, καί τῶν ἑκατέρωθεν χαμόγελων, σέ ἐπίσημη Οὐκρανική Ἐθνική ἑορτή, δείχνει ὅτι διατηροῦνται ἄμεσοι δίαυλοι ἐπικοινωνίας καί ἀμοιβαίας κοινωνίας. Σέ ποιό βαθμό συγκοινωνοῦν οἱ δύο σημερινές τοπικές Ἐκκλησίες, δέν τό γνωρίζω. Ὅμως, παραξενεύτηκα μέ αὐτήν τήν ὁλοφάνερη ἔνδειξη κοινωνίας.

Ἡ Ἐκκλησιαστική Ἱστορία ἔχει πλῆθος περιέργων παραδειγμάτων πού δέν εἶναι συμβατά μέ τήν Κανονικότητα τῆς Ἀποστολικῆς Παραδόσεως καί τῆς Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς. Εἶναι πολύ γνωστά, ὅμως ἀξίζει νά ἀπαριθμήσουμε μερικά.

Ἡ Α΄ Οἰκουμενική Σύνοδος ἀποκατέστησε τούς Ἐπισκόπους τοῦ Μελιτιανοῦ Σχίσματος, χωρίς ἀναχειροτονία.

Ὁ ἱερός Χρυσόστομος ὑπῆρξε χειροτονία τοῦ Μελετίου Ἀντιοχείας, πού εἶχε χειροτονηθεῖ ἀπό Ἀρειανούς.

Ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων εἶχε χειροτονηθεῖ ἀπό ἡμι-αρειανούς, τόν τότε Ἐπίσκοπος Καισαρείας τῆς Παλαιστίνης.

Ὁ Μέγας Φώτιος ἀπαριθμεῖ καταλόγους εἰκονομάχων πού ἡ Ἐκκλησία τούς ἀποκατέστησε καί τούς δέχθηκε, γιά νά προλάβει χειρότερες ἐντάσεις στό Ἐκκλησιαστικό Σῶμα.

Ἄν τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο δέν παρενέβαινε στό Οὐκρανικό, τό διπλό σχίσμα θά παρέμενε, ὁ κλῆρος καί ὁ λαός θά περιφερόταν σέ μιά μετέωρη κατάσταση μή ἀνεγνωρισμένη. Δέν ἀποκλείεται πολύν κόσμο νά τόν προσεταιριζόταν ἡ Οὐνιτική παράταξη, τήν ὁποία ἔχασαν οἱ Ὀρθόδοξοι, διότι ποτέ ἡ Ρωσία δέν θέλησε νά ἀφήσει τήν Οὐκρανία νά πορευθεῖ ἕνα δρόμο ἐλευθερίας καί αὐτοκεφαλίας. 

*  Ἡ αἴσθηση πού ἔχουν στό διεθνή χῶρο καί στό διορθόδοξο χῶρο, ἡ αἴσθηση πού ἔχουν οἱ τρομοκρατούμενοι Κληρικοί καί ὁ πολύς λαός στή Ρωσική Ὁμοσπονδία, εἶναι ἡ αἴσθηση τοῦ ἡγεμονισμοῦ τῆς Ρωσικῆς ἐκκλησιαστικῆς ἡγεσίας. Καί αὐτό εἶναι κληρονομιά παλαιότερων, τήν ὁποία ὅμως ἐπιδοτοῦν μέ τό παραπάνω οἱ τωρινοί διαχειριστές τῆς Ρωσικῆς ἐκκλησιαστικῆς πολιτικῆς!

*  Στούς διαλόγους καί τίς συνομιλίες, ἡ θυγατρική Ἐκκλησία τῆς Μόσχας συνεχῶς καί συστηματικά ὑποβαθμίζει τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο. ἀποφεύγουν συστηματικά νά τό ἀποκαλοῦν Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, γιά νά πείσουν ἀκόμη καί τόν ἴδιο τόν ἑαυτό τους, πώς τάχα ἡ Κωνσταντινούπολη εἶναι κάτι σβησμένο καί κάτι δίχως μέλλον.

Τό κατονομάζει ἁπλά σάν μιά ξοφλημένη Τοπική Ἐκκλησία, κάτι πολύ ἀσημαντότερο κι ἀπό τήν τελευταία αὐτοκέφαλη Τσεχία. Τό ὀνοματίζει ἁπλά σάν μιά μικρή τοπική Ἐκκλησία χωρίς ἀριθμητική ἰσχύ, καί ἄρα σάν κάτι τό κοσμικά περιφρονητέο. Διότι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν κοσμικήν αἴσθηση τῆς θρησκευτικότητος, τῆς ἐκκλησιαστικῆς τους ταυτότητος, τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ τους χρέους, τῆς ἐκκηλσιαστικῆς τους εὐθύνης ἔναντι τοῦ ἀδεκάστου Κριτοῦ καί ἔναντι τῆς ἱστορίας. Ἔχουν διαβρωθεῖ ἀνεπανόρθωτα. Βλέπουν καί κρίνουν μέ τά κριτήρια τοῦ ἡγεμονισμοῦ, μεθυσμένοι ἀπό τή Σλαβική ἔκδοση τοῦ μυστηρίου τῆς σωτηρίας (μέ τούς διπλο-τριπλούς σταυρούς, μέ τούς πολυάριθμους κομπάρσους Ἐπισκόπους στίς ἐπίσημες τελετουργικές παραστάσεις τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ τους Ἡγεμόνα).

Ἔχουν κοσμικότροπα κριτήρια, κατά βάθος δέν πιστεύουν στό μυστήριο τοῦ θείου θελήματος.

*  Ἀκόμη καί Παπικοί καρδινάλιοι ἔχουν ἰδίαν πεῖραν τῆς σταθερῆς πολεμικῆς γραμμῆς τοῦ Ρωσικοῦ Πατριαρχείου ἐναντίον τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Στήν Ἰταλία ἐπώνυμος Καρδινάλιος (ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ νά ἀποσιωπήσω τίς πληροφορίες μου), ὁμολογοῦσε ξαφνιασμένος τήν ἀπορία του γιά τό ρόλο τοῦ ὑπουργοῦ ἐξωτερικῆς πολιτικῆς τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας: “Τί εἶναι αὐτός ὁ Ἰλαρίων; Ὅλο κατηγορεῖ τούς Ὀρθοδόξους σέ κάθε συνομιλία μας”!

Δέν θά σταθῶ σέ περισσότερα.

Τόσο πολλά τεκμήρια ἀποδεικνύουν τήν οὐσία τοῦ προκλητοῦ .

Εἶναι ὁ ἡγεμονισμός τῆς Ρωσίας καί οἱ τακτικές πολεμικῆς τῆς πανορθόδοξης ἑνότητας, γιά νά στηθεῖ μόνο ὁ ἡγεμονισμός τῆς Ρωσίας.

Καί αὐτά πού ἐφαρμόζουν σάν πρακτική εἶναι ἡ τακτική τῆς προπαγάνδας, ἡ μεταφορά τοῦ παιχνιδιοῦ ἀπό τήν οὐσία στό περίβλημα τῶν προβλημάτων. Δέν ἀπολογοῦνται γιά τά ἱστορικά ἐκκλησιολογικά ἐγκλήματα πού προώθησαν καί προωθοῦν, δέν ἀπολογοῦνται γιά τήν προδοτική θυγατρική συμπεριφορά τους ἔναντι τῆς Μητέρας τους Ἐκκλησίας, δέν ἀπολογοῦνται γιά τήν ἠθελημένη ἀδιαφορία τους περί τήν Οὐκρανία, δέν ἀπολογοῦνται γιά τόν τορπιλισμό τῆς πανορθόδοξης ἑνότητας… ἀλλά ἀναπτύσσουν καταλόγους ἁμαρτημάτων καί καταλόγους κανονικῶν παραπτωμάτων γύρω ἀπό μιά κατάσταση πού ἐκφράζει ἀντιτυπικά ἐπακριβῶς τήν ποιότητα τῆς θεσμικῆς ἡγεσίας τοῦ Ρωσισμοῦ. Αὐτά πού κατηγοροῦν γιά μιά παράταξη Οὐκρανική εἶναι ἡ μαγνητική τομογραφία τοῦ Ρωσισμοῦ. Τίποτε περισσότερο καί τίποτε λιγότερο.

Καί αὐτά πού οἱ καλοπροαίρετοι ἅγιοι Ἀδελφοί καταλογίζουν στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, εἶναι μιά ἐπιτυχία τῆς Ρωσικῆς προπαγάνδας.

Σημειωτέον ἐπ᾽ εὐκαιρίᾳ ὅτι ἡ προπαγάνδα αὐτή διενεργεῖται μέ ποικίλα-ποικίλα μέσα καί τρόπους, ὄχι σέ μᾶς, ἀλλά στίς γύρωθεν Ἐκκλησίες… Δέν θά ἀνοίξω τό στόμα μου ἐπ᾽ αὐτοῦ.

Ἀρκοῦμαι μόνο νά τονίσω π.χ. ὅτι τό Πατριαρχεῖο Βουλγαρίας πολύ σωφρόνως ἔφθασε στό σημεῖο νά ἀποκηρύξει τίς ἀπόψεις ἑνός-δύο-τριῶν Μητροπολιτῶν του (κυρίως τοῦ ἑνός ἐξ αὐτῶν), γνωρίζοντας πολύ περισσότερα ἀπό ὅσα φαίνονται καί ἀπό ὅσα ὁμολογοῦνται.

Εὔχεσθε καί προσεύχεσθε πατέρες καί ἀδελφοί, ὁ κραταιός ἐν πολέμοις Κύριος νά ὁδηγήσει τό σκάφος τῆς ὑπ’ οὐρανόν ὀρθοδοξίας σῶον καί εὐλαβές πρός εὔδιον λιμένα τῆς σωτηρίας.

Ἄς λυπηθοῦμε τό ἅγιο Πνευματικό μυστήριο τῆς Ὀρθοδοξίας.

Ἄς σεβασθοῦμε αὐτούς πού βγαίνουν μπροστά καί αὐτοθυσιάζονται, χάριν ὅλων τῶν Συνορθοδόξων. Καί σ᾽ αὐτό ἀποδεικνύονται Πρῶτοι, διότι πάντα οἱ Πρῶτοι βγαίνουν μπροστά καί τρέχουν μπροστά, χάριν τῶν λοιπῶν.

Ὀκτώβριος 2019

†ὁ Γουμενίσσης Δημήτριος