Ο Πατριάρχης Μόσχας και πάσης Ρωσίας Αλέξιος Α΄ (1945-1970)
Για όσα έκαναν τότε,
δικαιολογούνται ότι τελούσαν «υπό διωγμό», «πιέσεις» και «βία» από το αθεϊστικό
σταλινικό καθεστώς... Για όσα κάνουν σήμερα, προς το παρόν δηλώνουν υπερήφανοι...
Μετά από μερικά χρόνια, στη μετά Πούτιν εποχή, ίσως και πάλι θα μας λένε ότι
δεν μπορούσαν διαφορετικά υπό το κράτος του «τσάρου» Βλαδιμήρου... Σε κάθε
περίπτωση, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία ήταν πάντα και παραμένει μια εμπερίστατη
τοπική Εκκλησία, ανελεύθερη, υποταγμένη στις κοσμικές και συνήθως αντίθεες
επιδιώξεις του εκάστοτε καθεστώτος στη Ρωσία. Μια τέτοια Εκκλησία σίγουρα
χρειάζεται τη συμπάθεια και τη συμπαράστασή μας, αλλά ως ασθενής, ως αδύναμο,
αν θέλετε, ως προβληματικό μέλος του Σώματος του Χριστού. Μια τέτοια Εκκλησία
πρέπει να τελεί σε διαρκή πνευματική «καραντίνα», λόγω των ιστορικά
καταγεγραμμένων και αδιαμφισβήτητων πλέον δοσοληψιών και συναλλαγών με την εξουσία
στη Ρωσία, πέραν πάσης αρχής Ορθοδόξου εκκλησιολογίας και πνευματικότητας. Μια
τέτοια Εκκλησία, η πλέον εκτεθειμένη και συγκατατιθεμένη στους «Τρεις
Πειρασμούς» του Κυρίου, χρειάζεται διαρκή επιτήρηση και θεραπεία. Αυτό που θα
διαβάσετε παρακάτω, σε ελληνική μετάφραση από ρωσικές πηγές, είναι αρκετό για
να πιστοποιήσει όλα τα παραπάνω...
«Δεν υφίστανται διώξεις κατά της θρησκείας στην
ΕΣΣΔ»
Συνέντευξη
με το Μητροπολίτη Σέργιο. Έτος 1930
Απαντήσεις του Μητροπολίτη Σεργίου (Stragorodsky)*
σε συνέντευξη τύπου με εκπροσώπους του σοβιετικού τύπου για την κατάσταση της
Ορθόδοξης Εκκλησίας στην ΕΣΣΔ, στις 15 Φεβρουαρίου 1930.
Ο
νεοεκλεγείς Πατριάρχης της Μόσχας Σέργιος (Stragorodsky).
Η κατάρα από το «Σεργιανισμό» θα επηρεάσει αρνητικά τον
μετα-σοβιετικό Χριστιανισμό για ακόμα μεγάλο χρονικό διάστημα. Η πληρότητα της
Ευαγγελικής αληθείας ξεθωριάζεται στο παρασκήνιο. Η σκοπιμότητα γίνεται ο
ακρογωνιαίος λίθος, μετατρέπεται σε ένα είδωλο και τον κύριο θεό. Αυτό θα
απεικονίσει καλύτερα το ακόλουθο έγγραφο (που βρίσκεται στη μικρή μου
βιβλιοθήκη).
Ερώτηση: Υφίστανται πράγματι
διώξεις κατά της θρησκείας στην ΕΣΣΔ, και υπό ποιες μορφές εκδηλώνονται;
Μητροπολίτης
Σέργιος:
Δεν υπήρξε ποτέ και δεν υπάρχει καμιά δίωξη κατά της θρησκείας στην ΕΣΣΔ.
Σύμφωνα με το Διάταγμα του διαχωρισμού της Εκκλησίας από το κράτος, η
οποιαδήποτε θρησκευτική πεποίθηση είναι εντελώς ελεύθερη και δεν διώκεται από
κανένα κρατικό φορέα.
Επιπλέον, το τελευταίο
διάταγμα της Κεντρικής Εκτελεστικής
Επιτροπής
και του Συμβουλίου των Λαϊκών
Επιτρόπων
της Ρωσικής Σοβιετικής
Ομοσπονδιακής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας για τις θρησκευτικές ενώσεις, της 8ης Απριλίου 1929,
αποκλείει εντελώς ακόμη και την παραμικρή εμφάνιση οποιασδήποτε δίωξης κατά της
θρησκείας.
Ερώτηση: Είναι αλήθεια ότι
οι αθεϊστές κλείνουν εκκλησίες και ποια είναι η στάση των πιστών σε αυτό;
Μητροπολίτης
Σέργιος:
Ναι, πράγματι, μερικές εκκλησίες κλείνουν. Αλλά αυτό το κλείσιμο δεν γίνεται με
πρωτοβουλία των αρχών, αλλά κατόπιν αιτήματος του πληθυσμού, και σε κάποιες
περιπτώσεις ακόμη και με εντολή των ίδιων των πιστών.
Ερώτηση: Είναι αλήθεια ότι
οι κληρικοί και οι πιστοί καταπιέζονται για τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις,
συλλαμβάνονται, εκδιώκονται κ.λπ.;
Μητροπολίτης
Σέργιος: Οι
καταστολές, που ασκεί η σοβιετική κυβέρνηση εναντίον πιστών κληρικών, δεν
εφαρμόζονται σε αυτούς λόγω των θρησκευτικών πεποιθήσεών τους, αλλά γενικά,
καθώς και σε άλλους πολίτες για διάφορες αντικυβερνητικές πράξεις.
Ερώτηση: Επιτρέπεται η
ελευθερία της θρησκευτικής προπαγάνδας στην ΕΣΣΔ;
Μητροπολίτης
Σέργιος:
Στους ιερείς δεν απαγορεύεται να παρέχουν θρησκευτικές υπηρεσίες και να
πραγματοποιούν κηρύγματα (μόνο, δυστυχώς, εμείς οι ίδιοι μερικές φορές δεν
προσπαθούμε ιδιαίτερα να το κάνουμε αυτό).
Ερώτηση: Ανταποκρίνονται
στην πραγματικότητα οι πληροφορίες που δημοσιεύονται στον ξένο τύπο όσον αφορά
βιαιοπραγίες που διαπράττονται από παράγοντες της Σοβιετικής Κυβέρνησης σε
σχέση με μεμονωμένους κληρικούς; (Για παράδειγμα, στην εφημερίδα «The Morning Post» της 20ής Δεκεμβρίου 1929
και της 4ης Φεβρουαρίου 1930).
Μητροπολίτης
Σέργιος: Σε
καμία περίπτωση δεν είναι αλήθεια αυτές οι πληροφορίες. Όλα αυτά είναι καθαρή
μυθοπλασία, συκοφαντία, απολύτως ανάρμοστη σε σοβαρούς ανθρώπους.
Μεμονωμένοι κληρικοί
προσάγονται στη δικαιοσύνη όχι για τις θρησκευτικές τους δραστηριότητες, αλλά
με κατηγορίες για συγκεκριμένες αντικυβερνητικές πράξεις.
Ερώτηση: Πώς διοικείται η
Εκκλησία; Υπάρχουν ίσως περιορισμοί στη διοίκηση;
Μητροπολίτης
Σέργιος:
Εμείς, όπως και στην προ-επαναστατική εποχή, έχουμε κεντρικές και τοπικές
εκκλησιαστικές διοικήσεις. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν περιορισμοί στη
διαχείριση των οργανισμών μας.
Ερώτηση: Μήπως κάποιο
θρησκευτικό κίνημα απολαμβάνει προνόμια από την πλευρά της Σοβιετικής
Κυβέρνησης σε σχέση με άλλα θρησκευτικά κινήματα; Και μήπως η Σοβιετική
Κυβέρνηση υποστηρίζει ένα από αυτά τα κινήματα;
Μητροπολίτης
Σέργιος:
Σύμφωνα με το Σοβιετικό Δίκαιο, όλες οι θρησκευτικές οργανώσεις απολαμβάνουν τα
ίδια δικαιώματα.
Ερώτηση: Ποια είναι η στάση
σας απέναντι στο πρόσφατο διάγγελμα του Πάπα;
Μητροπολίτης
Σέργιος:
Θεωρούμε απαραίτητο να δηλώσουμε ότι είμαστε εξαιρετικά έκπληκτοι από την
πρόσφατη έκκληση του Πάπα κατά των Σοβιετικών αρχών... Θεωρούμε περιττή και
αχρείαστη αυτή τη δήλωση του Πάπα, την οποία, ως Ορθόδοξοι, δεν έχουμε καθόλου
ανάγκη.
Ερώτηση: Ποια είναι η στάση
σας απέναντι στην ομιλία του Αρχιεπισκόπου του Καντέρμπερι στην Εκκλησιαστική
Σύνοδο του Καντέρμπερι;
Μητροπολίτης
Σέργιος:
Μας φαίνεται γενικά παράξενο και ύποπτο ότι εμφανίστηκε ξαφνικά πλήθος ομιλητών
... διαφόρων ειδών εκκλησιών ... οι εργαζόμενοι του Λονδίνου θεωρούν την ομιλία
του Αρχιεπισκόπου του Καντέρμπερι ως ομιλία που «μυρίζει πετρέλαιο».
15 Φεβρουαρίου 1930.
Κρατικό Αρχείο της Ρωσικής
Ομοσπονδίας, Ф 6343, ОП. 1., Д 263, ЛЛ 57 Δακτυλογραφημένο αντίγραφο.
___________________________________
*Ο Σέργιος (Stragorodsky), όταν έγινε η συνέντευξη,
το 1930, ήταν Μητροπολίτης Νίζνι Νόβγκοροντ, Αναπληρωτής Τοποτηρητής του
Πατριαρχικού Θρόνου της Μόσχας. Από από το 1943 ήταν ο Πατριάρχης του αποκατασταθέντος
Πατριαρχείου Μόσχας, ο πρώτος με τον τίτλο «Πατριάρχης Μόσχας και πάσης Ρωσίας».
