«Το να σκέφτεσαι, αυτό καθεαυτό, είναι επικίνδυνο»
Hannah Arendt
Του Χριστόφορου Αρβανίτη
Επίκουρου Καθηγητή
Κοινωνιολογίας του Χριστιανισμού και της Θρησκείας
στην Πατριαρχική Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Κρήτης
Ποιο είναι, λοιπόν, το
πρόβλημα; Πού είναι το πρόβλημα; Ποιοι στοχοποίησαν τον πατέρα Χαράλαμπο
Κοπανάκη; Γιατί τον στοχοποίησαν; Σε ποιους απευθύνεται ο πατήρ Χαράλαμπος; Σε
ποιους απευθύνονται αυτοί που τον στοχοποίησαν;
Κατ’ αρχάς, και η ανάρτηση στο facebook του
πατέρα Χαράλαμπου, αλλά και η συνέντευξη που παραχώρησε σε τοπικό κανάλι, μόνο από
κακόβουλους ανθρώπους (ανθρώπους δηλαδή που θέλουν να τον βλάψουν και τον
«πειράξουν») μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον του, για δογματικούς λόγους.
Γιατί; Γιατί η ανάρτησή του είναι πάρα πολύ προσεκτική σε θέματα πίστης, και
ειδικότερα όσον αφορά στην Θ.Κοινωνία.
Εξαρχής δηλώνει, ότι
αναφέρεται αποκλειστικά στον τρόπο μετάδοσης (μετάληψης) του άρτου και του
οίνου, των υλικών εκείνων που με μυστηριακό τρόπο μεταβάλλονται σε Σώμα και
Αίμα Χριστού, από το θυσιαστήριο στον πιστό. Ό,τι αναφέρει στη συνέχεια έχει να
κάνει με τον τρόπο και τα αντικείμενα που χρησιμοποιούνται γιαυτόν τον σκοπό.
Όσοι παρακολουθούν τις αναρτήσεις μου αυτόν το διάστημα, γνωρίζουν πολύ καλά,
ότι η όλη συζήτηση κινείται (γιατί συζήτηση γίνεται, και εμπεριστατωμένη και
εμπερίστατη) γύρω από το θέμα του τρόπου. Και ο πατήρ Χαράλαμπος τώρα, και όλοι
οι υπόλοιποι, αναδείξαμε το θέμα μετά την ανακοίνωση της ΔΙΣ της Εκκλησίας της
Ελλάδος, μέσω της οποίας δογματοποιούνταν ο τωρινός τρόπος της μετάληψης. Μια
δογματοποίηση, μέσω ενός ανακοινωθέντος, που παραβλέπει την ύπαρξη διαφορετικών
παραδόσεων, (όπως αυτήν της Θ.Λειτουργίας του Ιακώβου του Αδελφοθέου), μέσα
στην Εκκλησία. Παραδόσεις, οι οποίες στην εξέλιξη της λατρείας ατόνησαν, αλλά
ουδέποτε ακυρώθηκαν.
Ο πατήρ Χαράλαμπος, τι το
«φοβερό» κάνει λοιπόν με την ανάρτησή του; Επαναφέρει το θέμα, εν μέσω πανδημίας,
και ανοίγει και πάλι τη συζήτηση για επαναφορά του τρόπου μετάληψης του Σώματος
και του Αίματος του Χριστού, με μία πρόταση βγαλμένη από την, επί δώδεκα
αιώνες, παράδοση της Εκκλησίας. Προσπαθεί δηλαδή να απαντήσει σε μια
αναγκαιότητα. Ο τρόπος μάλιστα της Θ. Κοινωνίας στη Θ. Λειτουργία τους Αγίου
Ιακώβου είναι τέτοιος (οι παλάμες σταυροειδώς η μία πάνω στην άλλη και
εναπόθεση του εμβαπτισμένου στο Αίμα του Χριστού, Σώματος, πάνω σε αυτές) που
μετατρέπει τον πιστό σε «σύσσωμο και σύναιμο τω Κυρίω». Επομένως, στην πρόταση
του πατρός Χαραλάμπου, ούτε η πίστη προσβάλλεται, ούτε καμία αμφισβήτηση
δημιουργείται, όσον αφορά στο Μυστήριο των Μυστηρίων.
Όμως, ο καθένας αναρωτιέται,
φυσικά, γιατί το κάνει και αυτός και οι υπόλοιποι. Το κάνει για να αντιμετωπίσει
τον φόβο των ανθρώπων, που θέλουν μεν να κοινωνήσουν, αλλά φοβούνται. Υπάρχει
πάντα μια αγωνία στον ιερέα που μελίζει και διαμελίζει το Σώμα του Χριστού. Που
θυσιάζει εις βρώσιν των πιστών, την όντως ζωή. Ποια είναι αυτή. Είναι για το αν
αυτή η θυσία θα βρεί έτοιμους τους πιστούς να κοινωνήσουν και για το αν θα
υπάρχουν πιστοί να προσέλθουν μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης. Διαβάζω πολύ
συχνά, αυτό το διάστημα, την εξής απόλυτη και καταγγελτική άποψη: «Όσοι
πιστεύουν να πάνε να κοινωνήσουν, όσοι δεν πιστεύουν να μην κοινωνήσουν». Είναι
τραγικό λάθος και προσβλητικό. Εκπέμπει ζηλωτισμό και πάθος. Διαχωρίζει
εγωιστικά την ύπαρξη των ανθρώπων μέσα στην Εκκλησία. Αυτοί που πιστεύουν και
αυτοί που δεν πιστεύουν. Δεν απαντούν όμως στο ερώτημα. Μα καλά υπάρχουν
άνθρωποι μέσα στην Εκκλησία που δεν πιστεύουν; Τι πιστοί είναι αυτοί που δεν
πιστεύουν; Το θέτω για να γίνει σαφές το άτοπο του διαχωρισμού, η αντίφαση.
Αυτοί που δεν πιστεύουν δεν είναι μέλη της εκκλησίας δικαιωματικά. Αυτοί που
δεν πιστεύουν είναι ήδη εκτός Εκκλησίας και αν δεν είναι έχουν πρόβλημα
ταυτότητας. Ας το λύσουν. Ο πατήρ Χαράλαμπος δεν αναφέρεται σε αυτούς.
Αναφέρεται σε πιστούς ανθρώπους που θέλουν να κοινωνήσουν Σώμα και Αίμα
Χριστού, αλλά φοβούνται. Τα τραγικά γεγονότα στη Ρωσία με τις εκατόμβες θανάτων
μοναχών και πιστών ενισχύουν τον φόβο. Είναι λοιπόν αυτοί, άνθρωποι της
Εκκλησίας που αναζητούν μια λύση, έξω και πάνω από τον αυτάρεσκο ζηλωτισμό μιας
εγωιστικής αυτοϊκανοποίησης έναντι των άλλων. Απέναντι σε αυτούς τους
ανθρώπους, η Εκκλησία πρέπει να σκύψει με συμπόνια και αγάπη και να τους
προσφέρει μια άλλη πρόταση μετάληψης, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της παράδοσής
της. Έναν τρόπο που θα απαλύνει τον φόβο τους και θα τους ενθαρρύνει να
επιστρέψουν στο Μυστήριο των Μυστηρίων. Νομίζω ότι αυτή είναι και η αγωνία του
πατέρα Χαράλαμπου. Να εγκαταλείψουν οι πιστοί τον ανθρώπινο φόβο και να
επιστρέψουν στο «φόβο» Θεού με πίστη και αγάπη. Το λέω γιατί τον γνωρίζω, γιατί
ξέρω το έργο που κάνει στην ενορία του και γιατί καταλαβαίνω την αγωνία του. Αν
κάνω λάθος ας με διορθώσει ο ίδιος.
Επί του πρακτέου λοιπόν, ο
πατήρ Χαράλαμπος προτείνει μία λύση που έχει την αναφορά της, στις βαθιές ρίζες
της λειτουργικής παράδοσης. Μια λύση, που με σοφό και ποιμαντικό τρόπο,
επανέφερε προσωρινά ο μητροπολίτης Αυστρίας Αρσένιος, εδώ και δύο εβδομάδες.
Προηγείται, επομένως, της ανάρτησης του πατέρα Χαράλαμπου. Για ποιο λόγο δεν
στοχοποιήθηκε ο μητροπολίτης Αυστρίας, αλλά στοχοποιήθηκε ο πατήρ Χαράλαμπος;
Για να το δούμε πιο σφαιρικά. Η στοχοποίηση έγινε, από ένα κύκλο ζηλωτών και
φονταμενταλιστών, οι οποίοι, χρησιμοποιώντας λέξεις και εκφράσεις, που δεν θέλω
να αναφέρω, άρπαξαν την ευκαιρία και τον εξέθεσαν στα μέσα κοινωνικής
διαδικτύωσης. Πρόκειται για ομάδα που αποβλέπει, όμως, κάπου αλλού. Πρόκειται
για ομάδα με ζηλωτικές και φονταμενταλιστικές απόψεις και αντιλήψεις, οποία
επιδιώκει την ισχυροποίησή της παρουσίας της, μέσα από τέτοιες μεθόδους. Στόχος
και σκοπός είναι η αναρρίχηση του κατάλληλου προσώπου, στον θώκο της
Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Αυτό είναι το πρώτο βήμα. Αν κατορθώσουν σε αυτό το
παίγνιο εξουσίας να κερδίσουν, τότε επανέρχεται στο προσκήνιο η διαπάλη με το
Οικουμενικό Πατριαρχείο. Μια διαπάλη που είχε πάρει εκρηκτικές διαστάσεις την
εποχή του μακαριστού αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, και ευτυχώς απαντήθηκε με τη
σθεναρή στάση του Οικουμενικού Πατριάρχη. Γιαυτό στοχοποιείται ο πατήρ
Χαράλαμπος και όχι ο άγιος Αυστρίας ή ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής, κ. Ελπιδοφόρος.
Αν στοχοποιούσαν απευθείας τους δύο προαναφερθέντες θα αποκαλύπτονταν, καθώς
και οι δύο είναι του κλίματος του Οικουμενικού Θρόνου. Και κατά σύμπτωση, την
ίδια μέρα, στοχοποίησαν και τον μητροπολίτη Αργολίδος. Μια κίνηση που αποβλέπει
στην ενίσχυσή τους μέσα στους κόλπους της Ελλαδικής Εκκλησιαστικής Ιεραρχίας.
Επομένως, για το τελευταίο,
από τα ερωτήματα, που έθεσα στην αρχή. Αυτοί που στοχοποιούν τον πατέρα
Χαράλαμπο δεν τους ενδιαφέρει, ούτε ο τρόπος της μετάληψης, ούτε η πίστη, ούτε
ο ανθρώπινος φόβος. Αυτά είναι στάχτη για τους αφελείς που θέλουν να
φανατίσουν, για να μπορούν ανά πάσα στιγμή να τους χειραγωγούν. Στόχος τους,
είναι η Αρχιεπισκοπή Αθηνών και σκοπός τους, η σύγκρουση με το σεπτό
Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ίσως, δούμε μια πολύ σκληρή μάχη διαδοχής για την
Αρχιεπισκοπή Αθηνών. Ο χώρος είναι ρευστός και κινούμενος. Σε αυτή την πορεία,
μια από τις μεθόδους που θα χρησιμοποιήσουν θα είναι και αυτή της έκθεσης
ανθρώπων στη μαζικότητα της κοινωνικής διαδικτύωσης. Σήμερα ήταν ο πατήρ
Χαράλαμπος, αύριο θα είναι κάποιος άλλος. Έχουν ένα μηχανισμό παρακολούθησης
προσώπων και ανά περίπτωση επιλέγουν αν θα χτυπήσουν ή όχι. Και υπάρχουν πάντα
οι πρόθυμοι, για να το κάνουν. Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι πέρασαν από
κόσκινο, όλους όσους είχαν κάνει like κάτω από το κείμενό του. Καταλαβαίνετε,
ότι πρόκειται για δύο διαφορετικούς κόσμους. Από τη μια οι φονταμενταλιστές με
τις συγκεκριμένες μεθόδους ενάντια στους ελεύθερα σκεπτόμενους ένθεους
ανθρώπους και από την άλλη οι ένθεοι άνθρωποι που αγωνιούν για το Σώμα και το
Αίμα του Χριστού, την Εκκλησία, και τον κίνδυνο παρεκτροπής προς το ζηλωτισμό
και την ανελευθερία.
Να κλείσω με τον πατέρα
Χαράλαμπο. Γνωρίζω ότι υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι αυτή τη στιγμή που τον
στηρίζουν. Ο καθένας έχει τους λόγους του. Κυρίως, όμως, βλέπω πολλή αγάπη
γιαυτόν τον άνθρωπο-κληρικό. Αυτό λέει πολλά και στέλνει πολλά μηνύματα. Θεωρώ
ευτύχημα, ότι αυτήν την στοχοποιημένη συκοφαντική επίθεση εναντίον του καλείται
να διερευνήσει ο τοπικός Μητροπολίτης Γόρτυνος κ. Μακάριος. Ένας σοφός ιεράρχης
με τεράστια ποιμαντική εμπειρία. Άριστος γνώστης των δογματικών θεμάτων, της λατρευτικής
παράδοσης και του Κανονικού και Εκκλησιαστικού Δικαίου. Εύχομαι, το πιστεύω,
ότι και αυτή την περίπτωση θα την διευθετήσει με σοφία και σύνεση.
