Μονή Εσφιγμένου: Τερματισμός του «Ιερού Πολέμου» με σφραγίδα Αρείου Πάγου

 


Στον οριστικό τερματισμό μιας διαμάχης που ξεκίνησε το 1972 και έφθασε στις δικαστικές αίθουσες όλων των βαθμών, φαίνεται πως οδηγούμαστε μετά την πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου (8/7/2020).

 

Γράφει ο Γιάννης Αργυρίου

 

Ο Άρειος Πάγος αποφάσισε την οριστική απόδοση όλων των ακινήτων της Μονής Εσφιγμένου στην νόμιμη αδελφότητα της Ιεράς Μονής Εσφιγμένου στο Άγιο Όρος, απορρίπτοντας τις αιτήσεις αναίρεσης των ζηλωτών μοναχών, που παρανόμως έχουν κλειδωθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 στο μοναστήρι και αρνούνται να το εγκαταλείψουν.



 

Ολοκληρώθηκε ένας δικαστικός αγώνας 15 περίπου ετών 

Ήδη τις προηγούμενες ημέρες με συντονισμένη επιχείρηση της αστυνομίας αποδόθηκαν στην νόμιμη αδελφότητα ένα κτήμα 50 στρεμμάτων στην Ιερισσό και το κονάκι στα Νέα Ρόδα, πλησίον των συνόρων με το Άγιο Όρος. Στην ανακοίνωση της η νόμιμη αδελφότητα στην ιστοσελίδα της αναφέρει ότι «Οι καταληψίες δεν προέβαλαν καμία αντίσταση, όμως είχαν ήδη προ ημερών λεηλατήσει τις εγκαταστάσεις, αφήνοντας πίσω τους εικόνα καμένης γης». 

Οι καταληψίες της μονής διατηρούν ακόμα στην κατοχή τους ένα τριώροφο κτίριο στην περιοχή του Ίλιον στην Αθήνα με το παρεκκλήσι του Αγίου Ευθυμίου στο εσωτερικό του, το κονάκι στις Καρυές απ’ όπου τον Ιούλιο του 2013 ζηλωτές πετούσαν βόμβες μολότοφ προς τον δικαστικό επιμελητή που πήγε να τους επιδώσει δικαστική απόφαση και φυσικά το ιστορικό μοναστήρι.

Μέσα στον Σεπτέμβριο αναμένεται να αποδοθεί στην νόμιμη αδελφότητα το κονάκι στις Καρυές. Πρόκειται πλέον για ένα ετοιμόρροπο κτίσμα στο οποίο παραμένουν τέσσερις ζηλωτές-καταληψίες μοναχοί. Τα μέλη της νόμιμης αδελφότητας υποστηρίζουν ότι αυτό έπρεπε να είχε αποδοθεί σε αυτούς με ευθύνη της Πολιτείας, ήδη από το 2002 μετά την απόφαση (2401/2002) της Ιεράς Κοινότητας, όταν διαλύθηκε η υπάρχουσα αδελφότητα και διατάχθηκε η απέλαση των ζηλωτών. Αυτό όμως δεν συνέβη, με αποτέλεσμα η υπόθεση να χρονίσει και να έχουμε αυτή την ιδιάζουσα κατάσταση, με δύο αποκαλούμενες αδελφότητες της Μονής Εσφιγμένου και μια ιστορία που συνεχίστηκε στα δικαστήρια της χώρας.

Ενώ το κονάκι στις Καρυές, αλλά και το κτίριο στο Ίλιον αναμένεται να αποδοθεί χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες και άμεσα στην νόμιμη αδελφότητα, το ίδιο δεν πρόκειται να συμβεί δυστυχώς με το μοναστήρι. 

Οι καταληψίες ήδη παίρνουν θέσεις «μάχης» και οι εικόνες που είδαμε το 2013 με τις μολότοφ, είναι πολύ πιθανόν να επαναληφθούν. Ο ηγούμενος μάλιστα της νόμιμης αδελφότητας, Βαρθολομαίος, είχε δηλώσει τον Ιούνιο, ότι εντός της Μονής διαβιούν περιθωριακά στοιχεία, μπράβοι κλπ, ενώ σημειώθηκαν και θάνατοι από ναρκωτικά. «Έχουν μπράβους, έχουν σχέση με ανθρώπους της νύχτας, έχουν πεθάνει άνθρωποι από χρήση ναρκωτικών».

Από την άλλη πλευρά ο επικεφαλής της σχισματικής αδελφότης Μεθόδιος, απαντώντας τόσο στην ανακοίνωση της νόμιμης αδελφότητας, αλλά και στην πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου, απευθυνόμενος στους ζηλωτές μοναχούς έδειξε τις προθέσεις τους: «Δεν θέλω να δειλιάσει κανείς. Θα έρθουν μαρτύρια. Αν ξέρανε τι τους περιμένει…Αν είναι να είμαστε με την εκκλησία του Βαρθολομαίου (εννοώντας τον Οικουμενικό Πατριάρχη), χίλιες φορές καταληψίες».

Ανάμεσα φυσικά στις δύο αδελφότητες ο πολιτικός διοικητής του Αγίου Όρους, κ. Μαρτίνος, που ως εκπρόσωπος του ελληνικού κράτους και γνωρίζοντας καλά την σημασία της Αθωνικής Πολιτείας, εκφράζει σε όλους τους τόνους ότι μοναδικό μέλημα του είναι η τήρηση της νομιμότητας, διαγράφοντας με αυτό τον τρόπο τις εξελίξεις. «Όλοι οι πολίτες οφείλουμε να πειθαρχούμε στους νόμους κι εγώ έχω ορκιστεί να τηρώ τους νόμους. Δυστυχώς από την πλευρά των ζηλωτών συναντούμε μια διαρκή άρνηση, αλλά πρέπει να καταλάβουν πως είναι υποχρεωμένοι να πειθαρχήσουν και να εφαρμόσουν τους νόμους και τις αποφάσεις της Πολιτείας»

Ζήτημα όμως υπάρχει και με την κινητή περιουσία της Μονής, καθώς οι καταληψίες εδώ και χρόνια δεν επιτρέπουν σε καμία αρμόδια υπηρεσία (αρχαιολογική υπηρεσία, αστυνομία, ΚΕΔΑΚ κλπ) να εισέλθουν στο μοναστήρι για καταγραφή των κινητών αντικειμένων  Αξίζει να σημειωθεί ότι στο μοναστήρι φυλάσσονται χιλιάδες κειμήλια, κάποιων εκ των οποίων είναι ανεκτίμητης ιστορικής, θρησκευτικής και οικονομικής αξίας.



 

Μια κόντρα μισού αιώνα οδεύει προς το τέλος της 

Η ιερή κόντρα θα λέγαμε πως ξεκίνησε το 1972. Τότε ο αντιπρόσωπος της Εσφιγμένου στην Ιερά Κοινότητα προτιμούσε να παραμένει εκτός της αιθούσης των συνεδριών κατά την καθιερωμένη προσευχή και να εισέρχεται κατόπιν, επίσης δε να μη λαμβάνει μέρος σε τελετές και επίσημες εκδηλώσεις· ισχυριζόμενος ότι δεν επιθυμούσε να συμπροσευχηθεί με τούς υπολοίπους αντιπροσώπους, ως κοινωνούντες με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, του οποίου το όνομα η Ι.Μ. Εσφιγμένου δεν μνημόνευε. Αφορμή για αυτό υπήρξε η συνάντηση του τότε Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα και του Πάπα Παύλου στα Ιεροσόλυμα. 

Η στάση αυτή με το πέρασμα του χρόνου εντάθηκε και αποτέλεσμα υπήρξε η οριστική αποκοπή της μονής από το σώμα των μονών του Αγίου Όρους, κάτι που φυσικά είναι αντίθετο στον Καταστατικό Χάρτη του Αγίου Όρους, αλλά και στο Σύνταγμα της Ελλάδας, όπου περιγράφονται αναλυτικά τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των 20 μονών του Αγίου Όρους.

Οι όποιες προσπάθειες έγιναν για επίλυση της εκκρεμούς διαφοράς έπεσαν στο κενό. Στο μεταξύ η μονή διέκοψε την όποια επικοινωνία και με την ελλαδική εκκλησία, αλλά και τις υπόλοιπες αναγνωρισμένες Ορθόδοξες εκκλησίες, διατηρώντας μόνο επικοινωνία με ορισμένες φράξιες των ΓΟΧ.

Το 2005 κατόπιν αποφάσεως της Εκτάκτου Διπλής Ιεράς Συνάξεως της Ιεράς Κοινότητος Αγίου Όρους, προεδρευομένης υπό Πατριαρχικής Εξαρχίας του Σεπτού Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Κατσουλιέρης, εξελέγη σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη του Αγίου Όρους Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής του Εσφιγμένου. Η αδελφότητα εξαιτίας της φυσικής αδυναμίας να εγκατασταθεί στο κτίριο της μονής, διέμεινε στο Αντιπροσωπείον της Μονής στις Καρυές, στο οποίο μέχρι και σήμερα παραμένει, ελπίζοντας ότι σύντομα θα βρεθεί στο φυσικό της χώρο.

Ευχής έργον θα ήταν λοιπόν η όσο πιο σύντομη επίλυση ενός ζητήματος που επί δεκαετίες ταλαιπωρεί όχι μόνο την Ορθοδοξία, αλλά και το ελληνικό κράτος, αφού ως γνωστό το Άγιο Όρος αποτελεί χώρος, όπου η όποια διασάλευση των ευαίσθητων ισορροπιών αποτελεί πάντοτε εξίσωση πολλών παραγόντων και παιχτών…

 

Πηγή: pollsandpolitics.gr