Γράφει ο Αρχιμανδρίτης Ρωμανός Αναστασιάδης,
Κληρικός του Οικουμενικού Πατριαρχείου εκ Κρήτης.
Άπλετο φως στην απόφαση της
Εκκλησίας της Ελλάδος για το Ουκρανικό έριξε με συνέντευξή του στον τηλεοπτικό
σταθμό «ΔΕΛΤΑ» της Θράκης, ο Σεβ. Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος.
Τα όσα είπε ο Σεβασμιώτατος
έχουν μεγάλη αξία, διότι, μετά την Έκτακτη Ιεραρχία της 12ης Οκτωβρίου 2019,
κάποιοι επιχείρησαν να «θολώσουν τα νερά», ισχυριζόμενοι αυθαίρετα ότι τάχα η
Εκκλησία της Ελλάδος δεν πήρε απόφαση υπέρ της αναγνωρίσεως της Αυτοκεφάλου
Εκκλησίας της Ουκρανίας. Και μολονότι η ίδια η Ιερά Σύνοδος εξέδωσε ανακοίνωση
διαψεύδοντας αυτούς τους ισχυρισμούς (π.χ. περίπτωση του Σεβ. Μητροπολίτου
Κυθήρων κ. Σεραφείμ), αυτό δεν σταμάτησε τη σχετική προπαγάνδα στην Ελλάδα και
στο εξωτερικό. Γι’ αυτό και είδαμε εκ διαμέτρου αντίθετες τοποθετήσεις
παραγόντων της Ρωσικής Εκκλησίας: άλλοι κατάλαβαν ότι η Εκκλησία της Ελλάδος
αναγνώρισε και άλλοι έκαναν ότι δεν το κατάλαβαν...
Φυσικά, το πανηγυρικό
επιστέγασμα της ξεκάθαρης απόφασης της Εκκλησίας της Ελλάδος ήταν το ιστορικό
Συλλείτουργο του Οικουμενικού Πατριάρχου και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών στην
Αχειροποίητο Θεσσαλονίκης, στις 19 Οκτωβρίου 2019, όταν για πρώτη φορά επισήμως,
σε Συλλείτουργο Προκαθημένων, συμπεριελήφθη στα Δίπτυχα της Εκκλησίας της
Ελλάδος το όνομα του Μακαριωτάτου Μητροπολίτου Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ.
Επιφανίου.
Τα κύρια σημεία της συνέντευξης
του Σεβ. Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου έχουν ως εξής:
§ Οι δύο Επιτροπές της
Εκκλησίας της Ελλάδος συμφώνησαν σε μία εισήγηση την οποία αποδέχθηκε και η ΔΙΣ
του Αυγούστου και τελικά η Έκτακτη Ιεραρχία της 12ης Οκτωβρίου 2019.
§ Ο Οικουμενικός Πατριάρχης
έχει απόλυτο δικαίωμα, βάσει των Ιερών Κανόνων και βάσει της Παραδόσεως της
Εκκλησίας, να δίδει το Αυτοκέφαλο στις Εκκλησίες, όποτε θέλει, όποτε Εκείνος
κρίνει ότι είναι σωστό, προκειμένου να ειρηνεύουν οι Εκκλησίες και να εργάζονται
καλύτερα την αποστολή τους. Με τον τρόπο αυτό δόθηκαν όλα τα Αυτοκέφαλα: στις
Εκκλησίες της Ρωσίας, της Σερβίας, της Ελλάδος, της Ρουμανίας, της Πολωνίας,
της Βουλγαρίας κ.λπ. Σε αυτό το σημείο δεν διαφώνησε κανένας Ιεράρχης της
Εκκλησίας της Ελλάδος.
§ Τέθηκε το ζήτημα εάν θα
έπρεπε να ληφθεί απόφαση τώρα ή αργότερα. Εκεί υπήρξαν διαφορετικές απόψεις.
Κάποιοι Μητροπολίτες είπαν να αναβληθεί η απόφαση για αργότερα. Τελικά
επρυτάνευσε η γνώμη ότι δεν είνα καλό να μένει αναπάντητο το θέμα.
§ Συμφωνήσαμε ότι εγκρίνουμε
αυτήν την απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχου και αναγνωρίζουμε τη νέα Εκκλησία
της Ουκρανίας, ως μη ώφειλε. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχει υποχρέωση το
Οικουμενικό Πατριαρχείο να ζητήσει την έγκριση της Εκκλησίας της Ελλάδος ή των
άλλων τοπικών Εκκλησιών. Είθισται μετά από κάθε χορήγηση Τόμου Αυτοκεφαλίας από
τον Οικουμενικό Πατριάρχη, οι Προκαθήμενοι -ως Πρόεδροι των Τοπικών Συνόδων- να
στέλνουν τα λεγόμενα Ειρηνικά Γράμματα. Δεν έχουμε αρμοδιότητα να κρίνουμε τις
πράξεις μιας άλλης Εκκλησίας και μιας άλλης Συνόδου, αλλά αφού το θέμα πήρε τις
διαστάσεις αυτές, ναι, αποφασίσαμε ότι αναγνωρίζουμε την Αυτοκέφαλη Εκκλησία
της Ουκρανίας.
§ Έγιναν πολλές συζητήσεις
για το θέμα της κανονικότητας των χειροτονιών στην Αυτοκέφαλη Εκκλησία της
Ουκρανίας. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο εξέτασε τις χειροτονίες όλες ανεξαιρέτως
και βρήκε ότι είναι κανονικές. Διαπιστώσαμε ότι όντως οι χειροτονίες είναι
κανονικές.
§ Κάποια προβλήματα (ενν. τις
διαφωνίες ορισμένων Ιεραρχών) θα θεραπευθούν με το χρόνο. Αυτό που είναι
σημαντικό είνα ότι η Εκκλησία της Ελλάδος δεν διχάστηκε, παραμένει ενωμένη,
παρά τις επιφυλάξεις, τις δυσκολίες και τις φοβίες κάποιων Ιεραρχών.
§ Σεβόμαστε, αγαπάμε και
τιμάμε τη Ρωσική Εκκλησία. Πρέπει όμως να τη βοηθήσουμε να καταλάβει ότι είναι
ένας απλός κρίκος της Παγκόσμιας Ορθοδοξίας και δεν μπορεί να μετακινεί όρια
αιώνια, όπως είναι η σειρά των Πρεσβυγενών Πατριαρχείων, των οποίων πάντοτε προΐσταται
το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
§ Η Ρωσική Εκκλησία έχει μια
δυσκολία. Δεν αποδέχεται το Πατριαρχείο ως Οικουμενικό. Αλλά το αποδέχεται όλη
η Ορθοδοξία και καλά θα κάνει και η Ρωσική Εκκλησία να το αποδεχθεί και να μη
μένει έξω, όπως μένει τώρα, από το σύνολο των Ορθοδόξων Εκκλησιών.
§ Μη βλέπετε κάποιες
επιφυλάξεις που τυχόν υπάρχουν. Μετά την Εκκλησία της Ελλάδος, σταδιακά και οι
άλλες τοπικές Εκκλησίες θα προσχωρήσουν σε αυτήν την άποψη.
§ Όλα μέσα στη ζωή της
Εκκλησίας είναι κανονικά τοποθετημένα σε μια τάξη. Δεν είναι σοφό να
μετακινούμε αυτήν την τάξη κατά το δοκούν ή κατά τις ορέξεις, επιθυμίες και
πολιτικές ιδεολογίες που έχει η κάθε τοπική Εκκλησία.
