Στο παρά πέντε της «αδελφικής
συνάντησης» στο Αμμάν, ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων μεταβαίνει στο
Βελιγράδι για επαφές με τον Πατριάρχη Σερβίας Ειρηναίο και μέλη της Ιεράς
Συνόδου, με βασικό συμμέτοχο φυσικά τον Μητροπολίτη Μπάτσκας Ειρηναίο
Μπούλοβιτς... Πρόφαση είναι κάποια... ομιλία
του Ιλαρίωνος, για την οποία η σχετική αφίσα που ετοίμασαν οι φίλοι του στη
Σερβία είναι από μόνη της μια αποκάλυψη: Ο «μαέστρος» σε πρώτο πλάνο και με
φόντο τον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρος στη Μόσχα, ως υπενθύμιση για των αναλόγων
τεραστίων διαστάσεων και δυσθεωρήτου οικονομικού κόστους Ναό του Αγίου Σάββα
στο Βελιγράδι, του οποίου την ανέγερση οι Σέρβοι οφείλουν στην... ευγενική
«χορηγία» της Μόσχας...
Ο Ναός του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι
Ναι, μπορεί η Εκκλησία της
Σερβίας να είναι κυριολεκτικά υπο-χρεωμένη (ήτοι, καταχρεωμένη) στους
Μοσχοβίτες, και όχι μόνο λόγω του Ναού του Αγίου Σάββα, αλλά αυτό δεν σημαίνει
ότι πολλοί εκ των Σέρβων Ιεραρχών, καθώς και ο ίδιος ο Πατριάρχης Ειρηναίος,
δεν αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο που ελλοχεύει πίσω από την βλάσφημη παραβίαση
Ιερών Κανόνων και Θεσμών πατροπαραδότων, με την οποία η Μόσχα επιχειρεί να
ανατρέψει προς όφελός της την Καθηγιασμένη Τάξη και Πράξη της Εκκλησίας.
Οι Σέρβοι δεν είναι
αγράμματοι θεολογικά, κάθε άλλο μάλιστα, γι' αυτό και οι ευθύνες τους είναι
μεγαλύτερες ενώπιον του Θεού και της Εκκλησίας. Γνωρίζουν. Και επειδή γνωρίζουν
«δαρήσονται πολλάς» (πρβλ. Λουκ. ιβ΄ 47: «ἐκεῖνος
δὲ ὁ δοῦλος, ὁ γνοὺς τὸ θέλημα τοῦ κυρίου ἑαυτοῦ καὶ μὴ ἑτοιμάσας μηδὲ ποιήσας
πρὸς τὸ θέλημα αὐτοῦ, δαρήσεται πολλάς»). Εν επιγνώσει λοιπόν παραβιάζουν
το Θέλημα του Θεού και την Τάξη της Εκκλησίας. Εν επιγνώσει και εν πλήρει
συναισθήσει. Γι' αυτό και κανένα ελαφρυντικό δεν υπάρχει στην περίπτωσή τους.
Υπάρχουν όμως και συνετές
φωνές στην Εκκλησία της Σερβίας. Που προσπαθούν, παρά την κυρίαρχη ατμόσφαιρα,
να αποσοβήσουν τον πλήρη εκτροχιασμό. Ίσως, ο Πατριάρχης Ειρηναίος προσπαθεί να
ισορροπήσει μέσα σε όλα αυτά. Είναι πλέον γνωστό σε πολλούς, ότι στην Αγία και
Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης, ο Μπάτσκας, υπό τις εντολές των Ρώσων, προσπάθησε να
δυναμιτίσει τα πράγματα. Μάλιστα, επιχείρησε να επιβάλει στην αντιπροσωπεία της
Σερβικής Εκκλησίας να... αποχωρήσουν από τη Σύνοδο! Αλλά δεν τα κατάφερε, χάρη
στην αντίσταση νεώτερων Ιεραρχών της Σερβικής Εκκλησίας.
Και σήμερα, ο Μπάτσκας είναι
ο κύριος παράγων της μόχλευσης για την ροπή της Σερβικής Εκκλησίας σε θέσεις
αντιπαλότητας προς την Μητέρα Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως. Δεν είμαι βέβαιος
ότι ο Πατριάρχης Ειρηναίος συμφωνεί με όλα αυτά, στην έκταση και με το σκοπό
που επιδιώκουν οι Μοσχοβίτες και τα εν Σερβία φερέφωνά τους, εκκλησιαστικά και
πολιτικά.
Από πολύ καιρό είχε
κυκλοφορήσει η φήμη ότι ενδέχεται ο Πατριάρχης Ειρηναίος να μη μεταβεί
προσωπικά στο Αμμάν, αλλά, όπως π.χ. η Εκκλησία της Ρουμανίας ή της Πολωνίας,
να αποστείλει αντιπροσωπεία. Αυτό θα ήταν ιδιαίτερα απαξιωτικό για τους
Μοσχοβίτες που θεωρούν τη Σερβική Εκκλησία τον κύριο και πλέον έμπιστο
«δορυφόρο» τους. Η... πειστική παρουσία του Μητροπολίτη Ιλαρίωνα στο Βελιγράδι
μία εβδομάδα πριν από την ορισμένη ημερομηνία της «αδελφικής συνάντησης» στην
Ιορδανία ενισχύει την άποψη υπέρ της εγκυρότητας αυτής της φήμης... Η Μόσχα από
τη Σερβία θέλει, και μπορεί να απαιτήσει, το παν. Δεν αρκείται σε μια
«αντιπροσωπεία», που, ουσιαστικά θα ήταν σαν... απουσία! Διότι ο Ιεροσολύμων
προσκάλεσε προσωπικά τους Προκαθημένους, όχι τις Εκκλησίες για να στείλουν αντιπροσώπους...
Το αρχικό σχέδιο ήταν μια «Σύναξη Προκαθημένων», έτσι άλλωστε την λανσάρισαν
επικοινωνιακά από τα τέλη του παρελθόντος έτους που έκανε την εμφάνισή του αυτό
το πυροτέχνημα. Τελικά, από τους 15 Προκαθημένους της Ορθοδοξίας, μάλλον στο
Αμμάν θα «συναντηθούν» μόνο οι... 5! Τραγική αποτυχία, ουσιαστική και
επικοινωνιακή. Αν απουσίαζε και ο Σερβίας, αυτός ο αριθμός θα ήταν 4...
Ο Σερβίας λοιπόν, κατά τους
Μοσχοβίτες, δεν μπορεί να απουσιάζει, αν και ο ίδιος δεν θα ήθελε να είναι
παρών σε αυτό το κακόγουστο θέατρο που απειλεί καίρια την ενότητα της Εκκλησίας
και καθιστά υπόλογους ενώπιον του Θεού και της Ιστορίας τόσο τους νοσηρούς
εμπνευστές όσο και τους κατώτερους των περιστάσεων εκτελεστές του. Άλλο διαφωνώ
με την Ουκρανική Αυτοκεφαλία και άλλο βάζω μπουρλότο στην Εκκλησία! Αυτό
άλλωστε, προς τιμήν του, συνεκράτησε τον Αρχιεπίσκοπο Τιράνων κ. Αναστάσιο, ο
οποίος, αν και συνεχίζει να έχει ενστάσεις για τον Τόμο της Ουκρανίας, και αν
και δέχθηκε πρόσφατα «πιέσεις» από αντιπροσωπεία της υπό τον Ονούφριο Ρωσικής
Εκκλησίας στην Ουκρανία που τον επισκέφθηκαν στα Τίρανα (οι ίδιοι πήγαν και στο
Βελιγράδι...), εντούτοις ξεκάθαρα και χωρίς περιστροφές απέρριψε την
αντικανονική πρόσκληση του Πατριάρχου Ιεροσολύμων. Ο Σερβίας θα μπορούσε
κάλλιστα να πατήσει επάνω στο παράδειγμα του Αναστασίου και να αποφύγει την
προσωπική του εμπλοκή σε αυτό που θα μείνει στην Ιστορία ως απόπειρα μιας
ληστρικής παρασυναγωγής. Και λέγω απόπειρα, γιατί όπως καταλήγει τελικά, δεν
αξίζει ούτε τον τίτλο της «ληστρικής συνόδου»... Αποτελεί καρικατούρα ακόμη και
για αυτό το ούτως ή άλλως σκοτεινό και αντίθεο σχήμα υπονόμευσης της
Εκκλησίας...
Τα παραπάνω δεν έχουν στόχο
να «δικαιολογήσουν» τη στάση του Πατριάρχη Σερβίας ή οποιουδήποτε άλλου
Προκαθημένου που, εν επιγνώσει, παραδίδεται αμαχητί στις αντικανονικές
απαιτήσεις της Μόσχας. Κανένας λόγος -εθνικός, οικονομικός, ηθικός ή άλλος- δεν
δικαιολογεί όσους γίνονται κοινωνοί στα κατά της Μίας, Αγίας, Καθολικής και
Αποστολικής Εκκλησίας ανοσιουργήματα της Μοσχοβίας. Καμία πρόφαση δεν θα τους παραστήσει
καθαρούς και ανευθύνους στο αδέκαστο κριτήριο του Θεού και της Ιστορίας.
Στο τέλος της ημέρας, όλα
και όλοι θα σιωπήσουν και θα ακουστεί και πάλι η Επινίκιος Φωνή του Νυμφίου της
Εκκλησίας προς τον Σαούλ: «... τί με διώκεις; σκληρόν σοι πρὸς κέντρα λακτίζειν»
(πρβλ. Πράξ. κστ΄ 14).
