Τα όσα είπε ο
Πρωθυπουργός της Ελλάδος στο χθεσινό του
Διάγγελμα, για την έκτακτη κρίση με την πανδημία του ιού Covid-19
(κορωνοϊού), είναι και σώφρονα και συμβατά με τις συνειδήσεις και τα πιστεύματα
όλων. Ειλικρινά, ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε με τόση σύνεση, θεσμική και
κοινωνική ευθύνη, που ως κληρικός ζήλεψα. Θα ήθελα η Εκκλησία και οι επικεφαλής
της να προηγηθούν και να πουν με περισσότερη τόλμη και σαφήνεια πράγματα
αυτονόητα, χρηστά, σοφά, ωφέλιμα για το συνάνθρωπο και σύμφωνα με την
χριστιανική αγάπη που είναι η πεμπτουσία της εκκλησιαστικής συνείδησης.
Αντ’ αυτού, ήδη
κάποιοι «χριστιανο-ταλιμπάν» μάλλον πως θίχτηκαν και είδαμε κάποια αφελή
δημοσιεύματα που περίπου κατηγορούν τον Πρωθυπουργό ότι... ταυτίζει τους Ιερούς
Ναούς με τα γήπεδα! Πρόκειται για πρόστυχη συκοφαντία και ανόητη κριτική που
παραποιεί και το λόγο του Πρωθυπουργού και το νόημά του. Καμία τέτοια υπόνοια
δεν άφησε ο κ. Μητσοτάκης, αντιθέτως κατέθεσε δημόσια μια μαρτυρία πίστεως που
δεν συνηθίζεται σε ηγέτες συγχρόνων πολιτισμένων κρατών.
Όμως, ναι, είτε
αρέσει είτε όχι, η αλήθεια πρέπει να ειπωθεί και αυτή είναι που μας ελευθερώνει
και μας σώζει από κινδύνους και ολέθρια σφάλματα. Και ναι, είτε αρέσει είτε
όχι, από την οπτική της «δημόσιας συνάθροισης» ο κάθε ιερός ναός μπορεί να
λειτουργήσει ως ένα γήπεδο ή ως ένας κινηματογράφος, από τη στιγμή που η χρήση
του ξεφύγει από την ενοριακή λελογισμένη αποστολή του. Διότι όταν μαζεύονται
μεγάλοι αριθμοί προσώπων από διάφορες περιοχές σε ένα τόπο και χώρο, αυτό
λειτουργεί το ίδιο ως βιολογική-οργανική «βόμβα», είτε αυτό γίνεται σε ένα γήπεδο
είτε σε μια εκκλησία είτε σε ένα σχολείο. Κανείς δεν θέτει σε αμφισβήτηση τα
άχραντα μυστήρια, δεν μιλάμε καν για τη Θεία Κοινωνία. Δεν χρειάζεται καν να
φτάσουμε εκεί... Ήδη η συνύπαρξη πολλών προσώπων σε ένα χώρο για αρκετή ώρα
συνιστά από μόνη της παράγοντα επιτάχυνσης και πολλαπλασιαστή της
μεταδοτικότητας μιας πανδημίας, ακόμη και αν κανείς από αυτούς δεν συμμετάσχει
στη Θεία Κοινωνία.
Ας σοβαρευτούμε
λοιπόν οι της Εκκλησίας και ας μην θεωρούμε αφελώς και αυτάρεσκα ότι μας
δίδεται η ευκαιρία να παραστήσουμε εκ του ασφαλούς και με μπόλικη δόση
λαϊκισμού και ανθρωπαρέσκειας τους... «ομολογητές», παίζοντας τελικά «εν ου
παικτοίς» και διακινδυνεύοντας καίρια το κύρος της Εκκλησίας μας.
Ταπεινώς λοιπόν
φρονώ ότι η φυσιολογική, συνηθισμένη και περιορισμένη στα πλαίσια της ενορίας
και μόνον, λειτουργία των ιερών ναών κατ’ αρχήν δεν αποτελεί πρόβλημα, αφού
ακόμη και αν υπάρξει κάποιο κρούσμα, εύκολα μπορεί να περιοριστεί η εξάπλωση
και να επιβληθεί καραντίνα και απολύμανση.
Το πρόβλημα αρχίζει
από τη στιγμή που γίνεται συνάθροιση προσώπων από διαφορετικές περιοχές,
γεγονός που ευνοεί την εξάπλωση και μετάδοση μιας πανδημίας, όπως π.χ. μπορεί
να συμβεί σε πανηγύρεις, σε ανοικτά μνημόσυνα, σε γάμους, βαπτίσεις, κηδείες
κλπ. Και αν πρέπει να γίνει κάτι από αυτά, ας γίνεται σε κλειστό κύκλο,
οικογενειακό και ενοριακό, μέχρι να παρέλθει ο πειρασμός αυτός και για όσο
διαρκούν τα έκτακτα μέτρα της Ελληνικής Πολιτείας. Δεν είναι δύσκολο να
αυτοπεριοριστούμε, ώστε να μη χρειαστεί να φτάσουμε στο άλλο άκρο, της απόλυτης
απαγόρευσης όλων, όπως έγινε στην Ιταλία που ξέφυγε η κατάσταση.
Καλό θα ήταν λοιπόν
και εμείς οι της Εκκλησίας να περιοριστούμε αυστηρά στα εντός των ενοριών μας
λειτουργικά μας καθήκοντα και να αποφευχθούν, όσο διαρκεί η κρίση, τα πολλά και
προκλητικά σούρτα-φέρτα εικόνων, λειψάνων κλπ, που γίνονται αφορμή για τη
συγκέντρωση μεγάλων πληθυσμών από διαφορετικά μέρη σε ένα τόπο και σε ένα
κλειστό χώρο.
Με τον τρόπο αυτό
και η απρόσκοπτη λειτουργία των ναών θα εξασφαλισθεί, για τους ενορίτες του
κάθε ναού, αλλά και δεν θα γίνουμε, ως Εκκλησία, αιτία για άσκοπη κριτική και
πειρασμό στη συνείδηση όσων έχουν αδύναμη πίστη.
Πρακτικά: Το να
κάνω τους Χαιρετισμούς ή τη Λειτουργία στην ενορία μου, για τους ανθρώπους και
μόνον της ενορίας μου, αυτό δεν ευνοεί τόσο την εξάπλωση μιας πανδημίας. Αλλά
το να φέρω αυτήν την κρίσιμη περίοδο μια ιερή εικόνα ή ένα ιερό λείψανο για
προσκύνηση, να βγάλω ανακοινώσεις και να καλώ τον κόσμο από παντού, αυτό είναι
ανεπίτρεπτο υπό αυτές τις έκτακτες συνθήκες. Και σε αυτό θα πρέπει να
προσαρμοστούμε με τις υποδείξεις των ειδικών.
Αυτό είναι η μέση
και βασιλική οδός της Εκκλησίας. Και αυτό φρονώ ότι είναι και το πνεύμα των
σχετικών ανακοινώσεων των επισήμων οργάνων της Εκκλησίας, εάν τις ερμηνεύσουμε
σωστά. Αλλά ίσως και να χρειάζεται κάτι ακόμη από την επίσημη Εκκλησία. Μια
περαιτέρω διευκρίνιση και επικαιροποίηση για να μην βγαίνει ο καθένας να
παριστάνει τον... «Παπαφλέσσα» σε βάρος της δημόσιας υγείας και άλλων ύψιστων
κοινωνικών αγαθών.