Μετά από πρόσκληση του Προέδρου της Δημοκρατίας της Πολωνίας Andrzej Duda και του Ορθόδοξου Μητροπολίτη Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας κ. Σάββα ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος θα επισκεφθεί την Πολωνία στα τέλη Μαρτίου. Είναι ο επίτιμος επικεφαλής της παγκόσμιας Ορθοδοξίας και ο ανώτατος εκπρόσωπος της στη διεθνή κοινότητα.
Μου φαίνεται, λέει ο Πάτρικ Πανασιούκ, ακτιβιστής στην Πολωνική
Ορθόδοξη κοινότητα, ότι αυτό θα μπορούσε να είναι ένα ιστορικό γεγονός για την
Ορθόδοξη Εκκλησία σε αυτό το μέρος της Ευρώπης.
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου ο
Παναγιώτατος θα συναντηθεί με τους πρόσφυγες από την Ουκρανία στην
Πολωνία. Γνωρίζω από τους συνεργάτες της
Πατριαρχικής Αυλής, ότι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος πρέπει επίσης να συναντηθεί
με την ανώτατη αρχή της Δημοκρατίας της Πολωνίας. Επίσης εξετάζεται μια
συνάντηση με την ελληνική κοινότητα στη Βαρσοβία.
Η προγραμματισμένη επίσκεψη έχει
μάλλον πολιτική διάσταση και εντάσσεται σε μια αλληλουχία γεγονότων, που έχουν
λάβει χώρα στην παγκόσμια Ορθοδοξία την τελευταία δεκαετία. Ας μην ξεχνάμε, ότι στην Ουκρανία εδώ και
χρόνια (ιδίως από το 2019) υπάρχει επίσης θρησκευτική σύγκρουση μεταξύ της
Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, υπαγόμενης στο Πατριαρχείο Μόσχας, και της
Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, η οποία το 2019 έλαβε τον Τόμο Αυτοκεφαλίας
από το Οικουμενικό Πατριαρχείο χτίζοντας έτσι την διοικητική ανεξαρτησία. Η αυτοκεφαλία του Κιέβου προκάλεσε μια σειρά
από συγκρούσεις μεταξύ άλλων Τοπικών Εκκλησιών, τις οποίες η Μόσχα άρχισε να
προκαλεί με βάση την πολιτική και οικονομική της επιρροή.
Έτσι, στην Ορθοδοξία τέθηκε ο
«ρωσικός» άξονας - οι Εκκλησίες της Ιερουσαλήμ, της Αντιόχειας, της Σερβίας,
της Τσεχίας και της Σλοβακίας, με τη Μόσχα σε πρώτο πλάνο, και τον ελληνικό
άξονα με τις εκκλησίες της Αλεξάνδρειας, της Ελλάδας και της Κύπρου, με
επικεφαλής την Κωνσταντινούπολη. Η τρίτη
ομάδα περιελάμβανε τις Ορθόδοξες Εκκλησίες, λίγο-πολύ εξαρτημένες από τη Μόσχα
ή την Κωνσταντινούπολη, και αυτή η ομάδα περιλάμβανε επίσης την Πολωνική
Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία (ΠΑΟΕ).
Παρά τις προηγούμενες ανησυχίες, αλλά και υπό τεράστιες πιέσεις από
τους πιστούς και τους κληρικούς του ΠΑΟΕ, η Πολωνική Εκκλησία εξέδωσε σήμερα
(22 Μαρτίου) ένα σαφέστατο και αποφασιστικό μήνυμα, καταδικάζοντας τις
ενέργειες της Ρωσικής Ομοσπονδίας και καλώντας τη Ρωσική Εκκλησία να
συμμετάσχει ενεργά στον τερματισμό του πολέμου.
Επομένως, στη σημερινή κατάσταση, η Ορθοδοξία στην Πολωνία έχει μια
ιστορική ευκαιρία να ξεφύγει οριστικά από τον «ρωσικό κόσμο» και να επιστρέψει
στις ελληνοβυζαντινές ρίζες της. Αυτή
είναι μια μεγάλη ευκαιρία για την κοινότητά μας, η οποία λόγω της εισροής τόσων
ομάδων μεταναστών από την Ουκρανία θα γίνει μια πολύ μεγάλη Ορθόδοξη Εκκλησία,
η οποία θα έχει στρατηγική σημασία για την πολωνική κοινότητα και τη Δημοκρατία
της Πολωνίας.
Εμείς, οι Πολωνοί Ορθόδοξοι ακτιβιστές, οι πολιτικοί και οι κληρικοί,
αντιμετωπίζουμε ένα μεγάλο και σημαντικό καθήκον – να υποστηρίξουμε την ΠΑΟΕ
στην αποδοχή και την αφομοίωση εκατομμυρίων προσφύγων. Πιστεύω, ότι το πολωνικό κράτος και οι ηγέτες
του σε όλο το πολιτικό φάσμα κατανοούν τη σοβαρότητα της κατάστασης και θα μας
στηρίξουν στην αποκατάσταση του πολωνικού χαρακτήρα της Ορθοδοξίας. Σήμερα δεν είναι μόνο πολωνικό ζήτημα αλλά
και ζήτημα του μέλλοντος της Εκκλησίας μας και της πνευματικότητας της.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι το τελευταίο διάστημα οι επαφές μεταξύ του
Μπελβεντέρε και του Φαναρίου ήταν πολύ ζεστές και εγκάρδιες. Κατά την πρόσφατη
επίσκεψή του στην Τουρκία, ο Πρόεδρος Andrzej Duda συναντήθηκε με τον Πατριάρχη
Βαρθολομαίο στο Φανάρι. Νωρίτερα, εκτός πρωτοκόλλου, ο Πατριάρχης συμμετείχε
στην Πορεία των Ζώντων στο γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς. Τέτοιες
ζωηρές και καλές επαφές μεταξύ των πολωνικών αρχών και της πρωτεύουσας της
παγκόσμιας Ορθοδοξίας έγιναν πρόσφατα.
Το συγκεκριμένο σχόλιο γράφτηκε για το Πνευματικό Μέτωπο της Ουκρανίας
από τον Πάτρικ Πανασιούκ, Πρόεδρο του Ιδρύματος Αγίας Μαρίνας και
εμπειρογνώμονα του Γραφείου του Υπουργού Εθνικής Άμυνας. Είναι επίσης
ακτιβιστής της Πολωνικής Ορθόδοξης κοινότητας με ειδίκευση στη θρησκευτική
πολιτική και στο διπλωματικό πρωτόκολλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο Πανασιούκ
αποφοίτησε από την Θεολογική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου
Αθηνών και το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας. Δραστηριοποιείται για τις
Πολωνοελληνικές επαφές και ο εμπνευστής του Πολωνικού Φεστιβάλ Ostrobram στην
Αθήνα.
© Πνευματικό
Μέτωπο της Ουκρανίας