Μεγάλη εορτή σήμερα. Η Αγία μας Εκκλησία τιμά το θαυμαστό και υπέρ φύσιν Γενέθλιο του Τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου. Του «μείζονος ἐν γεννητοῖς γυναικῶν», κατά την αψευδή μαρτυρία του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, όπως την καταγράφει αυθεντικά ο Ευαγγελιστής Ματθαίος (κεφ. 11, στίχ. 7-15):
«... ἤρξατο ὁ ᾿Ιησοῦς λέγειν τοῖς ὄχλοις περὶ ᾿Ιωάννου· τί ἐξήλθετε εἰς τὴν ἔρημον θεάσασθαι; κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενον; ἀλλὰ τί ἐξήλθετε ἰδεῖν; ἄνθρωπον ἐν μαλακοῖς ἱματίοις ἠμφιεσμένον; ἰδοὺ οἱ τὰ μαλακὰ φοροῦντες ἐν τοῖς οἴκοις τῶν βασιλέων εἰσίν. ἀλλὰ τί ἐξήλθετε ἰδεῖν; προφήτην; ναὶ λέγω ὑμῖν, καὶ περισσότερον προφήτου. οὗτος γάρ ἐστι περὶ οὗ γέγραπται· ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου πρὸ προσώπου σου, ὃς κατασκευάσει τὴν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου. ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων ᾿Ιωάννου τοῦ βαπτιστοῦ· ὁ δὲ μικρότερος ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν μείζων αὐτοῦ ἐστιν. ἀπὸ δὲ τῶν ἡμερῶν ᾿Ιωάννου τοῦ βαπτιστοῦ ἕως ἄρτι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν. πάντες γὰρ οἱ προφῆται καὶ ὁ νόμος ἕως ᾿Ιωάννου προεφήτευσαν. καὶ εἰ θέλετε δέξασθαι, αὐτός ἐστιν ᾿Ηλίας ὁ μέλλων ἔρχεσθαι. ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω». (νεοελλ. μεταγλ.: «... ο Ιησούς άρχισε να μιλάει στα πλήθη για τον Ιωάννη: «Τι βγήκατε να δείτε στην έρημο; Ένα καλάμι που σαλεύεται από τον άνεμο; Αλλά τι βγήκατε τότε να δείτε; Άνθρωπο ντυμένο με ρούχα πολυτελή; Μα εκείνοι που φορούν πολυτελή ρούχα, στα παλάτια των βασιλιάδων βρίσκονται. Αλλά τότε; Τι βγήκατε να δείτε; Προφήτη; Σας λέω, Ναι! Είναι μάλιστα περισσότερο κι από προφήτης. Γιατί αυτός είναι εκείνος για τον οποίο γράφτηκε: Δες! Εγώ στέλνω τον αγγελιαφόρο μου πριν από σένα. Κι αυτός θα προετοιμάσει το δρόμο που θα διαβείς». Σας βεβαιώνω πως ως τώρα καμιά γυναίκα δεν έφερε στον κόσμο άνθρωπο που να υπήρξε μεγαλύτερος από τον Ιωάννη το Βαφτιστή. Κι όμως ο μικρότερος στη βασιλεία των ουρανών είναι μεγαλύτερος απ' αυτόν. Από τις μέρες που παρουσιάστηκε ο Ιωάννης ως τώρα, η βασιλεία του Θεού προκαλεί εντονότατο ενδιαφέρον κι εκείνοι που εκδηλώνουν ένα τέτοιο ενδιαφέρον την αρπάζουν. Διότι, ως τον ερχομό του Ιωάννη, όλοι οι προφήτες και ο νόμος φανέρωσαν το θέλημα του Θεού. Κι αν θέλετε να το παραδεχτείτε, αυτός είναι ο Ηλίας που έμελλε να έρθει! Όποιος έχει αυτιά ν' ακούει, ας ακούει».
Η παραπάνω μαρτυρία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού είναι το μέγιστο, πληρέστατο και ανυπέρβλητο εγκώμιο προς τον Τίμιο Πρόδρομο. Τα δικά μας στόματα είναι ανήμπορα να ψελλίσουν ο,τιδήποτε άλλο, γιατί τι αξία έχουν οι ανθρώπινοι έπαινοι όταν αποφαίνεται ο Ουρανός;...
Δεν θα μπούμε λοιπόν σε αυτόν τον μάταιο κόπο. Να μιλήσομε για τον Μέγιστο Προφήτη, για τον Λύχνο του Φωτός, για τον Νυμφαγωγό του Νυμφίου, ή τόσα άλλα με τα οποία τον έχει κοσμήσει η Εκκλησία.
Εκείνο που μας πληγώνει και μας θλίβει, εδώ και πολλά χρόνια, είναι η καπήλευση που επιχειρούν κάποιοι φανατικοί με αφορμή τον βίο του Τιμίου Προδρόμου... Είναι τραγικό, αλλά έτσι όπως παρουσιάζουν τον Βαπτιστή Ιωάννη αυτοί οι φονταμενταλιστικοί κύκλοι (οι θιασώτες του πέτρινου αντορθόδοξου πουριτανιστικού ηθικισμού), δυστυχώς πολλές φορές διά στόματος ακόμη και ρασοφόρων, τον καθιστούν κάθε άλλο παρά αγαπητό και προσιτό στους ανθρώπους που έχουν ανάγκη την μετάνοια...
Γιατί οι κύκλοι αυτοί πασχίζουν κακέκτυπα να μιμηθούν την πύρινη στηλιτευτική γλώσσα του Ιωάννη, χωρίς όμως να διαθέτουν το βασικότερο χαρακτηριστικό του, εκείνο που του έδιδε την άνωθεν δικαιοδοσία να ελέγχει και να καλεί σε μετάνοια: την Αγάπη!
Ναι, αδελφοί μου, ο Τίμιος Πρόδρομος, ως δοχείο της Χάριτος του Θεού, ήταν ξεχειλισμένος από την Αγάπη Εκείνου, από την Αγάπη προς τον κάθε συνάνθρωπο, ιδιαίτερα τον πάσχοντα, τον αμαρτωλό, τον κατατρεγμένο, τον περιθωριοποιημένο. Η Αγάπη ήταν το κίνητρο, το εφαλτήριο και το «καύσιμο» του δημόσιου έργου και λόγου του. Η Αγάπη που, κατά μίμηση της Αγάπης του Θεού, ήθελε «πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν», δηλαδή «να σωθούν όλοι οι άνθρωποι και ν' αποκτήσουν πλήρη γνώση της αλήθειας» (πρβλ. Α΄ Τιμόθ. κεφ. 2, στίχ. 4).
Αυτή είναι η τεράστια και καίρια ειδοποιός διαφορά, που κάνει όσους σήμερα δήθεν «μιμούνται» τον στηλιτευτικό λόγο του Προδρόμου να μοιάζουν μάλλον με τους μεγαλύτερους συκοφάντες και διώκτες του! Εμφανίζοντάς τον ως την... φωνή της κολάσεως και της τιμωρίας, ενώ στην πραγματικότητα ήταν «μετανοίας ὁδηγὸς σωτήριος», «μετανοίας ὁ κήρυξ» και «μετανοίας διδάσκαλος», όπως αυθεντικά τον αποκαλεί η Αγία μας Εκκλησία στην υμνολογία Της.
Μετάνοια όμως σημαίνει αγάπη. Χωρίς αγάπη δεν υπάρχει μετάνοια αληθινή, όπως την θέλει και την αποδέχεται ο Θεός, αλλά «φαινομενική δικαιοσύνη», σαν εκείνη που είχαν οι Φαρισαίοι, στα πρόσωπα των οποίων την αποδοκίμασε σφόδρα ο Χριστός (βλ. Ματθ. κεφ. 23, στίχ. 27-28).
Και πού φαίνεται ότι η αληθινή μετάνοια έχει ως βάση και θεμέλιο την αγάπη; Μα πάλι ο ίδιος ο Χριστός μας το μαρτυρεί με τα χαρακτηριστικά και μνημειώδη λόγια: «ἀφέωνται αἱ ἁμαρτίαι αὐτῆς αἱ πολλαί, ὅτι ἠγάπησε πολύ», στο συγκλονιστικό εκείνο γεγονός με την πόρνη που Τον άλειψε με μύρο και με δάκρυα (χάριν συντομίας παραθέτω μόνο το μεταγλωττισμένο κείμενο):
«Κάποτε πάλι, ένας από τους Φαρισαίους τον προσκαλούσε να φάει μαζί του. Μπήκε, λοιπόν, στο σπίτι του Φαρισαίου και κάθισε στο τραπέζι. Σ' αυτή την πόλη υπήρχε και μια γυναίκα που ήταν αμαρτωλή, και η οποία μόλις έμαθε πως ο Ιησούς τρώει στο σπίτι του Φαρισαίου, έφερε ένα αλαβάστρινο δοχείο με μύρο, κι αφού στάθηκε πίσω, κοντά στα πόδια του, κλαίγοντας, άρχισε με τα δάκρυά της να βρέχει τα πόδια του και με τα μαλλιά της τα σφούγγιζε. Και καταφιλούσε τα πόδια του και τα άλειφε με το μύρο. Και σαν το είδε αυτό ο Φαρισαίος που τον είχε καλέσει, έκανε μέσα του τη σκέψη: «Αν αυτός ήταν προφήτης, θα ήξερε ποια και τι είδους γυναίκα είναι αυτή που τον αγγίζει, γιατί είναι αμαρτωλή». Του μίλησε τότε ο Ιησούς και του είπε: «Σίμωνα, έχω κάτι να σου πω». Κι εκείνος του λέει: «Δάσκαλε, πες μου». «Δύο άνθρωποι χρωστούσαν σ' ένα δανειστή τους. Ο ένας χρωστούσε πεντακόσια δηνάρια κι ο άλλος πενήντα. Επειδή όμως δεν είχαν να τα εξοφλήσουν, τα χάρισε και στους δύο. Για πες μου, λοιπόν, ποιος από τους δύο θα τον αγαπήσει περισσότερο;». Κι αποκρίθηκε ο Σίμων και είπε: «Υποθέτω, εκείνος στον οποίο χάρισε τα περισσότερα». Κι ο Ιησούς του είπε: «Ορθά έκρινες». Κατόπιν, αφού στράφηκε στη γυναίκα, είπε στο Σίμωνα: «Βλέπεις αυτή τη γυναίκα; Στο σπίτι σου μπήκα, και νερό για το πλύσιμο των ποδιών μου δε μου έδωσες. Αυτή όμως με τα δάκρυά της έβρεξε τα πόδια μου και με τα μαλλιά του κεφαλιού της τα σφούγγισε. Ένα φίλημα δε μου έδωσες, αυτή όμως από την ώρα που μπήκα, δεν έπαψε να μου καταφιλάει τα πόδια. Με λάδι το κεφάλι μου δεν το άλειψες, αυτή όμως με μύρο άλειψε τα πόδια μου. Γι' αυτό σου λέω πως έχουν συγχωρεθεί οι αμαρτίες της οι πολλές, γιατί αγάπησε πολύ. Σε όποιον όμως συγχωρείται λίγο, λίγο αγαπάει». Κατόπιν είπε στη γυναίκα: «Οι αμαρτίες σου έχουν συγχωρεθεί»» (Λουκ. κεφ. 7, στίχ. 36-48).
Ας πάψουν λοιπόν να συκοφαντούν τον Τίμιο Πρόδρομο όσοι είναι ανήμποροι να κατανοήσουν το πρόσωπο και την αποστολή του. Όσοι ως προϋπόθεση της μετανοίας και της ευσέβειας τοποθετούν ανόητα και αθεολόγητα τον φόβο και τις απειλές της κολάσεως, αντί για την αγάπη και την συμπόνοια.
Γιατί, ιδού, ο καιρός εγγίζει και θα ακούσουν και εκείνοι τα φοβερά «οὐαί» από το στόμα του Ιησού... Αμήν.
Σημείωση: Οι εικόνες του Τιμίου Προδρόμου που κοσμούν αυτήν την δημοσίευση είναι έργα του εξαίρετου Αγιογράφου κ. Βάϊου Γαλάνη (https://www.facebook.com/profile.php?id=100010504535168).