Ας με συγχωρήσουν όσοι είναι... «υπερευαίσθητοι», αλλά αυτή ακριβώς η παροιμία του θυμόσοφου λαού μας ήλθε στη σκέψη μου μόλις διάβασα στο orthodoxia.info την είδηση με τίτλο: “Μόσχας σε Αλεξανδρείας: «Ευγνώμων για την στήριξη της κανονικής Εκκλησίας της Ουκρανίας»”... Και όπως σημειώνει το ρεπορτάζ, «Την ευγνωμοσύνη του προς τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόδωρο εξέφρασε ο Πατριάρχης Μόσχας για την στήριξη του πρώτου στην κανονική Εκκλησία της Ουκρανίας ... Ο Πατριάρχης Θεόδωρος κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψης του στην Οδησσό, εξέφρασε την αλληλεγγύη του για την κανονική Εκκλησία της Ουκρανία και μάλιστα υποσχέθηκε να αναλάβει πρωτοβουλία προκειμένου να την υποστηρίξει στο διεθνές σκηνικό και να ενημερώσει όλους τους Προκαθημένους των ορθοδόξων Εκκλησιών ώστε να μην επέλθει καμία αλλαγή στη Εκκλησία της Ουκρανίας».
Στο ίδιο μήκος κύματος με τον Πατριάρχη του και ο Βολοκολάμσκ Ιλαρίων. Παραθέτουμε και πάλι την είδηση από την ίδια εκκλησιαστική ειδησεογραφική ιστοσελίδα:
Την θέση ότι δεν υπάρχει ούτε μία δήλωση στήριξης από οποιαδήποτε τοπική Εκκλησία προς τις ενέργειες του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης, για την παροχή αυτοκεφάλου στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, εξέφρασε σήμερα ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων.
«Ορισμένες Εκκλησίες έχουν μιλήσει δημοσίως υπέρ μιας πανορθοδόξου συνάντησης, άλλες Εκκλησίες έχουν σιωπήσει, αλλά δεν έχω δει ακόμη μια ενιαία δήλωση στήριξης από μια τοπική Εκκλησία των μονομερών ενεργειών, που η Κωνσταντινούπολη ανακοίνωσε και παίρνει χωρίς τη συγκατάθεση των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών», δήλωσε ο επικεφαλής του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας στους δημοσιογράφους όταν ρωτήθηκε για τις αντιδράσεις των τοπικών Εκκλησιών στα γεγονότα στην Ουκρανία...”.
Ο στόχος όλων των ανωτέρω ενεργειών και δηλώσεων είναι προφανής. Να δημιουργηθεί σύγχυση στους αφελείς, στους ημιμαθείς, στους μη γνωρίζοντες, οι οποίοι, δυστυχώς, είναι η μεγάλη πλειοψηφία ακόμη και ανάμεσα στους πιστούς της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Γιατί οι περισσότεροι από εμάς αδιαφορούμε για την Εκκλησιολογία και νομίζουμε ότι η πίστη μας έγκειται μόνο στο να... πιστεύουμε γενικά και αόριστα, να κάνουμε τα «καθήκοντά» μας ως Χριστιανοί, να κάνουμε και το Σταυρό μας και από κει πέρα «γαία πυρί μιχθήτω»... Συχνά αντιμετωπίζω αυτές τις ημέρες αυτήν την απογοητευτική και επικίνδυνη για την ίδια την Ορθοδοξία κατάσταση, όταν κάποιοι αδελφοί, έστω και καλοπροαίρετα, μου αντιτείνουν: «μα γιατί ασχολείσαι με όλα αυτά; ο απλός κόσμος θέλει να πιστεύει, να πηγαίνει στην Εκκλησία, δεν ενδιαφέρεται για το τι κάνουν οι Πατριάρχες και οι Σύνοδοι, για τις διενέξεις και τις διαμάχες, κλπ»...
Όχι, αδελφοί μου, δεν είναι έτσι τα πράγματα. Ο Χριστός μας ίδρυσε και εγκαθίδρυσε την Εκκλησία Του. Με Ιεραρχία, με Κανόνες, με Τάξη, για την τήρηση των οποίων είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι, Κλήρος και Λαός του Θεού. Κανείς δεν μπορεί να φθάσει στον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό εκτός της Εκκλησίας ή παρά την Εκκλησίαν. Και σίγουρα κανείς δεν μπορεί να ισχυρισθεί ότι πιστεύει σε Εκείνον και Τον αγαπά, όταν πληγώνει την Εκκλησία Του, όταν την διαταράσσει με σκάνδαλα και ακαταστασίες, όταν παραβιάζει προαιώνιους Κανόνες και Παραδόσεις που η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία θεσμοθέτησε για να πορεύεται εν τω κόσμω με τάξη, με ασφάλεια, με βεβαιότητα, με πληροφορία, απλανώς και ακαινοτομήτως σε όσα παρέλαβε από τον Χριστό, από τους Αγίους Αποστόλους, από τους Αγίους Πατέρες, από τις Άγιες και Οικουμενικές Συνόδους, από τη δισχιλιετή ιστορική πορεία και μαρτυρία της στην Ιστορία.
Αυτά ήταν μια αναγκαία παρέκβαση για να καταλάβουμε ότι η αδιαφορία μας για τα πράγματα της Εκκλησίας αποθρασύνει τους εχθρούς της και όσους υπονομεύουν την ενότητα και την ειρήνη σε αυτήν, οι οποίες έχουν ως βασική προϋπόθεση την τήρηση των Κανόνων και της Ιεραρχίας.
Και ας επανέλθουμε στο προκείμενο. Δηλαδή στο σχεδόν γραφικό «πινγκ-πονγκ» δηλώσεων και αντιδηλώσεων ανάμεσα στον Πατριάρχη Αλεξανδρείας και στον Πατριάρχη Μόσχας. Ο ένας υπόσχεται ότι θα αναλάβει «πρωτοβουλία» προκειμένου «να ενημερώσει όλους τους Προκαθημένους των ορθοδόξων Εκκλησιών ώστε να μην επέλθει καμία αλλαγή στη Εκκλησία της Ουκρανίας» καθώς και «να την υποστηρίξει στο διεθνές σκηνικό»... Και ο άλλος τον ευχαριστεί ευγνωμόνως, σημειώνοντας με νόημα: «Θα ήθελα να επισημάνω με ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη τις προσπάθειές σας να υποστηρίξετε την κανονική Εκκλησία της Ουκρανίας, την οποία γνωρίζετε καλύτερα από οποιονδήποτε από τους προκαθημένους των άλλων τοπικών εκκλησιών»...
Γραφικές αβροφροσύνες που εκτός από τον άφθονο γέλωτα προκαλούν και αρκετή θλίψη. Για την αμετροέπεια και την αλαζονεία ορισμένων προσώπων που δεν έχουν επίγνωση της θέσεώς τους και των ευθυνών τους έναντι της Εκκλησίας και της Ιστορίας.
Αλήθεια, υπό ποία ιδιότητα ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας «υπόσχεται» ότι -ουσιαστικά αυτό λέει- θα εμποδίσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο να ασκήσει τα υπό των Ιερών Κανόνων προβλεπόμενα κυριαρχικά του προνόμια και δικαιώματα; Ποια ακριβώς εντύπωση έχει για τον εαυτόν του και την εκκλησιολογική του θέση, ως δεύτερος τη τάξει ανάμεσα στους Ορθοδόξους Προκαθημένους; Εάν πραγματικά ανησυχούσε για την ενότητα της Εκκλησίας και την ακαταστασία που με αποκλειστική ευθύνη των Ρώσων έχει προκληθεί, δεν θα προέβαινε σε βαρύγδουπες δηλώσεις άνευ αντικειμένου και κανονικού κύρους, αλλά με ταπείνωση και αγάπη θα προσέτρεχε και στις δύο πλευρές για να συμβάλει στην εκτόνωση της έντασης. Χωρίς δημοσιότητα, χωρίς αστείες δηλώσεις, χωρίς ανερμάτιστα λόγια, τα οποία, επαναλαμβάνω, στερούνται κάθε κανονικού εκκλησιολογικού κύρους.
Αφού, ούτε ο Μακαριώτατος Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας ούτε κανείς άλλος επί της γης, όσο ψηλά και αν βρίσκεται, μπορεί να αξιώσει από τον Πάνσεπτο Οικουμενικό Θρόνο την παραίτηση από τα δίκαια και τα προνόμιά του. Και, είτε θέλουν να το καταλάβουν είτε όχι, είτε τους αρέσει είτε όχι, είτε συμφωνούν είτε όχι, η Ουκρανία είναι κανονικό έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και, όπως δημοσίως δήλωσε ο ίδιος ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης, «έχει δικαίωμα να λάβει το καθεστώς της Αυτοκεφαλίας και από την άλλη πλευρά είναι δικαίωμα και μάλιστα αποκλειστικό τον Οικουμενικού μας Πατριαρχείου να χορηγεί το Αυτοκέφαλο, όπως το εχορήγησε σε όλες τις νεότερες ορθόδοξες Εκκλησίες αρχής γενομένης από της Ρωσίας τον 16ο αιώνα…».
Συνεπώς, οι «υποσχέσεις» του Αλεξανδρείας και τα «ευχαριστώ» του Μόσχας είναι παιδαριώδεις κινήσεις εντυπώσεων άνευ ουσίας. Και φυσικά στην περίπτωσή τους ταιριάζει γάντι η παροιμία του θυμόσοφου λαού μας που ανέφερα στην αρχή: «δυο γάϊδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα»...
Στην ίδια λογική της συγχύσεως και της παραπλανήσεως των αφελών έγιναν και οι τελευταίες δηλώσεις του Ιλαρίωνα, που παραθέσαμε παραπάνω. Δηλώσεις εξωφρενικά ψευδείς και ανόητες. Αφού ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ ενσυνείδητα αντιστρέφει, και άρα διαστρέφει, την αλήθεια. Ισχυρίζεται ότι «δεν υπάρχει ούτε μία δήλωση στήριξης από οποιαδήποτε τοπική Εκκλησία προς τις ενέργειες του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης, για την παροχή αυτοκεφάλου στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία», γνωρίζοντας ότι κάτι τέτοιο ούτε νόημα ούτε κανονική βάση έχει. Γιατί οι τοπικές Εκκλησίες δεν έχουν καμία δουλειά να ανακατεύονται στις κυριαρχικές αποφάσεις και στα αποκλειστικά προνόμια η μία της άλλης. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο εν προκειμένω ασκεί αποκλειστικό του δικαίωμα, το οποίο δεν τίθεται υπό συζήτηση ή υπό την έγκριση καμίας άλλης τοπικής Εκκλησίας. Μόνο μια Οικουμενική Σύνοδος στο μέλλον μπορεί αυθεντικά να αποφανθεί, να επικυρώσει ή να ακυρώσει αυτήν την απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, όπως άλλωστε ισχύει και για όλα τα καθεστώτα αυτοκεφαλίας που έχει αυτό χορηγήσει μετά την τελευταία Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο...
Μέχρι όμως να συγκληθεί Οικουμενική Σύνοδος, κάτι που το σαμποτάρουν μέχρι στιγμής κυρίως οι Ρώσοι και οι «δορυφόροι» τους, το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν υποχρεούται να ερωτήσει κανένα επί της γης για το πώς θα διαχειρισθεί τα ύψιστα προνόμια που η Εκκλησία διά των Οικουμενικών Συνόδων του ενεπιστεύθη. Και δεν χρειάζεται την «έγκριση» των τοπικών Εκκλησιών, γι’ αυτό και οι τοπικές Εκκλησίες δεν έχουν πάρει θέση, αφού γνωρίζουν ότι, για να το πω λαϊκά, «δεν τους πέφτει λόγος»!
Άρα, ούτε οι δηλώσεις, ούτε οι αβροφροσύνες, ούτε οι συστάσεις οποιουδήποτε έχουν το παραμικρό εκκλησιολογικό και κανονικό κύρος. Γι’ αυτό και από τη στιγμή που δεν βοηθούν στην ομαλοποίηση της κατάστασης καλύτερα να λείπουν εντελώς.
Εκτός και αν το μόνο που ενδιαφέρει κάποιους είναι η αυτοεπιβεβαίωση των ψευδαισθήσεων του «μεγαλείου» τους...
Αλλά σίγουρα αυτό δεν ενδιαφέρει την Εκκλησία.
Μόνον τον Θεόν παροργίζει, ο Οποίος αντιτάσσεται στους υπερήφανους και χαριτώνει τους ταπεινούς, σύμφωνα με τον λόγο της Αγίας Γραφής.