Η αλήθεια πίσω από τον τρόπο λειτουργίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου

“Γνώσεσθε την αλήθειαν και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς" (Ιωάν. 8,32)

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πισιδίας κ. Σωτηρίου

Αφορμή για να διατυπώσω τις παρακάτω σκέψεις μου, μου έδωσε ο σκανδαλισμός πολλών γνωστών μου, ανθρώπων που αγαπούν την Εκκλησία, και οι οποίοι γίνονται θύματα συστηματικής παραπληροφόρησης, σε εκκλησιαστικά θέματα.

Το γεγονός αυτό, δεν είναι βέβαια σημερινό. Ενθυμούμαι, στα πρώτα χρόνια της εκκλησιαστικής μου διακονίας, είχα αναγκαστεί να επιστρέψω ως «απαράδεκτον» μηνιαίο περιοδικό, που εκτός της πολεμικής του κατά του τότε Αρχιεπισκόπου Αθηνών απαξίωνε και να τον αποκαλεί με τον εκκλησιαστικό του τίτλο και τον ανέφερε με το επώνυμό του, ωσάν να ήταν λαϊκός!

Αλλά και αργότερα, κατά την εκκλησιαστική κρίση του 2004, στις σχέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, έμεινα εμβρόντητος, όταν πολύ φιλικό μου πρόσωπο, μόλις με είδε, (επειδή είχα την ιδιότητα Επισκόπου υπαγομένου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο) μου επιτέθηκε με τα εξής λόγια: «Ο Βαρθολομαίος θέλει να κατεβάσει τους Τούρκους μέχρι τη Λάρισα! Το καταλαβαίνεις; Θα χάσουμε τη μισή Ελλάδα, που ελευθερώθηκε με αίμα!». Τα όσα παρόμοια, ακόμα και για προδοσία της Ορθοδοξίας από Αρχιερείς και Πατριάρχες, με κεντρικό στόχο τους, κυρίως τους Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως, έχω ακούσει δεν έχουν τελειωμό. Και ο ταλαίπωρος λαός του Θεού, δεν τον φθάνουν τα βάσανά του και τα αναρίθμητα προβλήματα που αντιμετωπίζει στη βιοπάλη του, αναστατώνεται, θλίβεται, σκανδαλίζεται και χάνει την εμπιστοσύνη του στους εκκλησιαστικούς ποιμένες του.

Πώς μετά να περιμένει από αυτούς καθοδήγηση και λύση των προβλημάτων τους, αφού, όπως διδάσκονται από διάφορους φανατικούς, ούτε οι Πατριάρχες δεν τηρούν τους ιερούς Κανόνες και το Ιερό Ευαγγέλιο;

Έχει πλέον δημιουργηθεί μία πάγια κατάσταση από ειδησιογραφικά πρακτορεία, ομάδες ατόμων ή και μεμονωμένα πρόσωπα (κάποιοι είναι και κληρικοί) οι οποίοι πασχίζουν να πείσουν τους άλλους ότι αυτοί και μόνον γνωρίζουν την αλήθεια· αποκλειστικά αυτοί και μόνον ερμηνεύουν σωστά τους Ιερούς Κανόνες. Ό,τι αυτοί γράφουν και λένε είναι η αλήθεια! Όσοι δε, δεν αποδέχονται τις απόψεις τους, ας είναι Θεολόγοι, Καθηγητές Θεολογικών Σχολών, Ακαδημαϊκοί, Αρχιερείς, μέλη Ιερών Συνόδων, ακόμη και Πατριάρχες, όλοι αυτοί -κατά την ιδέα τους- βρίσκονται στην πλάνη και πρέπει να τους αποδοκιμάζουν οι πιστοί! Δηλαδή σκέτος φαρισαϊκός εγωϊσμός. Αυτή την νοοτροπία δεν είχαν οι Φαρισαίοι, στους οποίους, είχε πεί ο Ιησούς: «Οὐαί ὑμῖν, γραμματεῖς καί φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι περιάγετε τήν θάλασσαν καί τήν ξηράν ποιῆσαι ἕνα προσήλυτον, καί ὅταν γένηται ποιεῖτε αὐτόν υἱόν γεέννης διπλότερον ὑμῶν» [δηλαδή όταν κερδίσετε τον οπαδό σας, τον κάνετε ν’ αξίζει για την κόλαση δυό φορές παραπάνω από σας] (Ματθ. 23,15). Εκεί καταντά τους ανθρώπους ο εγωϊσμός, η εμπάθεια και ο φανατισμός. Με θύματα, συνήθως ανθρώπους καλούς και αγαθούς.

Αισθάνομαι, λοιπόν, χρέος μου να εκθέσω τις απόψεις μου για το σοβαρό αυτό θέμα. Όχι για να αλλάξω τα μυαλά αυτών που νομίζουν ότι τα ξέρουν όλα και δεν δέχονται συζήτηση. Δεν έχω τέτοια αφέλεια. Για καθέναν από αυτούς ισχύουν αυτά που έγραψε ο Απόστολος Παύλος στον Επίσκοπο Τίτο: «μετά πρώτην καί δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, εἰδώς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὤν αὐτοκατάκρτος» [δηλαδή, έχει πια διαστραφεί κι αμαρτάνει, καταδικάζοντας έτσι ο ίδιος τον εαυτό του] (Τίτ.3.10-11). Μακάρι να φώτιζε ο Θεός κάποιους και από αυτούς, να συναισθανθούν τη ζημιά που προξενούν στις ψυχές των ανθρώπων και στο Σώμα της Αγίας του Χριστού Εκκλησίας.

Είναι κρίμα άνθρωποι που εκκλησιάζονται και προσεύχονται και ζητούν τη σωτηρία τους, να παρασύρονται μακρυά από το πνεύμα του Ευαγγελίου, να πλανώνται οι ίδιοι και να πλανούν και τους άλλους. Τις παρακάτω, λοιπόν σκέψεις μου τις απευθύνω σε ανθρώπους που αναζητούν την αλήθεια (γι αυτό και ο τίτλος του κειμένου αυτού: «γνώσεσθε τήν ἀλήθειαν…»), δεν ανήκουν σε φατρίες, και δεν διακατέχονται από θρησκευτικό φανατισμό, που τυφλώνει τον νου και την καρδιά και δεν αφήνει τον άνθρωπο να διακρίνει το ψέμμα από την αλήθεια.

Αδελφοί μου, δεν θα αναπτύξω θεωρίες, αλλά θα περιοριστώ σε αυτά που ο ίδιος έχω βιώσει, και τα οποία προσεύχομαι να βοηθήσουν τους καλοπροαίρετους να βρουν την αλήθεια.

Στο Σύμβολο της Πίστεως ομολογούμε πίστη στην «Μίαν Ἁγίαν Καθολικήν καί Ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν». Όταν δε, στα χρόνια των Αποστόλων, προέκυψαν κάποια σοβαρά θέματα, που προκαλούσαν ταραχή στο σώμα της Εκκλησίας, οι Άγιοι Απόστολοι συγκρότησαν την γνωστή στην Εκκλησιαστική Ιστορία «Ἀποστολικήν Σύνοδον» στά Ιεροσόλυμα· μελέτησαν τα θέματα που τους απασχολούσαν, και μετά, από συμφώνου, με τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, ανακοίνωσαν σε όλους τους πιστούς γραπτώς τις αποφάσεις τους. (βλ. Πράξ. 15, 1-29).

Έκτοτε η Αγία του Χριστού Εκκλησία αυτή την τακτική ακολουθεί. Κάθε Αυτοκέφαλη Εκκλησία λαμβάνει τις αποφάσεις της Συνοδικώς. Γενικότερα προβλήματα, που απασχολούν όλους τους ανά τον κόσμον ορθοδόξους πιστούς, τα αντιμετώπισε η Εκκλησία με Οικουμενικές Συνόδους και οι Αποφάσεις τους είναι υποχρεωτικές για όλους. [Άν κάποιος κληρικός, ακόμα και Πατριάρχης, παραβεί τις Αποφάσεις αυτές, και επιμένει στην πλάνη του, με την καθιερωμένη, πάλι, από τους Ιερούς Κανόνες διαδικασία, μπορεί να τιμωρηθή και σε καθαίρεση. Και έχουμε, δυστυχώς τέτοια θλιβερά περιστατικά.]

Αυτή την τακτική τηρεί και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, για να περιορίσουμε κάπως το θέμα, μια που αυτό δέχεται τα περισσότερα βέλη των επικριτών του. Κάθε έτος συγκροτείται Δωδεκαμελής εξ Αρχιερέων Ιερά Σύνοδος, η οποία κάθε μήνα συνεδριάζει υπό την προεδρίαν του Οικουμενικού Πατριάρχη. Τα μέλη της Συνόδου, εκ περιτροπής, επιλέγονται αντιπροσωπευτικά από εν ενεργεία Αρχιεπισκόπους και Μητροπολίτες από τις τέσσερες ηπείρους: Αμερική, Ευρώπη, Ασία, Ωκεανία, καθώς και από Κρήτη, Δωδεκάννησα, φυσικά και από Κωνσταντινούπολη και Μικρά Ασία. Έτσι, Ιεράρχες από όλες αυτές τις χώρες, μπορούν να εκφράζουν τις απόψεις τους στα ποικίλα θέματα, τα οποία καλείται η Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου να μελετήσει και αποφασίσει επ’ αυτών. Θέματα που χρήζουν περαιτέρω μελέτης, παραπέμπονται στις Ειδικές Συνοδικές Επιτροπές και εκείνες, μετά από ενδελεχή μελέτη, υποβάλλουν την γνώμη τους στην Ιερά Σύνοδο, για την τελική απόφαση.

Είναι, κατά την ταπεινή μου γνώμη τουλάχιστον άδικο -αν όχι εξωφρενικό- κάποιοι να επιρρίπτουν την ευθύνη των αποφάσεων (που κατά την ιδέα τους είναι ανορθόδοξες) αποκλειστικά στον Πρόεδρο της Ιεράς Συνόδου, στον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο! Ωσάν αυτός να αποφασίζει μόνος του για όλα, και οι άλλοι 12 Σύνεδροι να μην έχουν λόγο στις Συνεδρίες της Συνόδου και καμμία ευθύνη για τις αποφάσεις που υπογράφουν! Αυτή η άποψη είναι τελείως λανθασμένη.

Θα καταθέσω ένα περιστατικό, που συνέβη κατά την περίοδο που ήμουν μέλος της Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Ο Αρχιγραμματεύς είχε μπροστά του μία στίβα έγγραφα και άρχισε να τα διαβάζει. Σε κάθε έγγραφο, ανάλογα με το περιεχόμενό του, ο κάθε Συνοδικός έλεγε την γνώμη του και ο Αρχιγραμματεύς σημείωνε την ομόφωνη απόφαση. Σε ένα από τα θέματα, ενώ οι άλλοι είχαμε συμφωνήσει, ένας Συνοδικός είπε: «Παναγιώτατε θεωρώ ότι δεν πρέπει σήμερον να λάβωμεν απόφασιν επ’ αυτού. Θα πρέπει να μας προσκομίσει η Αρχιγραμματεία περισσότερα στοιχεία» και ανέφερε συγκεκριμένα έγγραφα τα οποία έλλειπαν από τον φάκελλο. Έμεινα έκπλητος όταν άκουσα τον Πατριάρχη να δίνει εντολή στον Αρχιγραμματέα, να συμπεριλάβει το θέμα στην Ημηρεσία Διάταξη της Συνεδρίας του επομένου μηνός, προσκομίζοντας και τα έγγραφα αυτά.

Αλλά υπάρχει και η συνέχεια.

Στην πρώτη Συνεδρία του επομένου μηνός επανήλθε το θέμα, διαβάστηκαν και τα αιτηθέντα έγγραφα, όλοι συμφωνήσαμε, και ο Αρχιγραμματεύς ήταν έτοιμος να προχωρήσει στο επόμενο θέμα. Οπότε, τον σταματά ο Πατριάρχης και απευθυνόμενος στον Αρχιερέα, που είχε διατυπώσει τις επιφυλάξεις του, είπε: Άγιε Π…, στην συνεδρία του προηγουμένου μηνός, ενθυμούμαι, είχατε επιφυλάξεις επί του θέματος αυτού· εξακολουθείτε να τας έχετε;» -«Όχι, Παναγιώτατε, συμφωνώ με την ληφθείσαν προ ολίγου απόφασιν» ήταν η απάντηση του Συνοδικού Παρέδρου.

Έτσι λαμβάνονται οι Συνοδικές Αποφάσεις στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, μετά από πολλή μελέτη και με την ελεύθερη διαβούλευση όλων. Είναι μεγάλο λάθος αυτό που λέγεται· «Στη Σύνοδο του Πατριαρχείου αυτό που θέλει ο Πατριάρχης γίνεται. Οι άλλοι Συνοδικοί είναι για τον τύπο»! Όχι! Όλα τα μέλη της Συνόδου έχουν ουσιαστικό λόγο, και όλοι συμβάλλουν στο να λαμβάνονται οι ορθές αποφάσεις, με τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, προς το συμφέρον της Εκκλησίας.

Μετά από αυτά καταλαβαίνει κανείς την θλίψη μου για όσους, χωρίς να γνωρίζουν σε βάθος τα θέματα, με τρόπο απρεπή, αν όχι υβριστικό, καταφέρονται κατά του Οικουμενικού Πατριάρχη. Δεν σκέπτονται μήπως γίνονται και θεομάχοι, όπως οι Εβραίοι θεολόγοι της εποχής του Χριστού, Γραμματείς και Φαρισαίοι, των οποίων η μόνη απασχόλησή τους ήταν «ὅπως αὐτόν -τόν Ιησοῦν- παγιδεύσωσιν ἐν λόγῳ» (Ματθ. 22,15) «ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ» (12,10) και τελικά να Τον σταυρώσουν; Και τον μεν Πατριάρχη με αυτά που τον κατηγορούν «ψευδόμενοι» τον καθιστούν άξιο του τελευταίου μακαρισμού του Κυρίου (βλ. Ματθ. 5, 11), αλλά είναι τρομερό να σκεφτεί κανείς τη θέση των κατηγόρων αυτών ενώπιον του φοβερού Βήματος του Χριστού, αν δεν μετανοήσουν!

Διερωτάται κανείς: Από πού αντλούν αυτό το θράσος, να καταδικάζουν κάποιον χωρίς καν να επικοινωνήσουν μαζί του; Πήγαν ποτέ και ζήτησαν να θέσουν τον προβληματισμό τους στον Πατριάρχη και να ακούσουν τη γνώμη Του;

Θυμάμαι προ ετών, ένας δικός μου, πιστός άνθρωπος, επιστήμων, που δεν δεχόταν να με συνοδεύσει σε κάποια αποστολή μου στην Πόλη, διότι δεν ήθελε να πλησιάσει τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, επηρεασμένος από τα όσα άκουγε εναντίον του. Τελικά επείσθη και πήγαμε. Ο Πατριάρχης, ως συνήθως συμβαίνει, τον κέρδισε με την απλότητά του, την ευγένειά του, την πατρική του αγάπη και την αβραμιαία φιλοξενία του. Όταν πήγαμε να ευχαριστήσουμε τον Πατριάρχη για τις εξυπηρετήσεις που μας έκανε όλες εκείνες τις ημέρες και να τον αποχαιρετίσουμε, ο φίλος μου, με την ειλικρίνεια και τον αυθορμητισμό που τον διακρίνει, είπε στον Πατριάρχη: «Παναγιώτατε, ήλθα ψυχρός και φεύγω…» και πριν προλάβει να βρει την κατάλληλη λέξη ο φίλος μου, ο Πατριάρχης συμπλήρωσε: «καυτός»! και όλοι γελάσαμε! Έκτοτε ο φίλος μου έχει αφοσιωθεί στην στήριξη του έργου που ασκεί το Πατριαρχείο στα έθνη! Μακάρι και άλλοι να τον μιμηθούν!

Πηγή: orthodoxia.info

Ρωμαλέω Φρονήματι...

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Η αλήθεια πίσω από τον τρόπο λειτουργίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου