Παρατίθεται
βίντεο και απομαγνητοφώνηση της Αντιφωνήσεως της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος,
του Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης, και Οικουμενικού Πατριάρχου
κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ, προς τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μακάριο Μαλέτιτς, ο οποίος
προηγουμένως είχε προσφωνήσει τον Παναγιώτατο εκ προσώπου της Αυτού
Μακαριότητος, του Μητροπολίτου Κιέβου και Πάσης Ουκρανίας κ.κ. ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ (Η Προσφώνηση του Σεβασμιωτάτου εδώ). Οι
Ομιλίες έγιναν την Κυριακή 5 Ιανουαρίου 2020, μετά το πέρας της Θείας
Λειτουργίας στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του
Τροπαιοφόρου, στο Φανάρι, κατά την οποία χοροστάτησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης,
με την ευκαιρία της επετείου ενός έτους από την υπογραφή του Τόμου Αυτοκεφαλίας
της Αγιωτάτης Εκκλησίας της Ουκρανίας (5 Ιανουαρίου 2019).
***
Ιερώτατε και λίαν
αγαπητέ εν Χριστώ Αδελφέ, Μητροπολίτα Λβιβ κ. Μακάριε, και τίμια μέλη της
συνοδείας υμών.
Εν χαρά και
αγαλλιάσει σας υποδεχόμεθα εις το Πανίερον Κέντρον της Ορθοδοξίας, διά να
συμπανηγυρίσωμεν την πρώτην Επέτειον της υπογραφής υπό της περί ημάς Αγίας και
Ιεράς Συνόδου και επισήμου επιδόσεως του Τόμου Αυτοκεφαλίας της Αγιωτάτης
Εκκλησίας της Ουκρανίας. Τόσον το μήνυμα του Μακαριωτάτου Μητροπολίτου Κιέβου
και Πάσης Ουκρανίας κ. Επιφανίου όσον και η υμετέρας προσφώνησις, Ιερώτατε, μας
πληρούν ικανοποιήσεως διά την μέχρι τούδε πορείαν της νεοπαγούς Εκκλησίας της
Ουκρανίας και αισιοδοξίας διά το μέλλον, το οποίον, ως όλοι πιστεύομεν,
κατευθύνει η Πρόνοια του Δομήτορος της Εκκλησίας, ης «πύλαι Άδου ου
κατισχύσουσιν».
Γνωρίζομεν τους
αγώνας σας και ηκούσαμεν και διά ζώσης περί των δυσφημίσεων και των συκοφαντιών
σχετικώς προς την εσωτερικήν εκκλησιαστικήν ζωήν και τας σχέσεις σας με την
Μητέρα Εκκλησίαν Κωνσταντινουπόλεως, την οποίαν οι εναντίοι εμφανίζουν όχι ως
στοργικήν Μητέρα, η οποία εθεράπευσε χρονιζούσας δυσλειτουργίας και αναστατώσεις
διά της χορηγήσεως εις την Θυγατέρα αυτής εσωτερικής διοικητικής αυτοτελείας,
αλλά ως άστοργον και αυταρχικήν μητρυιάν, η οποία παρενέβη διά να την χειραγωγή
και να την ελέγχη. Ως όμως ετονίσατε και υμείς, άγιε Αδελφέ, η Αγιωτάτη
Εκκλησία της Ουκρανίας ζη εν πλήρει ελευθερία, ενώ οι μη αναγνωρίζοντες αυτήν
εν Ουκρανία εμφανώς χειραγωγούνται εκ των έξω εις βάρος του πνευματικού
συμφέροντος του ευσεβούς Ουκρανικού λαού.
Ποτέ εις την
ιστορίαν του, ο Οικουμενικός Θρόνος, ο οποίος έχει εκ των ιερών κανόνων και της
καθιερωμένης και καθηγιασμένης πρακτικής την ευθύνην διά την ενότητα και
ευστάθειαν της Ορθοδοξίας, δεν παρέμεινεν αδρανής, όταν ένας Ορθόδοξος λαός
ανεζήτει λύσιν χρονιζόντων εκκλησιαστικών προβλημάτων προσφεύγων εις αυτόν και
προσβλέπων εις στήριξιν εκ μέρους του. Εις όλας τας περιπτώσεις χορηγήσεως Αυτοκεφαλίας
εκ μέρους της Μητρός Εκκλησίας, μοναδικόν κριτήριον διά την λήψιν της σχετικής
αποφάσεως υπήρξεν η ανύστακτος ποιμαντική μέριμνα διά τον λαόν του Θεού, εν
αναφορά πάντοτε προς την προάσπισιν της κανονικής τάξεως και της συνοδικής
ταυτότητος της Εκκλησίας. Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον αποβλέπει διηνεκώς εις
την οικοδομήν του Σώματος του Χριστού και όχι εις επίδειξιν ισχύος και δυνάμεως
κοσμικής.
Καμμία ενέργεια του
Οικουμενικού Θρόνου δεν έθιξε τον Θεανδρικόν χαρακτήρα της Εκκλησίας, εν
αντιθέσει προς τους ασκούντας κριτικήν εις τας αποφάσεις αυτού, οι οποίοι είναι
εκείνοι που μετατρέπουν την Εκκλησίαν εις κοσμικόν θεσμόν, προσεγγίζοντες
εκκλησιαστικά ζητήματα με αλλότρια κριτήρια, στερούμενοι Ορθοδόξου φρονήματος
και υγιούς εκκλησιολογίας. Τελείως απαράδεκτον θεωρούμεν το γεγονός ότι οι
τοιαύτα μηχανευόμενοι κατηγορούν το Οικουμενικόν Πατριαρχείον διά άσκησιν
κοσμικής εξουσίας και χειραγώγησίν του υπό κέντρων κοσμικής ισχύος, διασπείροντες
ανερυθριάστως και άνευ συστολής ακόμη και μυθεύματα περί χρηματισμού της Μητρός
Εκκλησίας και αυτού του Οικουμενικού Πατριάρχου, εξ ιδίων κρίνοντες τα
αλλότρια.
Η Αγία του Χριστού
Μεγάλη Εκκλησία, αίροντας, σύμφωνα με τα λόγια του Άρχοντος Μεγάλου Ρήτορος
Καθηγητού Χρήστου Γιανναρά, «τον σταυρό προπηλακισμών και απειλών της επηρμένης
οφρύος των αριθμητικά ισχυρών», λοιδορείται σήμερον, πρωτίστως, από τα «κύκλω
της τραπέζης» της «έκγονα της πρωτοκάθεδρης εκκλησιαστικής πατρότητας», τα
οποία «διολισθαίνουν στην ευτέλεια των θρησκευτικών αποκυημάτων του εθνικισμού».
Εν τη συναφεία
ταύτη, επιθυμούμεν να εκφράσωμεν και πάλιν τα συγχαρητήρια του Οικουμενικού
Πατριαρχείου προς τον Μακαριώτατον Αρχιεπίσκοπον Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.
Ιερώνυμον και προς τον Μακαριώτατον Πάπαν και Πατριάρχην Αλεξανδρείας και Πάσης
Αφρικής κ. Θεόδωρον διά την εναρμόνισίν των μετά της αποφάσεως της Αγίας του
Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας και την αναγραφήν εις τα Δίπτυχά των του Μακαριωτάτου
Μητροπολίτου Κιέβου και Πάσης Ουκρανίας κ. Επιφανίου. Η ενέργειά των στηρίζει
εν τη πράξει την ενότητα της Ορθοδοξίας και αποκαλύπτει την ζωτικήν και
αδιάλειπτον λειτουργίαν της κανονικής συνειδήσεως εν τη Εκκλησία.
Τουναντίον,
ιδιαιτέρως αλγεινήν εντύπωσιν προεκάλεσεν εις ημάς, και ουχί μόνον εις ημάς, η
κανονικώς αστήρικτος και εκκλησιολογικώς έωλος πρωτοβουλία του Μακαριωτάτου
Πατριάρχου Ιεροσολύμων κ. Θεοφίλου να καλέση τους Ορθοδόξους Προκαθημένους εις
συνάντησιν εις το Αμμάν της Ιορδανίας διά «την διατήρησιν της ενότητος ημών εν
Ευχαριστιακή κοινωνία», ως γράφει αγγλιστί εις την σχετικήν πρόσκλησιν. Οι
πάντες γνωρίζουν ότι επί σειράν ετών το Πατριαρχείον Αντιοχείας δεν ευρίσκεται
εις Ευχαριστιακήν κοινωνίαν μετά του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, λόγω της
διαφιλονικουμένης δικαιοδοσίας επί του Κατάρ. Είναι, επίσης, παγκοίνως γνωστόν,
ότι η Εκκλησία της Ρωσίας διέκοψε το μνημόσυνον των τριών Πρώτων, οι οποίοι
ευρίσκονται εις κοινωνίαν με την Αγιωτάτην Εκκλησίαν της Ουκρανίας. Συνεπώς,
επί τη βάσει και μόνον της κοινής λογικής, η πρόσκλησις προς «διατήρησιν της
ενότητος ημών εν Ευχαριστιακή κοινωνία», εκ μέρους του Μακαριωτάτου Πατριάρχου
Ιεροσολύμων, αφορά κατ᾽ ουσίαν εις τον Μακαριώτατον Πατριάρχην Μόσχας και όχι
εις ολόκληρον το Εκκλησιαστικόν σώμα της Ορθοδοξίας.
Με αυτάς τας σκέψεις
καλωσορίζομεν, άγιε Αδελφέ, Μητροπολίτα Μακάριε, υμάς και την τιμίαν συνοδείαν
σας εις τας αυλάς της Μητρός Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, εκφράζοντες την
ευαρέσκειαν της ημών Μετριότητος διά την στάσιν σας καθ᾽ όλην την πορείαν της
Εκκλησίας της Ουκρανίας προς την Αυτοκεφαλίαν, και διά την θετικήν συμβολήν σας
εις την αντιμετώπισιν των δυσκολιών και των ποικιλομόρφων επιθέσεων και
συκοφαντιών, πάντοτε εν τω πνεύματι της εν Χριστώ αγάπης και με φρόνημα
Ορθοδόξου επισκόπου, «του κοινού της Εκκλησίας την προστασίαν εγκεχειρισμένου»,
κατά τον Ιερόν Χρυσόστομον. Παρακαλούμεν νά μεταφέρετε τας ενθέρμους
συγχαρητηρίους ευχάς ημών προσωπικώς και συμπάσης της καθ᾽ ημάς Ιεραρχίας προς
τον Μακαριώτατον Αδελφόν Μητροπολίτην Κιέβου και Πάσης Ουκρανίας κύριον
Επιφάνιον επί τη χαρμοσύνω συμπληρώσει ενός έτους Αυτοκεφαλίας, καθώς και τάς
ευχαριστίας μας διά την αποστολήν επισήμου Αντιπροσωπείας εις Φανάριον ως και
διά το μεστόν και αδελφικόν μήνυμα και τας εορτίους προσρήσεις αυτού.
Ο εν Ιορδάνη υπό
Ιωάννου βαπτισθήναι καταδεξάμενος διά την ημών σωτηρίαν Χριστός ο αληθινός Θεός
ημών να ευλογή και να κρατύνη την εκκλησιαστικήν διακονίαν και την μαρτυρίαν
πάντων ημών εν τω κόσμω, προς δόξαν του υπέρ παν όνομα Ονόματος Αυτού και προς
οικοδομήν του ανά την οικουμένην Χριστωνύμου Λαού. Αμήν.
