Όπως πληροφορούμαστε επίσημα από την Υπηρεσία Τύπου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας, στις 25 Ιουνίου 2019, ο αναπληρωτής Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων, Αρχιεπίσκοπος Τσέρνιγκοφ Ευστράτιος, με την ευλογία του Μακαριωτάτου Μητροπολίτου Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ. Επιφανίου, πραγματοποίησε σύντομη επίσκεψη στο Μαυροβούνιο.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ευστράτιος έγινε δεκτός από εκπρόσωπο της...
αδελφότητας στη Μονή Cetinje, επίσημη έδρα και κατοικία του Μητροπολίτου Μαυροβουνίου Αμφιλοχίου, όπου είχε την ευκαιρία να προσκυνήσει τα ιερά λείψανα και το Τίμιο Ξύλο που φυλάσσονται στο Καθολικό της.
Ακολούθως ο κ. Ευστράτιος είχε συνάντηση και μακρά συζήτηση με τον Μητροπολίτη Αμφιλόχιο στην κατοικία του, κατά την οποία ο υψηλός εκπρόσωπος της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας ενεχείρισε στον Ιεράρχη της Σερβικής Εκκλησίας επίσημη επιστολή του Μητροπολίτου Επιφανίου καθώς και αναμνηστικά δώρα εκ μέρους του Προκαθημένου του: μια εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και το επίσημο Ημερολόγιο της Εκκλησίας της Ουκρανίας.
Κατά την συνάντηση αυτή οι δύο Ιεράρχες συζήτησαν ζητήματα που αφορούν στις διορθόδοξες σχέσεις, ιδιαίτερα σε συνάρτηση με την χορήγηση από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο του Τόμου της Αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξο Εκκλησία της Ουκρανίας, και συμφώνησαν ότι όλοι πρέπει να αναζητήσουν τρόπους για την εγκαθίδρυση και διασφάλιση της ενότητας της Ορθοδοξίας ως της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ευστράτιος, για μία ακόμη φορά, διαβεβαίωσε τον Μητροπολίτη Μαυροβουνίου Αμφιλόχιο ότι η Ορθόδοξος Εκκλησία της Ουκρανίας έχει εκκλησιαστική και κανονική κοινωνία μόνο με τις Τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες, με τις οποίες έχει ευχαριστιακή κοινωνία το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπως άλλωστε ρητά θεσπίζει και ο Τόμος της Αυτοκεφαλίας, και με καμία άλλη εκκλησιαστική δομή. Εξέφρασε ακόμη την ευχή ότι όλα τα προβλήματα που απασχολούν την Ορθοδοξία στο Μαυροβούνιο πρέπει να επιλυθούν σύμφωνα με την Παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας, με πνεύμα αγάπης και για το καλό των ευσεβών ανθρώπων.
Μετά το δείπνο που παρέθεσε προς τιμήν του ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος, ο Αρχιεπίσκοπος Ευστράτιος αναχώρησε για την πρωτεύουσα του Μαυροβουνίου Ποντγκόριτσα, όπου, συνοδευόμενος από κληρικό της Μητροπόλεως Μαυροβουνίου, επιθεώρησε τον νεόδμητο Καθεδρικό Ναό της Αναστάσεως του Κυρίου.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ευστράτιος είχε επίσης συνάντηση στην πρεσβεία της Ουκρανίας στην Ποντγκόριτσα και αυθημερόν αναχώρησε για το Κίεβο.
Το επίσημο γράμμα του Μητροπολίτου Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ. Επιφανίου προς τον Μητροπολίτη Μαυροβουνίου κ. Αμφιλόχιο αφορά στο ατυχές περιστατικό που είχε συμβεί στο Κίεβο, κατά την Θεία Λειτουργία των Ονομαστηρίων του Κιεβινού Προκαθημένου, στην οποία, εκ παραδρομής και χωρίς καμία σκοπιμότητα, είχε λάβει μέρος «κληρικός» που ανήκει στη σχισματική «Ορθόδοξο Εκκλησία του Μαυροβουνίου».
Το περιστατικό αυτό είχε προκαλέσει τις διαμαρτυρίες του κανονικού Μητροπολίτου Μαυροβουνίου της Σερβικής Ορθοδόξου Εκκλησίας κ. Αμφιλοχίου, γεγονός που εμμέσως πλην σαφώς αποδεικνύει ότι ο κ. Αμφιλόχιος αναγνωρίζει ως κανονική την Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας, γι’ αυτό και δικαιολογημένα ενοχλήθηκε από τη συμμετοχή σχισματικού κληρικού σε Θεία Λειτουργία με τον Μητροπολίτη Κιέβου Επιφάνιο. Εάν ο κ. Αμφιλόχιος δεν αναγνώριζε την κανονικότητα της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας και του Προκαθημένου της, δεν θα υπήρχε κανένας λόγος να διαμαρτυρηθεί, όπως άλλωστε δεν διαμαρτύρεται όταν «κληρικοί» της σχισματικής «Εκκλησίας» του Μαυροβουνίου έρχονται σε κοινωνία με άλλες επίσης σχισματικές και μη κανονικές εκκλησιαστικές δομές σε διάφορες χώρες.
Το γράμμα του Μητροπολίτου Κιέβου, που παρατίθεται ακολούθως, παρέχει στον Μητροπολίτη Μαυροβουνίου τις δέουσες εξηγήσεις και εγγυήσεις, όπως άλλωστε και προφορικά τις εξέφρασε κατά την συνάντησή τους ο Αρχιεπίσκοπος Ευστράτιος.
24 Ιουνίου 2019, Αριθμ. Πρωτ. 162
Προς τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη
Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας κ. Αμφιλόχιο
της Σερβικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Σεβασμιώτατε και πεφιλημένε εν Κυρίω Αδελφέ,
Με λύπη γράφω αυτό το προσωπικό γράμμα στη Σεβασμιότητά σας, καθώς χωρίς να το θέλω σας προκάλεσα απογοήτευση εξαιτίας της πρόσφατης συλλειτουργίας στο Κίεβο με τον «αρχιμανδρίτη» Μπόρις.
Ωστόσο, με πλήρη κατανόηση σας διαβεβαιώνω ότι αυτό δεν συνέβη σκόπιμα, αλλά επειδή στο παρελθόν, και προτού αποκατασταθούμε στην κανονικότητα και στην κοινωνία με το Πάνσεπτο Οικουμενικό Πατριαρχείο και τις λοιπές Τοπικές Εκκλησίας, υπήρχε κοινωνία με την μη αναγνωρισμένη εκκλησιαστική δομή που λειτουργεί στη χώρα σας.
Αυτό που συνέβη στις 25 Μαΐου 2019 δεν έγινε από πρόθεση αλλά από απροσεξία, λόγω του μεγάλου αριθμού των κληρικών που ήταν παρόντες. Κατανοώ ότι αυτό το γεγονός σας προκάλεσε θλίψη, αλλά επιθυμώ να σας διαβεβαιώσω ότι εμείς, που αποτελούμε την Αυτοκέφαλο Ορθόδοξο Εκκλησία της Ουκρανίας, ήδη έχουμε εκκλησιαστική και κανονική κοινωνία αποκλειστικά και μόνο με την Μητέρα μας Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία, δηλαδή το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και μόνο με όσους Αυτό έχει κοινωνία και με κανέναν άλλο.
Από την ποιμαντική και πνευματική σας δράση, σας γνωρίζω ως ένα κήρυκα της Ορθοδόξου Πίστεως και γι’ αυτό σας ανοίγω την καρδιά μου και σας ζητώ να κατανοήσετε τι συνέβη στους πρώτους βηματισμούς της Τοπικής μας Εκκλησίας μέσα στην οικογένεια των Αγίων του Θεού Αυτοκεφάλων Εκκλησιών.
Για μεγάλο χρονικό διάστημα ζούσαμε απομονωμένοι από την κοινωνία των άλλων Τοπικών Εκκλησιών. Γι’ αυτό το λόγο, και σύμφωνα με την Εκκλησιαστική Παράδοση και την καθαγιασμένη πράξη της Εκκλησίας μας, προσφύγαμε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, το μόνο που έχει το δικαίωμα να δέχεται και να κρίνει αυτού του είδους τις προσφυγές (έκκλητον). Και μετά από πολλές προσφυγές και αιτήματα, η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότης, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, έλαβε θετική απόφαση για το έκκλητό μας, αποκαθιστώντας μας στην εκκλησιαστική κανονικότητα και κοινωνία, τον καθένα στον οικείο βαθμό και αξίωμα, μέσω της εκκλησιαστικής πράξης όπως μας εκφράστηκε με το Σεπτό Πατριαρχικό Γράμμα. Και δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται κάτι παρόμοιο στην Ορθόδοξο Εκκλησία.
Εμείς, που είμαστε βαπτισμένοι στο όνομα του Χριστού, δεν πιστεύουμε τόσο στο γράμμα αλλά κυρίως στο πνεύμα των Ιερών Κανόνων και σίγουρα, πάνω από όλα, στη δύναμη της Χάριτος του Λόγου του Θεού, με την οποία δόθηκε στους Αποστόλους και στους διαδόχους τους η εξουσία «του δεσμείν και λύειν» για ό,τι συμβαίνει ανάμεσα στους ανθρώπους. Έτσι, ο Παναγιώτατος, ως Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως-Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης, μας αποκατέστησε στην εκκλησιαστική κοινωνία και είδε ευμενώς το αίτημά μας για την δημιουργία της Αυτοκεφάλου Τοπικής Εκκλησίας της Ουκρανίας.
Το Δεκέμβριο του περασμένου έτους, ο Παναγιώτατος προσκάλεσε επίσης τον εν Χριστώ Αδελφό μας, Μητροπολίτη Ονούφριο, και τους υπ’ αυτόν Ιεράρχες να συμμετάσχουν στην Ενωτική Σύνοδο, αφού είχε ήδη προηγουμένως ανακαλέσει το Γράμμα του προκατόχου του, Πατριάρχου Διονυσίου του Δ΄, με το οποίο είχαν αναληφθεί στο παρελθόν ορισμένες δεσμεύσεις οι οποίες, εάν υπήρχαν, είχαν καταστεί αναποτελεσματικές λόγω αλλαγής των συνθηκών. Ωστόσο, αν και προσκλήθηκαν από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, οι περισσότεροι από τους αδελφούς μας αυτούς δεν προσήλθαν. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν τους συμπαθούμε και ότι δεν περιμένουμε να έλθουν μαζί μας.
Τους αγαπούμε και χαιρόμαστε και αναμένουμε αυτοί να προσέλθουν στην Τοπική Εκκλησία της Ουκρανίας, η οποία τιμήθηκε με το καθεστώς της Αυτοκεφαλίας από τον μόνο που μπορεί να το πράξει αυτό, όταν δεν μπορεί να συγκληθεί Οικουμενική Σύνοδος, δηλαδή τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Εξάλλου, όλες οι νεώτερες Τοπικές Εκκλησίας με αυτόν τον τρόπο έλαβαν την Αυτοκεφαλία και πορεύονται στην οδό της σωτηρίας.
Με αυτούς τους λόγους απευθύνομαι σε εσάς, Σεβασμιώτατε, δηλώνοντάς σας ότι ανυπομονούμε για την στιγμή που θα μπορέσουμε να μοιραστούμε μαζί σας το ένα Κοινό Ποτήριο. Αδημονούμε να σας συναντήσουμε και να έχουμε την ευκαιρία να σας αγκαλιάσουμε όλους, ως ο νεώτερος υιός της Παραβολής (του Ασώτου), ο οποίος έχει ενδυθεί την πρώτη στολή και έχει λάβει το δακτυλίδι της αποκατάστασης από τον κοινό μας Πατέρα. Ανυπομονούμε να σας υποδεχθούμε στην πατρίδα μας με κάθε τιμή και σεβασμό.
Είμαστε αδελφοί σας και είσαστε αδελφοί μας. Τίποτε πλέον δεν μας χωρίζει. Είμαστε «εις εν Χριστώ Ιησού».
Με αυτές τις αδελφικές σκέψεις, σας ζητώ να δεχθείτε αυτό το χειρόγραφο γράμμα μας με την παράκληση να μας συγχωρέσετε για τη δυσαρέσκεια που σας προκαλέσαμε όχι από πρόθεση αλλά από απροσεξία και ελπίζουμε ότι όλα όσα γράφτηκαν ανωτέρω, βγαλμένα από την καρδιά μας, θα φθάσουν με τη Χάρη του Κυρίου στη δική σας καρδιά.
Μετ’ ευχών και της εν Κυρίω αγάπης
Ο αδελφός και ικέτης σας εν Χριστώ
Ο Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφάνιος
